Των Aγίων Αποστόλων: Βαρνάβα (ιδρυτού και προστάτου της Εκκλησίας της Κύπρου) και Βαρθολομαίου, Θεοπέμπτου. Σύναξη του αρχαγγέλου Γαβριήλ εις το Άδειν.
Ο Άγιος Βαρθολομαίος ήταν από τους δώδεκα Aποστόλους του Ιησού. Στην Ουρβανούπολη της Αρμενίας οι ειδωλολάτρες τον συνέλαβαν και τον καταδίκασαν σε σταυρικό θάνατο. Οι Χριστιανοί έκρυψαν το λείψανό του σε μια λάρνακα. Πολλοί προσέτρεχαν στον άγιο και θεραπεύονταν από ασθένειες με αποτέλεσμα οι ειδωλολάτρες να πάρουν τη λάρνακα του αγίου μαζί με άλλων τεσσάρων μαρτύρων και να τη ρίξουν στη θάλασσα. Διασχίζοντας τη Μεσόγειο η λάρνακα του Αγίου Βαρθολομαίου κατέληξε στο νησί Λιπάρα κοντά στη Σικελία. Ο επίσκοπος Λιπάρας Αγάθωνας μετά από όραμα πήγε στην παραλία, πήρε το άγιο λείψανο και ανήγειρε μεγαλοπρεπή ναό. Οι λάρνακες με τα λείψανα των άλλων τεσσάρων μαρτύρων κατέληξαν σε άλλες περιοχές της Ιταλίας.
Ο Απόστολος Βαρνάβας ήταν εκ των Eβδομήντα Aποστόλων του Χριστού και συνεργάτης του Αποστόλου Παύλου. Είναι ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Κύπρου. Μαρτύρησε το 57 στη Σαλαμίνα (Κύπρου), όπου βρίσκεται και ο τάφος του.
Σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ στο «Άδειν»: Στη Σκήτη του Πρωτάτου, που βρίσκεται στις Καρυές, της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος υπάρχει λάκκος που έχει διάφορα κελιά. Σε ένα από αυτά, το οποίο ήταν αφιερωμένο στην Παναγία, κατοικούσε ιερομόναχος με τον υποτακτικό του. Ένα Σάββατο βράδυ που ο γέρων ήταν στο Πρωτάτο και ο υποτακτικός ετοιμαζόταν να αναγνώσει την Aκολουθία του ήρθε στο κελί του ξένος και ζήτησε να φιλοξενηθεί. Έψαλαν μαζί την ακολουθία, όταν δε έφθασαν στην Τιμιωτέραν ο μεν μοναχός έψαλλε μόνο «Την Τιμιωτέραν των Χερουβείμ», ο δε ξένος μοναχός έψαλλε: «Άξιον εστί ως αληθώς, μακαρίζειν σε την Θεοτόκον την αειμακάριστον και παναμώμητον και Μητέρα του Θεού ημών» και στη συνέχεια πρόσθεσε και το «Την Τιμιωτέραν…» έως τέλους. Ο Αγιορείτης μοναχός θαύμασε τον ύμνο και ζήτησε από τον ξένο να του τον γράψει. Επειδή δεν είχε χαρτί και μολύβι, ο ξένος τον χάραξε σε μάρμαρο με το δάχτυλό του και αμέσως εξαφανίστηκε. Η μαρμάρινη πλάκα εστάλη στην Κωνσταντινούπολη και από την εποχή εκείνη ο αρχαγγελικός αυτός ύμνος ψάλλεται από όλους τους Ορθοδόξους. Η εικόνα στην οποία εψάλη ο ύμνος ονομάζεται «Άξιον Εστί» και φυλάσσεται στο Πρωτάτο, τον κεντρικό ναό των Καρυών του Αγίου Όρους. Ο ύμνος έχει ως εξής: «Άξιον εστίν ως αληθώς, μακαρίζειν σε την Θεοτόκον, την αειμακάριστον και παναμώμητον και Μητέρα του Θεού ημών. Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ, και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ, την αδιαφθόρως Θεόν Λόγον τεκούσαν την όντως Θεοτόκον σε μεγαλύνομεν».
Μετάφραση: Άξιον είναι, αληθινά, να μακαρίζει κανείς εσένα την Θεοτόκο. Εσένα που πάντοτε μακαρίζομε, την απόλυτα καθαρή και άμωμη, Μητέρα του Θεού μας. Εσένα που είσαι πιο θαυμαστή από τα εξαπτέρυγα Χερουβείμ και ασύγκριτα πιο ένδοξη από τα πολυόμματα Σεραφείμ. Εσένα που γέννησες χωρίς φθορά το Θεό Λόγο, τον Ιησού Χριστό. Εσένα λοιπόν, την πραγματική Θεοτόκο, σε υμνολογούμε και σε εγκωμιάζουμε.
- Υπάρχουν τέσσερις ύμνοι οι οποίοι κατά την παράδοση έχουν δοθεί στην Ορθόδοξη Εκκλησία απευθείας από αγγέλους: Το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ…», το «Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ…» και το «Άγιος ο Θεός, Άγιος Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος ελέησον ημάς». Ο τέταρτος ύμνος αφορά τη Θεοτόκο και είναι ο ύμνος του «Άξιον Εστί».
Τα στοιχεία είναι από το βιβλίο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ εκδόσεων PLS
