Μέσα σε ένα κλίμα μεγάλων αυξήσεων και περικοπών στην καθημερινότητα των Ελλήνων, βαρύς Χειμώνας στην αγορά στα τρόφιμα και τα τιμολόγια και επιπλεόν στην αγορά του καφέ, κάθε κατηγορίας, στην καθημερινή συνήθεια εκατομμυρίων καταναλωτών απειλεί να φέρει ένας νέος φόρος ο οποίος κάνει πρεμιέρα την 1η Ιανουαρίου 2017. Αρνητική επίπτωση σε χιλιάδες μικροκαταστήματα προσφοράς και κατανάλωσης όλων των ειδών καφέ.
Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης κατά την εισαγωγή του προϊόντος με ταρίφα 2 έως 4 ευρώ ανά κιλό, μεταφράζεται, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, σε ανατιμήσεις 10 λεπτών ανά σερβιριζόμενο καφέ σε καταστήματα εστίασης και κατά 25% στην τιμή λιανικής στο ράφι.
Τον περασμένο Μάιο η κυβέρνηση, προκειμένου να κλείσει τα δημοσιονομικά μέτρα της πρώτης αξιολόγησης, ψήφισε μεταξύ άλλων και την επιβολή του συγκεκριμένου φόρου ο οποίος κλιμακώνεται ανάλογα με την κατηγορία καφέ. Στον ωμό, μη καβουρδισμένο καφέ ο φόρος είναι δύο ευρώ ανά κιλό (πάντα κατά την εισαγωγή), στον καβουρδισμένο αυξάνεται σε τρία ευρώ και για τον στιγμιαίο καφέ καθώς και τα παρασκευάσματα από εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα καφέ ο φόρος είναι τέσσερα ευρώ ανά κιλό.
Η ετήσια κατανάλωση καφέ στην Ελλάδα ξεπερνά τους 42.000 τόνους σε ετήσια βάση και σύμφωνα με πηγές της αγοράς η δημοσιονομική αποτελεσματικότητα του μέτρου είναι τουλάχιστον αμφίβολη. Τα προσδοκώμενα από το υπουργείο Οικονομικών έσοδα ανέρχονται σε 62 εκατ. ευρώ, αλλά η αγορά βλέπει ως πιθανότερο σενάριο την άνθηση του παράνομου εμπορίου και της φοροδιαφυγής.
Προκειμένου να ενισχύσουν αυτή τους την εκτίμηση, οι ίδιοι παράγοντες επισημαίνουν τα αποτελέσματα των αλλεπάλληλων αυξήσεων στην φορολογία των καπνικών προϊόντων σε συνάρτηση με τα δημόσια έσοδα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι στο διάστημα 2009-2015 οι φόροι στα καπνικά αυξήθηκαν κατά 58%, αλλά τα έσοδα από φόρους στον καπνό μειώθηκαν κατά 6,5%. Στο ίδιο διάστημα η φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο εκτοξεύθηκαν στα ύψη με τα διαφυγόντα έσοδα να φτάνουν πέρυσι τα 750 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ιδίως στον ωμό, μη καβουρδισμένο καφέ η επιβολή του φόρου των δύο ευρώ ανά κιλό εισαγόμενου προϊόντος συνεπάγεται διπλασιασμό του κόστους, με δραματικές – όπως τις χαρακτηρίζουν οι ίδιες πηγές – επιπτώσεις σε μια αγορά η οποία απασχολεί, από την παραγωγή έως την πώληση, περισσότερους από 200.000 εργαζομένους.
Ερχονται αυξήσεις – φωτιά σε τρόφιμα και ρεύμα; Χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 14% ζητά το ΔΝΤ
Την αύξηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 14% βάζει στο τραπέζι το ΔΝΤ, σύμφωνα με πληροφορίες.
Το Ταμείο δεν έχει κρύψει την προτίμησή του σε μέτρα που οδηγούν με μόνιμη και αποτελεσματική αύξηση των φορολογικών εσόδων και στο πλαίσιο αυτό πάντα πίεζε προς την κατεύθυνση της κατάργησης ειδικών φορολογικών καθεστώτων (π.χ των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου) αλλά και σε μέτρα αύξησης της έμμεσης φορολογίας.
Ζήτημα αύξησης του χαμηλού ΦΠΑ είχε τεθεί και κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης του καλοκαιριού του 2015 αλλά και της πρώτης αξιολόγησης.
Μια αύξηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 14% θα φέρει σε μόνιμη βάση αύξηση των φορολογικών εσόδων έως και 500 εκατ. ευρώ καθώς θα πλήξει άμεσα το πορτοφόλι όλων των φορολογούμενων, ακόμη και των πιο φτωχών. Και αυτό διότι ο μειωμένος συντελεστής επιβάλλεται σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, όπως είναι τα νωπά τρόφιμα και το ηλεκτρικό ρεύμα. Η αύξηση πρόκειται να πλήξει και την ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος της χώρας καθώς ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ εφαρμόζεται και στις διανυκτερεύσεις των ξενοδοχείων και των τουριστικών καταλυμάτων.
