Ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κατάσταση κατά την οποία ένα ανθρώπινο σώμα τυλίγεται στις φλόγες χωρίς κάποια πηγή ανάφλεξης. Σε όλη την ιστορία έχουν υπάρξει καταγραφές ανθρώπων οι οποίοι κάηκαν μέχρι θανάτου χωρίς κανένα εμφανή λόγο και χωρίς να επηρεαστούν τα αντικείμενα που βρίσκονταν γύρω τους τη στιγμή εκείνη.
Προκατάληψη, ψευδοεπιστήμη ή πραγματικά γεγονότα; Βγάλτε μόνοι σας τα συμπεράσματά σας.
Η ιστορία
Η αυθόρμητη ανθρώπινη αυτανάφλεξη δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο. Καταγράφηκε για πρώτη φορά το 1470, όταν ένας Ιταλός ιππότης ο Polonus Vorstius λέγεται ότι τυλίχθηκε στις φλόγες.
Η ιστορία ενός ιππότη
Η υπόθεση όμως δεν καταγράφηκε επίσημα παρά μόνο από τον Δανό φυσικό Thomas Bartholin ο οποίος συμπεριέλαβε το συμβάν στο βιβλίο του περί σπάνιων φαινομένων, το ‘Historiarum Anatomicarum Rariorum,’ σχεδόν διακόσια χρόνια αργότερα.
“Θέλημα Θεού”
Το 1725, ένας άνδρας κατηγορήθηκε για τη δολοφονία της γυναίκας του, Nicole Millet, αλλά αργότερα απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες μετά την κατάθεση του εμπειρογνώμονα. Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι επρόκειτο για περίπτωση αυτανάφλεξης και ότι επρόκειτο για “θέλημα Κυρίου”.
Η Ιταλίδα κοντέσσα
Το 1731, μια Ιταλίδα κοντέσσα έγινε γνωστή για τον ίδιο λόγο: έπεσε θύμα αυτανάφλεξης. Ακολούθησαν και άλλες περιπτώσεις, όπως αυτή ενός Άγγλου το 1744.
Μήπως φταίει το αλκοόλ;
Όλες οι περιπτώσεις είχαν έναν κοινό παρονομαστή: την κατανάλωση αλκοόλ. Γεγονός που προσέλκυσε το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας η οποία αποφάσισε να το ερευνήσει περαιτέρω.
Η θεωρία
Σύμφωνα με μία θεωρία που δημοσιεύθηκε σε επιστημονικό περιοδικό του Λονδίνου, τα αέρια και το περιεχόμενο της πεπτικής οδού σε συνδυασμό με το αλκοόλ οδήγησε στην αυτανάφλεξη των άτυχων αυτών ανθρώπων.
Κάρολος Ντίκενς
Ο Κάρολος Ντίκενς στο μυθιστόρημά του “O Ζοφερός Οίκος” αναφέρει μια παρόμοια περίπτωση, προσδίδοντας βαρύτητα στις θεωρίες στα 1800.
Επικριτές
Ο φιλόσοφος και κριτικός λογοτεχνίας George Lewes όμως ήταν δύσπιστος. Σε εφημερίδα της εποχής αναφέρει ότι ο “Ζοφερός Οίκος” έδωσε βαρύτητα στο επιστημονικώς αδύνατο.
Η άτυχη Mary Reeser
Το 1951, η 67χρονη χήρα Mary Reeser βρήκε τραγικό θάνατο στο διαμέρισμά της στη Φλόριντα από αυτανάφλεξη.
Το ενδιαφέρον του Τύπου
Η υπόθεση έφτασε και στον Τύπο και η έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων προσέδωσε έναν αέρα μυστηρίου.
Το FBI
Χρόνια αργότερα, αποκαλύφθηκε ότι το FBI είχε αποφανθεί ότι η Mary Reeser δεν είχε πεθάνει από αυτανάφλεξη.
Ο Jack Angel
Το 1974, ο πλανόδιος πωλητής Jack Angel ισχυρίστηκε ότι επέζησε από αυτανάφλεξη.
Και πώς σώθηκε;
Ο ίδιος εξήγησε ότι ξύπνησε με εγκαύματα στα χέρια, στο στήθος, στα πόδια και σε άλλα μέρη του σώματός του.
