Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένα κακογυρισμένο σίριαλ με πολλά επεισόδια, όπου το ένα είναι χειρότερο από το προηγούμενο. Για τις υποσχέσεις της κυβέρνησης περί θέσπισης ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία ο λόγος, που όλο ακούνε οι φορολογούμενοι και οι ασφαλισμένοι ότι θα έρθουν και όλο πηγαίνουν πίσω. Το θετικό είναι ότι η κυβέρνηση θέλει πράγματι, έστω και για ψηφοθηρικούς λόγους, να φέρει τις ρυθμίσεις, μόνο που κρύβει ότι έχει εισπράξει ένα μεγαλοπρεπές “όχι” από τους “θεσμούς”, που ανησυχούν για πλήγμα στην κουλτούρα πληρωμών. Οι τελευταίες πληροφορίες από τα επιτελεία των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας κάνουν λόγο για προετοιμασία των προτάσεων για τις ρυθμίσεις και παρουσίασή τους στους “θεσμούς” μέσα στον Μάρτιο, προκειμένου, αν τελικά εξασφαλιστεί το πράσινο φως, να κατατεθούν στη Βουλή μέσα στον Απρίλιο. Αυτό, βέβαια, είναι το απόλυτα θετικό σενάριο, που θα εξυπηρετούσε την κυβέρνηση και τους εκλογικούς της σχεδιασμούς. Ωστόσο, ευρωπαϊκές πηγές σημειώνουν ότι η στάση των “θεσμών” είναι κάθετα αρνητική στο ενδεχόμενο να έρθουν τελικά ρυθμίσεις, σημειώνοντας ότι η τελευταία ρύθμιση οριζόντιου τύπου που ήρθε ήταν αυτή των 100 δόσεων, τον Φεβρουάριο του 2015, η οποία, υπενθυμίζουν με νόημα, είχε έρθει μονομερώς από την ελληνική κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του –καταστροφικού για την ελληνική οικονομία– πρώτου εξαμήνου του 2015.
Η μεγάλη ψυχρολουσία ήρθε για την κυβέρνηση με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δεύτερη μετα-μνημονιακή αξιολόγηση. Σε αυτήν υπήρχε μια βόμβα για το οικονομικό επιτελείο. Η Κομισιόν “κάρφωνε” ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί πως δεν θα φέρει στο άμεσο μέλλον κάποια αλλαγή στον τρόπο ρύθμισης οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία και σίγουρα όχι πριν προηγηθεί διαβούλευση με την ίδια. Η κομψή διατύπωση δεν έκρυβε το γεγονός της άρνησης της Κομισιόν που έχει εισπράξει η κυβέρνηση για αυτά τα σχέδιά της, παρά το γεγονός ότι συνεχίζει να διαρρέει ότι τελικά θα φέρει τις ρυθμίσεις. Το ζήτημα, όμως, είναι τι είδους ρυθμίσεις θα έρθουν και πότε.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, και προκειμένου να διασκεδαστούν οι ανησυχίες της Κομισιόν για τη δημιουργία ηθικού κινδύνου και την υπονόμευση της κουλτούρας πληρωμών, το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να προτείνει στους “θεσμούς” μια ρύθμιση η οποία θα έχει πάρα πολλούς “κόφτες” ένταξης σε σχέση με τους αρχικούς σχεδιασμούς της. Με άλλα λόγια, θα είναι μια ρύθμιση για λίγους οφειλέτες και πάντως όχι τόσο γενναιόδωρη όσο σχεδίαζε αρχικά. Ειδικότερα, όπως έχει γράψει και το Capital.gr, θα είναι ρύθμιση η οποία θα έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
– Θα μπορούν να ενταχθούν σε αυτήν μόνο ασφαλισμένοι και οφειλέτες της φορολογικής διοίκησης με αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Θα υπάρχουν, δηλαδή, ειδικές προβλέψεις προκειμένου να μην μπορούν να ρυθμίσουν οφειλές οι φορολογούμενοι και ασφαλισμένοι που διαθέτουν σημαντική περιουσία και εισόδημα πάνω από ένα όριο.
