Σύντομα φαίνεται ότι θα προκύψει θέμα όχι πόσο μειώνονται οι συντάξεις αλλά κατά πόσο μπορεί να καταβληθούν κανονικά ορισμένες από αυτές. Τεράστια γίνονται τα ανοίγματα – οφειλές σε πολλά ταμεία, ενώ ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνουν πλέον οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Συνολικά εκτιμάται πως ξεπερνούν τα 30 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου τα 17 δισ. ευρώ διαχειρίζεται το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ).
Μάλιστα, στο τέλος Σεπτεμβρίου οι οφειλές που έχουν μεταφερθεί στο Κέντρο αυξήθηκαν κατά τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον Ιούνιο, φθάνοντας τα 16,923 δισ. ευρώ.
Το ΙΚΑ, που έχει μεταβιβάσει στο ΚΕΑΟ μόλις το 26% των οφειλετών του με συνολικά χρέη της τάξεως των 8,9 δισ. ευρώ, εκτιμά το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε τουλάχιστον 19 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, ο ΟΑΕΕ έχει μεταβιβάσει μέρος από τα περίπου 11 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Ταμείο και συγκεκριμένα 4,19 δισ. ευρώ που προέρχονται κυρίως από ελεύθερους επαγγελματίες με οφειλές από 5.000 έως 15.000 ευρώ, καθώς και οφειλές από 40.000 ευρώ και άνω.
Συνολικά, σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ, οι οφειλέτες με χρέη άνω των 5.000 ευρώ έκαστος που έχουν μεταβιβαστεί στο Κέντρο, ανέρχονται πλέον σε 316.855 και το συνολικό ποσό των χρεών διαμορφώθηκε στο τέλος Σεπτεμβρίου σε 16,92 δισ. ευρώ (τρέχον υπόλοιπο). Η αύξηση των οφειλόμενων ποσών κατά 300 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Ιούνιο οφείλεται κατά κύριο λόγο στις προσαυξήσεις – τόκους (235,9 εκατ. ευρώ), ενώ 73,8 εκατ. ευρώ αφορούν νέες οφειλές που προστέθηκαν εντός του τελευταίου τριμήνου.
Από την έναρξη λειτουργίας του το 2013 έως και τον Σεπτέμβριο του 2016 το ΚΕΑΟ έχει εισπράξει 1,57 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 583,7 εκατ. ευρώ εντός του 9μήνου του τρέχοντος έτους (έναντι 632,8 εκατ. ευρώ όλο το 2015). Μάλιστα, από τον Δεκέμβριο και μετά, εφαρμόζεται η πρακτική της αποστολής ηλεκτρονικών κατασχετηρίων, με αποτέλεσμα να έχουν εισπραχθεί στο διάστημα αυτό, 24,2 εκατ. ευρώ.
Οικονομική κατάρρευση: Το 50% έως 64% εγκατέλειψε τις ρυθμίσεις οφειλών στα Ταμεία
«Στάση πληρωμών» από τους οφειλέτες που είχαν ενταχθεί στις ρυθμίσεις των οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία αποκαλύπτουν τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) του μηνός Σεπτεμβρίου, καθώς το 50% εγκατέλειψε τις 100 δόσεις και το 64% τις 12 δόσεις, ενώ το ποσοστό απώλειας παλαιότερων ρυθμίσεων φτάνει το 80%!
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα χρέη 303.821 οφειλετών που είχαν μεταφερθεί για αναγκαστική είσπραξη στο ΚΕΑΟ έως τις 30 Σεπτεμβρίου ήταν 16,923 δισ. ευρώ (έναντι 16,613 δισ. ευρώ στις 30 Ιουνίου), αλλά, σε «ενεργή» ρύθμιση παρέμεναν μόνο 48.595 οφειλέτες για 1,816 δισ. ευρώ:
Στις 100 δόσεις έχουν μείνει 34.738 για χρέη 1,381 δισ. ευρώ, ενώ έχουν εγκαταλείψει 37.851 με χρέη 1,747 δισ. ευρώ (έχουν εξοφλήσει 72 εκατ. ευρώ μόνο 2.962 οφειλέτες).
Στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων, στην οποία εντάχθηκαν αρκετοί λόγω απώλειας των 100 δόσεων, έχουν παραμείνει 7.922 για 247,8 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν σταματήσει να πληρώνουν 18.886 με χρέη 1,240 δισ. ευρώ (2.552 έχουν εξοφλήσει μέσω των 12 δόσεων 57,4 εκατ. ευρώ). Σε άλλες (παλαιότερες και λιγότερο δημοφιλείς) ρυθμίσεις παρέμεναν συνολικά 5.935 για οφειλές 186,8 εκατ. ευρώ με 38.514 από τους συνολικά 48.755 που είχαν ενταχθεί (ποσοστό 79%) να τις έχουν αφήσει οριστικά 1,3 δισ. ευρώ.
Ασφαλιστική κατάρρευση: Το 50% έως 64% εγκατέλειψε τις ρυθμίσεις οφειλών στα Ταμεία. Δεν μπορούν πλέον να πληρώσουν τις ρυθμισμένες δόσεις τους.
