…Αύγουστος του 479 π.Χ, μετά τη νικηφόρο για τους Έλληνες ναυμαχία της Σαλαμίνας και πριν από την κρίσιμη μάχη των Πλαταιών. Ο Πέρσης βασιλιάς, ο Ξέρξης, έχει αναχωρήσει εξοργισμένος για την Περσία, αφήνοντας “στο πόδι του” τον σύζυγο της αδερφής του, τον Μέγα Στρατηγό, Μαρδόνιο, με στράτευμα περίπου 300.000 ανδρών.
Οι Πέρσες έχουν στρατοπεδεύσει στη Βοιωτία, σ’ ένα φιλικό περιβάλλον, καθώς πολλοί Βοιωτοί έχουν “μηδίσει”. Εκεί και συλλαμβάνονται αιχμάλωτοι κάποιοι Αρκάδες.
Οι αιχμάλωτοι οδηγούνται στη σκηνή του Μαρδόνιου και ανακρίνονται ενώπιον όλων των αξιωματούχων του περσικού στρατού. “Τι κάνουν κάτω οι Έλληνες;” τους ρωτούν, προσπαθώντας να πάρουν πληροφορίες για τους αντιπάλους τους. “Άγουσιν Ολύμπια”, απαντούν οι Αρκάδες. Κι ενημερώνουν τους Πέρσες στρατηγούς για το τι ακριβώς είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες. “Και ποίον το έπαθλον;”, η επόμενη ερώτηση των έκπληκτων Περσών. “Ελαίας στέφανοι”, απαντούν οι αιχμάλωτοι Αρκάδες…
«Παπαί, Μαρδόνιε, ποίους επ’ άνδρας ήγαγες μαχησόμενους ημάς, οί ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούνται, αλλά περί αρετής…». Δηλαδή: «Αλίμονο, Μαρδόνιε, εναντίον τι ανδρών μας έφερες να πολεμήσουμε… Εναντίον κάποιων που δεν αγωνίζονται για χρήματα, αλλά για την αρετή;…”.
(Ηρόδοτος 8, 26).
