Tο μελάνωμα αποτελεί μία μορφή καρκίνου του δέρματος και μάλιστα την πιο θανατηφόρο μορφή της νόσου και παρουσιάζεται όταν ο καρκίνος εξαπλωθεί πέραν της επιφάνειας του δέρματος σε άλλα όργανα, όπως επεσήμανε η καθηγήτρια Παθολογίας Ογκολογίας, Α’ Παθολογική Κλινική, Γ.Ν. «Λαϊκό» Έλενα Γκόγκα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου που εορτάζεται κάθε χρόνο παγκοσμίως, στις 4 Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με την καθηγήτρια, το μελάνωμα είναι κυρίως ιάσιμο όταν αντιμετωπιστεί στα πρώιμα στάδια. Οι ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα Σταδίου IV ιστορικά έχουν ποσοστό πενταετούς επιβίωσης 15% έως 20% και δεκαετούς επιβίωσης περίπου 10% έως 15%.
Ωστόσο, με την εισαγωγή της ανοσοθεραπείας, τα δεδομένα αυτά αλλάζουν
Όπως είπε η κ. Γκόγκα, η πενταετής επιβίωση διαμορφώνεται στο 35%-40% με τη μονοθεραπεία anti-PD1 παραγόντων, ενώ συνδυάζοντας ανοσοθεραπευτικούς παράγοντες, σημειώνονται ποσοστά 3ετους επιβίωσης κοντά στο 60%.
Επίσης πρόσθεσε πως έχει γίνει πολύ σημαντική πρόοδος και για τους ασθενείς με εξαιρέσιμο μελάνωμα υψηλού κινδύνου, οι οποίοι μπορεί να λάβουν επικουρική θεραπεία. Οι εν λόγω ασθενείς, παρά τη χειρουργική παρέμβαση και την πιθανή επικουρική θεραπεία, παρουσιάζουν υποτροπή και εξέλιξη σε μεταστατική νόσο.
Παρόλα αυτά, σε διάστημα πέντε ετών, η πλειοψηφία των ασθενών με νόσο Σταδίου IIIb και IIIc (68% και 89%, αντίστοιχα) εμφανίζουν υποτροπή και αποτελούν μια ακάλυπτη ανάγκη. Ωστόσο, όπως συμπλήρωσε, πολύ πρόσφατα ανακοινώθηκαν δεδομένα που αναδεικνύουν τη συνεισφορά της ανοσοθεραπείας και σε αυτήν την κατηγορία των ασθενών.
Δεδομένα που ανακοινώθηκαν στο European Society for Medical Oncology (ESMO) 2017 Congress δείχνουν πως ένας αναστολέας (PD-1) βελτιώνει σημαντικά την επιβίωση χωρίς υποτροπή της νόσου, επιδεικνύοντας ανώτερα αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης ανοχής, σε σύγκριση με ένα δραστικό φάρμακο ελέγχου, στο πλαίσιο της επικουρικής θεραπείας για το μελάνωμα.
Πρόκειται για το nivolumab, έναν αναστολέα του ανοσολογικού σημείου ελέγχου προγραμματισμένου θανάτου-1 (PD-1), ο οποίος είναι μοναδικά σχεδιασμένος για να αξιοποιεί το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ώστε να συμβάλλει στην αποκατάσταση της αντικαρκινικής ανοσολογικής ανταπόκρισης. Αξιοποιώντας το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού για την καταπολέμηση του καρκίνου, το nivolumab έχει καταστεί μία καινοτόμος θεραπευτική επιλογή σε πολλαπλούς τύπους καρκίνου.
Μέχρι σήμερα, στο πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης του nivolumab έχουν ενταχθεί περισσότεροι από 25.000 ασθενείς παγκοσμίως, ενώ στην Ελλάδα διεξάγονται σήμερα 19 κλινικές μελέτες σε ένα ευρύ φάσμα συμπαγών και αιματολογικών όγκων, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι το nivolumab έχει χορηγηθεί στην Ελλάδα μέσα από προγράμματα παρηγορητικής θεραπείας σε ένα μεγάλο αριθμό ασθενών.