Η εγκατάλειψη αυτή των ρυθμίσεων από ολοένα και περισσότερους κάθε μήνα, σύμφωνα με τα στελέχη των Ταμείων, αποτυπώνει στην «καλύτερη» περίπτωση την αδυναμία εξυπηρέτησης των δόσεων λόγω ταμειακής στενότητας και στη «χειρότερη» την αναμονή ενός νέου ευνοϊκότερου διακανονισμού. Οπως την κεφαλαιοποίηση των χρεών της περιόδου της κρίσης και το «πάγωμά» τους για τους συνεπείς στην καταβολή των τρεχουσών εισφορών ελεύθερους επαγγελματίες από την 1/1/2017 που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, αλλά είναι… ακόμη στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους Θεσμούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ, τα 13,528 δισ. ευρώ από τα 16,923 δισ. ευρώ (δηλαδή το 79,94%) είναι οφειλές που δημιουργήθηκαν έως και το 2009, ενώ από το 2010 και μετά «γεννήθηκαν» νέες οφειλές ύψους 3,395 δισ. ευρώ. Ως προς το εύρος των οφειλών, καταγράφεται συγκέντρωση οφειλετών στις χαμηλότερες κλίμακες οφειλών με 122.319 οφειλέτες (40% των οφειλετών) να έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ ο καθένας. Το 64% των οφειλετών (195.756 οφειλέτες) έχει οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά 61.040 οφειλέτες που έχουν οφειλή από 50.000 έως 100.000 ευρώ (περίπου 25% του τρέχοντος υπολοίπου). Τέλος, μεγάλο μέρος του υπολοίπου οφειλών αφορά λίγους μεγαλο-οφειλέτες με οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ (1.117 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 23% του υπόλοιπου οφειλών).
Η παλαιότητα του μεγαλύτερου μέρους των οφειλών σε συνδυασμό με την ανάγκη αύξησης των εσόδων από όσους οφειλέτες έχουν οικονομική δραστηριότητα ή περιουσία, υποχρεώνει το ΚΕΑΟ:
Να διαχωρίσει όσες οφειλές δεν μπορούν να εισπραχθούν (ανεπίδεκτες είσπραξης ή χαμηλής εισπραξιμότητας). Ηδη για 661 περιπτώσεις που αντιστοιχούν σε ποσό συνολικής οφειλής ύψους 83.746.183,57 ευρώ διαβιβάστηκε το πόρισμα στην κεντρική υπηρεσία, προκειμένου μετά από την εισήγηση της τελευταίας και τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα να διαχωριστούν οι οφειλές ως χαμηλής εισπραξιμότητας με απόφαση Διοικητή.
Να ασκεί πίεση με τη μαζική αποστολή ατομικών ειδοποιήσεων (έως τα τέλη Σεπτεμβρίου είχαν αποσταλεί 298.324 ειδοποιήσεις σε οφειλέτες ΙΚΑ -ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ και ΕΤΑΑ).
Να λαμβάνει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης όπως ηλεκτρονικές κατασχέσεις καταθέσεων (24.279.216€ μέσα στους πρώτους 10 μήνες), έλεγχο της περιουσιακής κατάστασης των οφειλετών ανά ΑΦΜ φυσικού ή νομικού προσώπου, τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών κατά τα τελευταία χρόνια κατά προτεραιότητα στους μεγαλο ? οφειλέτες (με χρέος άνω των 150.000 ευρώ). Στο διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου το ΚΕΑΟ εισέπραξε 197,9 εκατ. ευρώ και στο εννεάμηνο 583,741 εκατ. ευρώ.
«Ξέμεινε» από κρατική επιχορήγηση ο ΟΑΕΕ
Χωρίς κρατική επιχορήγηση μένει έως το τέλος του 2016 ο «βυθισμένος» στα χρέη ΟΑΕΕ, αφού στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου απορρόφησε το 100,1% της προβλεπόμενης για φέτος κρατικής επιχορήγησης (835 εκατ.) έναντι 800 εκατ. που είχε λάβει το αντίστοιχο περσινό διάστημα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού. Ο ΟΑΕΕ, για να πληρώσει τις συντάξεις μέχρι το τέλος του χρόνου, έχει αποφασιστεί να λάβει 350 εκατ. από τον «κουμπαρά» του ΑΚΑΓΕ.
Εκτός 100 δόσεων
37.851 με χρέη 1,7 δισ. ευρώ, σε σύνολο 75.551 οφειλετών (ποσοστό 50%) και οφειλών 3,2 δισ. ευρώ άφησαν τις 100 δόσεις.
18.886 με οφειλές 1,240 δισ. ευρώ σε σύνολο 29.886 (ποσοστό 64,3%) και οφειλών 1,545 δισ. ευρώ σταμάτησαν να εξυπηρετούν τις 12 δόσεις.
Σημαντική και ανησυχητική είναι η διαρροή οφειλετών που είχαν ενταχθεί στη ρύθμιση των 100 δόσεων και πλέον δεν εξυπηρετούν τις δόσεις τους. Αναλυτικά, από τους συνολικά 75.551 οφειλέτες που είχαν ενταχθεί, εκτός ρύθμισης έχει βρεθεί το 50%, ήτοι 37.851. Κάποιοι από αυτούς, και συγκεκριμένα 4.326 έχουν υπαχθεί στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων.
Το ΚΕΑΟ παραθέτει στοιχεία και για το ύψος των δόσεων που καλούνται να πληρώσουν όσοι έχουν ενταχθεί σε κάποια ρύθμιση. Σύμφωνα με αυτά, το 38% καταβάλλει δόσεις μεταξύ 100 και 200 ευρώ. Το 18% πληρώνει μηνιαία 50 με 100 ευρώ ως δόση, το 11% καταβάλλει μεταξύ 200 και 300 ευρώ, το 13% από 300 έως 500 ευρώ ενώ υπάρχει και ένα 12% των οφειλετών που πληρώνει δόσεις της τάξεως των 500 με 1.000 ευρώ τον μήνα. Φαινόμενα οικονομικής αδυναμίας αλλά και αδιαφορίας για την κοινωνική ασφάλιση, την υγεία και την μελλοντική σύνταξη.
