Ύπατη Αρμοστεία: Έξι προτάσεις για την επίλυση της προσφυγικής κρίσης

Tις προτάσεις της, εν όψει της επικείμενης διάσκεψης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία στις 7 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, παρουσίασε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Στο ανακοινωθέν με τίτλο «Έξι βήματα προς την επίλυση της προσφυγικής κατάστασης στην Ευρώπη», η Υπατη Αρμοστεία τονίζει ότι δεν έχουμε πια χρόνο για χάσιμο, ενώ ο Filippo Grandi, υπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ανέφερε «Δεν είναι μόνο μια προσφυγική κρίση αλλά και μια κρίση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Η συλλογική αποτυχία υλοποίησης των μέτρων που έχουν εγκρίνει τα κράτη μέλη της Ε.Ε. στο παρελθόν έχει οδηγήσει στην τωρινή κλιμάκωση της κρίσης».
Ο Filippo Grandi πρότεινε ένα σχέδιο στα κράτη μέλη της Ε.Ε. για τη διαχείριση και τη σταθεροποίηση της προσφυγικής κατάστασης, το οποίο περιλαμβάνει τα ακόλουθα, 6 βασικά σημεία:

1) Να υλοποιηθεί πλήρως η λεγόμενη προσέγγιση των “hot spot” και το πρόγραμμα μετεγκατάστασης (relocation) των αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα και την Ιταλία, και παράλληλα, να επιστραφούν όσοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για παροχή προσφυγικής προστασίας, σύμφωνα με τις υπάρχουσες συμφωνίες επανεισδοχής, μεταξύ άλλων.

2) Να ενισχυθεί η στήριξη στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας καθορισμού του καθεστώτος πρόσφυγα, της μετεγκατάστασης, και της επιστροφής ή επανεισδοχής.

3) Να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με όλους τους νόμους της Ε.Ε. και τις οδηγίες περί ασύλου μεταξύ των κρατών μελών.

4) Να καθιερωθούν πιο ασφαλείς, νόμιμοι τρόποι ώστε να μπορούν οι πρόσφυγες να ταξιδεύουν στην Ευρώπη στο πλαίσιο υφιστάμενων προγραμμάτων όπως για παράδειγμα εισδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους, ιδιωτικών χορηγιών, οικογενειακής επανένωσης, υποτροφίες για σπουδές και προγράμματα κινητικότητας για εργασία ώστε οι πρόσφυγες να μην αναγκάζονται να καταφεύγουν σε δίκτυα διακινητών για να φτάσουν στην ασφάλεια.

5) Να διαφυλάσσονται τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο, μεταξύ άλλων μέσω συστημάτων που προστατεύουν τα ασυνόδευτα και χωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά, μέσω μέτρων για την πρόληψη και την ανταπόκριση στα περιστατικά σεξουαλικής και της βίας βάσει του φύλου, μέσω της ενίσχυσης των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα και της διάσωσης ανθρώπων καταπολεμώντας τα δίκτυα των διακινητών, καθώς και μέσω της καταπολέμησης της ξενοφοβίας και του ρατσισμού εναντίον προσφύγων και μεταναστών.

6) Να αναπτυχθούν συστήματα για τον επιμερισμό των ευθυνών σε όλη την Ευρώπη για τους αιτούντες άσυλο, όπως η δημιουργία κέντρων καταγραφής στις βασικές χώρες άφιξης και η καθιέρωση ενός συστήματος ώστε τα αιτήματα ασύλου να κατανέμονται ισότιμα σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε.

Οι προτάσεις της Υ.Α. καθιστούν σαφές ότι ο ισότιμος επιμερισμός των ευθυνών είναι πρωταρχικής σημασίας για να υπάρξει μια λύση κατόπιν σωστής και οργανωμένης διαχείρισης και ότι τα κράτη μέλη της Ε.Ε. χρειάζεται να συμφωνήσουν σε ένα σύστημα ποσοστώσεων αιτούντων άσυλο που θα δέχεται κάθε κράτος μέλος.