– Η ρύθμιση θα προβλέπει περιορισμένης κλίμακας αύξηση στον αριθμό των δόσεων που προβλέπονται σήμερα (έως 24). Έτσι, ο αριθμός των δόσεων θα μπορεί να φτάσει υπό προϋποθέσεις ακόμα και τις 48.
– Σε πολύ ειδικές περιπτώσεις και για τη ρύθμιση μεγάλων ποσών, τα οποία σήμερα εμφανίζουν μηδενική εισπραξιμότητα, θα μπορεί να γίνει ρύθμιση σε περισσότερες δόσεις.
– Θα προβλέπεται περιορισμένη διαγραφή προσαυξήσεων.
Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο στην τελική ευθεία των εκλογών η κυβέρνηση να προχωρήσει με μονομερή ενέργεια στη θέσπιση γενικευμένης και οριζόντιας ρύθμισης, της οποίας τις επιπτώσεις στις σχέσεις με τους “θεσμούς” να κληθεί να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις επόμενες εθνικές εκλογές.
Ειδικά για τα ασφαλιστικά ταμεία, το υπουργείο Εργασίας έχει έτοιμη τη ρύθμιση για τον επαναϋπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2016 και όχι τα τεκμαρτά που υπολογίστηκαν αρχικά. Αυτό πρόκειται να φέρει επιστροφή εισφορών σε ελεύθερους επαγγελματίες που είχαν χαμηλά έσοδα ή και ζημίες.
Μόνο για μεγάλες οφειλές
Σύμφωνα με ελληνικές πηγές που γνωρίζουν από κοντά τη διαπραγμάτευση για τις ρυθμίσεις, οι “θεσμοί” είναι θετικοί μόνο στο να θεσπιστεί μια ρύθμιση για όσους έχουν σημαντικές ληξιπρόθεσμες οφειλές, δηλαδή χρωστούν τουλάχιστον 10.000 ευρώ. Να σημειωθεί ότι το σύνολο των φορολογουμένων που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση ήταν το τελευταίο τετράμηνο του 2018 στους 4.064.750. Από αυτούς, η συντριπτική πλειονότητα χρωστούσε ποσά έως 10.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, ληξιπρόθεσμη οφειλή έως 10.000 ευρώ είχαν 3.765.052 φυσικά και νομικά πρόσωπα. Με άλλα λόγια, οι εννέα στους δέκα οφειλέτες χρωστούν έως 10.000 ευρώ και οι “θεσμοί” θέλουν να μείνουν εκτός της όποιας νέας ρύθμισης έρθει. Ο λόγος;
Θεωρούν ότι, αν θεσπιστεί μια νέα ρύθμιση για μεσαίες και μικρές φορολογικές οφειλές, θα πληγεί η κουλτούρα πληρωμών και τελικά σε μακροπρόθεσμη βάση θα πληγούν τα φορολογικά έσοδα. Δεν είναι αντίθετοι, όμως, στα να θεσπιστεί μια ρύθμιση μόνο για τους περίπου τριακόσιες χιλιάδες οφειλέτες που χρωστούν ποσά άνω των 10.000 ευρώ.
Η ουσία πίσω από αυτήν τη στάση είναι ότι οι φορολογούμενοι που χρωστούν μικροποσά, που είναι και οι περισσότεροι, δεν πρέπει να διευκολυνθούν, διότι οι “θεσμοί” θεωρούν αυτήν τη διευκόλυνση ως “επιβράβευσή” τους. Και αυτό διότι πιστεύουν ότι μεταξύ αυτών που χρωστούν τα μικροποσά περιλαμβάνονται και πολλοί στρατηγικοί κακοπληρωτές.
