«Είσαι μεγάλος σε ηλικία, ζεις μόνος σου, δεν βρίσκεις τα γυαλιά σου ή ξέχασες να πάρεις τα χάπια σου. Μην ανησυχείς. Ο Ζαχαρίας έρχεται σε λίγο». Μιας και μέχρι τον Μάρτιο του 2018 θα τελειοποιείται στο εργαστήριο, για να μπορεί μετά να ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον διευρύνοντας τον Ορίζοντα της επιστήμης και των ανθρώπων. Ποιος είναι ο Ζαχαρίας; Είναι το ελληνικό ρομπότ-βοηθός που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Ορίζοντας 2020 και έχει περάσει στο στάδιο των δοκιμών συγκατοικώντας στην Πάτρα με την κα Αγγελική. «Στόχος μας είναι να φτιάξουμε ρομπότ χαμηλού κόστους, προσιτά, φιλικά, αυτόνομα, που να μπορούν να προσαρμόζονται εύκολα σε διάφορα οικιακά περιβάλλοντα ή έξυπνα σπίτια και να μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα από άτομα μεγάλης ηλικίας», λένε οι Έλληνες επιστήμονες που είναι επικεφαλής της δράσης, το κόστος της οποίας ανέρχεται στα 3,8 εκατ. ευρώ και καλύπτεται πλήρως από τον Ορίζοντα 2020.
Όπως τονίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «η επιστήμη βρίσκεται στο επίκεντρο των σημερινών πολλά υποσχόμενων καινοτομιών αιχμής. Αυτές ακριβώς τις καινοτομίες επιδιώκει να στηρίξει η Ευρώπη, σε μια προσπάθεια να καταλάβει ηγετική θέση, παγκοσμίως, στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας». Τεχνητή νοημοσύνη, γενετική, τεχνολογία «blockchain» είναι μερικές από τις τεχνολογίες αιχμής που εντάσσονται στον νέο κύκλο χρηματοδότησης του προγράμματος έρευνας και καινοτομίας Horizon 2020 (2014-2020) και συγκεκριμένα για την περίοδο 2018-2020.
Τι δείχνει όμως ο μέχρι τώρα απολογισμός του προγράμματος για την περίοδο 2014-2016 και ειδικότερα ποιο είναι το θετικό αποτύπωμα των χωρών που συμμετέχουν σε αυτό το φιλόδοξο πρόγραμμα και ειδικότερα ποιο είναι το αποτύπωμα της Ελλάδας στην κατάταξη των λεγόμενων success stories στην πανευρωπαϊκή προσπάθεια ενίσχυσης της έρευνας και καινοτομίας που αντιπροσωπεύει ο Ορίζοντας 2020. Ο Ζαχαρίας είναι ένα από τα success stories από ένα σύνολο 1.155 επιτυχημένων επιστημονικών ιστοριών, από τα οποία η Ελλάδα είχε ανάμιξη στα 199 είτε ως συμμετοχή είτε ως συντονιστής της δράσης και έχουν ξεχωρίσει μέχρι τώρα στον Ορίζοντα 2020. Ειδικότερα στις παρακάτω δράσεις η Ελλάδα ήταν η επιβλέπουσα χώρα στον Ορίζοντα 2020.
Σημαντικές δράσεις
Σε αυτή την κατηγορία, με τους Έλληνες επιστήμονες επικεφαλής, εκτός από τον Ζαχαρία, ανήκει η δράση που αφορά την αξιοποίηση στερεών ορυκτών αποβλήτων για την αποκομιδή σπάνιων γαιών, των βιταμινών των μετάλλων όπως λέγονται, περιζήτητων στη διεθνή αγορά. Σε αυτή τη δράση, συνολικού προϋπολογισμού 7,7 εκατ. ευρώ, επικεφαλής είναι η Αλουμίνιο της Ελλάδας, για την άντληση σπάνιων γαιών από τα απόβλητα βωξίτη.
Το SHOPERA project είναι η τρίτη δράση ύψους 6,5 εκατ. ευρώ και αφορά τη ναυπήγηση πλοίων με φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο (μείωση εκπομπής ρύπων).
Στη δημιουργία βάσης δεδομένων με τους άυλους πολιτιστικούς θησαυρούς της ανθρωπότητας εργάζονται οι Έλληνες επιστήμονες στη δράση i- Treasures, ύψους 7,3 εκατ. ευρώ. Μοντελοποιούν και κωδικοποιούν με τη βοήθεια αισθητήρων και λογισμικού την άυλη λαϊκή τέχνη (χορός, τραγούδι, ύμνοι). Στη δημιουργία ινών άνθρακα, πιο φθηνών, πιο φιλικών στο περιβάλλον και πιο βιώσιμων στοχεύει η ελληνική ομάδα των δράσεων FIBRALSPEC και MODCOMP, ύψους 9,2 εκατ. ευρώ.
SPLENDID είναι το νέο εργαλείο ελέγχου του φαγητού για περιορισμό της παχυσαρκίας. Στην κυριολεξία μετρά τις μπουκιές και είναι ένα προϊόν έτοιμο για την αγορά, μιας δράσης ύψους 3,9 εκατ. ευρώ.
Από τον τομέα της υγείας προέρχεται η δράση CHROMOREPAIR ύψους 202.318 ευρώ, για την αντιμετώπιση των συνεπειών του συνδρόμου Cockayne και την ίαση.
Το SatisFactory είναι ένα project, ύψους 295.000 ευρώ, με την Ελλάδα επικεφαλής που αναμένεται να δημιουργήσει 12 προϊόντα, τα οποία θα αναπτυχθούν και θα δοκιμαστούν σε δύο βιομηχανικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικών στηλών και βιομηχανικών συστημάτων αυτοματισμού (κυρίως στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας) για τη βελτίωση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής παραγωγής.
Το SINOXYGEN, προϋπολογισμού 1,3 εκατ. ευρώ, στοχεύει στη χημική βιομηχανία και τη μετατροπή των απλών πρώτων υλών σε πολύπλοκες μοριακές συνθέσεις, φθηνά και γρήγορα.