Απομυθοποίηση;
Ο σκεπτικιστής ερευνητής παραφυσικών φαινομένων όμως Joe Nickell περιγράφει στο βιβλίο του ότι ο Angel στην πραγματικότητα κάηκε με βραστό νερό.
Και ο Michael Faherty
Το 2010, ο 76χρονος Michael Faherty κάηκε μέχρι θανάτου στο σπίτι του στο Γκόλγουει της Ιρλανδίας. Η υπόθεση θύμιζε έντονα περιστατικό αυτανάφλεξης.
Η επιβεβαίωση μιας σύγχρονης περίπτωσης αυτανάφλεξης
Ο ιατροδικαστής Δρ.Ciaran McLoughlin απέδωσε τελικώς το θάνατο του Faherty σε αυτανάφλεξη.
Τα γεγονότα
Για να αποτεφρωθεί ένα ανθρώπινο σώμα απαιτούνται θερμοκρασίες από 760 μέχρι 982°Κελσίου.
Πώς γίνονται στάχτη;
Κι αυτό είναι που συμβαίνει στην πραγματικότητα σε αυτές τις περιπτώσεις όπου τα ανθρώπινα σώματα γίνονται στάχτη εκτός από τα πόδια και τα χέρια τα οποία τις περισσότερες φορές παραμένουν άθικτα.
Όλα γύρω τους παραμένουν άθικτα
Σε περιπτώσεις αυτανάφλεξης, τα πάντα γύρω από τα θύματα παραμένουν συνήθως άθικτα. Πώς εξηγείται λοιπόν όλο αυτό;
Η εξήγηση
Μια πιθανή εξήγηση ενδεχομένως να είναι το λεγόμενο “φαινόμενο του φυτιλιού”.
Το φαινόμενο του φυτιλιού
Σύμφωνα με την εν λόγω θεωρία, ένα σώμα μπορεί να γίνει στάχτη με καύσιμο το ίδιο του το λίπος.
Χωρίς λίπος
Αυτό εξηγεί και το γιατί ενώ ένα σώμα μπορεί να καίγεται επί ώρες, τα χέρια και τα πόδια μένουν άθικτα καθώς δεν έχουν συνήθως καθόλου λίπος.
Ανθρώπινο κερί
Σύμφωνα με τη θεωρία του φυτιλιού, μια πηγή θερμότητας όπως είναι ένα τσιγάρο ή η στάχτη του είναι αρκετή για να τρυπήσει το δέρμα και να ξεκινήσει η διαδικασία καύσης.
Το πείραμα με το γουρούνι
Ο ιστός των χοίρων είναι παρόμοιος με εκείνος των ανθρώπων ως προς την περιεκτικότητα σε λίπος. Γι’ αυτό το λόγο χρησιμοποιήθηκε στο σχετικό πείραμα του Δρ. John de Haan από το Ινστιτούτο Εγκληματολογίας της Καλιφόρνια.
Κέτωση;
Άλλη μια θεωρία που αναπτύχθηκε από τον ερευνητή Brian J. Ford προτείνει ότι τα υψηλότερα επίπεδα ακετόνης που εμφανίζει ένα σώμα σε κατάσταση κέτωσης ευθύνονται για το φαινόμενο
Ακετόνη
Όταν το σώμα στερείται γλυκόζης, καίει λίπος (κετόνες) ως καύσιμο. Αυτό με τη σειρά του παράγει ακετόνη η οποία είναι εξαιρετικά εύφλεκτη.
Πύρινοι κεραυνοί
Υπάρχει και άλλη μια θεωρία που αναφέρει τους πύρινους κεραυνούς ως πιθανή αιτία. Το ανεξήγητο αυτό φαινόμενο φημολογείται ότι εμφανίζεται κατά τη διάρκεια καταιγίδων και αποτελείται από πύρινες μπάλες κεραυνών.
Το σύνδρομο Stevens-Johnson
Το σύνδρομο Stevens-Johnson είναι μια σπάνια αντίδραση που προκαλεί εγκαύματα και φουσκάλες και είναι άλλη μία από τις εξηγήσεις που δίνονται για το φαινόμενο της αυτανάφλεξης.