Όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες

Η διπλωματική κίνηση της πόλωσης του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια δεν έλιωσε τον πάγο ανάμεσα στην Άγκυρα και την Αθήνα. Αντιθέτως μάλιστα, ο Δένδιας περιορίστηκε στο να προκαλέσει τον ομόλογό του Μελβούτ Τσαβούσογλου αυξάνοντας την ένταση.

Ο Δένδιας, ο οποίος έστειλε μήνυμα στη δική του κοινή γνώμη μπροστά στις κάμερες, έλαβε ανάλογη απάντηση από τον Τσαβούσογλου. Ο Έλληνας υπουργός δεν κατάφερε να απαντήσει σε θέματα, όπως: «Δεν υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα αλλά μουσουλμανική μειονότητα Τούρκων», «Γιατί οι διεθνείς συμφωνίες παρακάμπτονται και τα νησιά είναι στρατιωτικοποιημένα;», «Γιατί η υφαλοκρηπίδα της Ελλάδας στο Αιγαίο είναι διαφορετική για τη θάλασσα και διαφορετική για τον εναέριο χώρο;».

Συνομιλίες Τουρκίας-Ελλάδας στην Άγκυρα και μία μέρα νωρίτερα συνομιλίες του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφιλίωσης της Λιβύης και τον πρωθυπουργό Αμπντούλ Χαμίντ Ντιμπέιμπ. Φαίνεται ότι η συμφωνία Λιβύης-Τουρκίας έδεσε τα χέρια της Ελλάδας στη Μεσόγειο.

Ο Δένδιας θα χρεωθεί την πορεία αυτής της επίσκεψης, τη στιγμή που επιχειρείται η βελτίωση των σχέσεων της Τουρκίας με χώρες που εμπλέκονται στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι χώρες αυτές είναι, κυρίως η Γαλλία, άλλες χώρες της ΕΕ, η Αίγυπτος και το Ισραήλ …

Ο κύριος λόγος της προκλητικής συμπεριφοράς του Δένδια κατά τη διάρκεια της χθεσινής κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Τσαβούσογλου έγκειται στο γεγονός ότι οι εξελίξεις στη Μεσόγειο και το Αιγαίο έχουν μετατοπιστεί σε πολύ διαφορετικό σημείο από ό,τι πίστευαν.

Εάν εξετάσουμε προσεκτικότερα τις δηλώσεις του Έλληνα υπουργού που προηγήθηκαν της συνάντησής του στην Άγκυρα, λίγες μέρες νωρίτερα, και διακρίνουμε το νόημα πίσω από τις λέξεις του, έχουμε στην πραγματικότητα την ευκαιρία να κατανοήσουμε την κατάσταση πιο καθαρά. Απευθυνόμενος στο ελληνικό του ακροατήριο, ο Έλληνας υπουργός δήλωνε: «Δεν έχω υπεραισιοδοξία, αλλά τουλάχιστον να υπάρχει δυνατότητα να μιλάμε, στο πλαίσιο της λογικής και του δικαίου. Γιατί αν είναι να μιλάμε στο πλαίσιο της αυθαιρεσίας, δεν χρειάζεται να μιλάμε». Και πρόσθεσε: «Θεωρούμε ότι έχουμε το δίκαιο με το μέρος μας και ότι δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε. Ο διάλογος δεν είναι ενδοτισμός. Όταν μιλάς, προβάλεις τις θέσεις σου, θέτεις τις κόκκινες γραμμές σου, αλλά δεν ενδίδεις». Καθίσταται φανερό ότι προετοίμαζε την παράστασή του εκ των προτέρων.

Είκοσι επτά κράτη μέλη της ΕΕ και ο αρχηγός της κυβέρνησης, θα επανεξετάσουν τις σχέσεις Ευρώπης-Τουρκίας με τη δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης έως 26ης Μαρτίου του προσεχούς Ιουνίου. Με την προκλητική ομιλία του μπροστά στα ΜΜΕ, είναι βέβαιο ότι ο Έλληνας υπουργός έπαιξε όχι μόνο για το ελληνικό κοινό αλλά και για το βήμα των Ευρωπαίων ηγετών. Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα έχει τη συνήθεια να θεωρεί συνεχώς την υποστήριξη της ΕΕ ως δεδομένη.

Την ίδια μέρα, ο Δένδιας έγινε δεκτός και από τον Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν πριν τη συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του. Το κατά πόσον η κίνηση αυτή κατάφερε να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να συναντηθεί ο Μητσοτάκης με τον Ερντογάν σε υψηλότερο επίπεδο, είναι κάτι που θα πρέπει να περιμένουμε για να μάθουμε.

Ένας αξιωματούχος εξωτερικών υποθέσεων με τον οποίο συνομίλησα μου είπε: «Όλες οι συνομιλίες, ανεξαρτήτου επίπεδου, προετοιμάζουν κατά κάποιον τρόπο την επόμενη συνάντηση».

Ο Πρόεδρος Ερντογάν, που συναντιέται με νέους ανθρώπους τις τελευταίες ημέρες, προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Η Τουρκία πρέπει να σταθεί στο πλευρό της Λιβύης και στην επιθυμία της για ερευνητικές γεωτρήσεις. Με τη Λιβύη διεξάγουμε από κοινού σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις. Η Ελλάδα είναι ενοχλημένη διότι δεν διαθέτει τις ανάλογες εγκαταστάσεις. Αλλά εδώ, η Ελλάδα δεν έχει δικαιώματα όπως έχουμε εμείς. Προς το παρόν, σε όλες αυτές τις συγκρούσεις και εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, η κατάσταση θα ήταν διαφορετική αν δεν είχαμε μια ήπια προσέγγιση, αλλά το αντιληφθήκαμε αυτό. Είπαμε: “Όσον αφορά την Κύπρο, δεν θα αφήσουμε ποτέ κανέναν να επιβάλει αξιώσεις στην Βόρεια Κύπρο και, εφόσον κριθεί απαραίτητο, θα παρέμβουμε”. Προς το παρόν, τα πλοία μας έχουν αναμμένες τις μηχανές, λαμβάνουν κάποια μέτρα, εφόσον αυτά τα μέτρα πρέπει να ληφθούν ανά πάσα στιγμή και δεν αποφεύγουμε τις διαπραγματεύσεις. Υπό τον όρο ότι αντιμετωπίζουν με σεβασμό την Τουρκία».

Πολύ πριν την επίσκεψη του Δένδια, ο Πρόεδρος Ερντογάν κατέστησε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για την πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών και γεωτρήσεων είναι αδιαπραγμάτευτη και θα συνεχιστεί ούτως ή άλλως.

H προσωπική μου άποψη είναι ότι οι Τούρκοι και οι Έλληνες τα πάνε καλά μεταξύ τους. Υπάρχουν, φυσικά, σημεία απόκλισης. Σαφώς, ο πολιτικός θα πρέπει να υπηρετεί τη χώρα του, να υπερασπίζεται τα συμφέροντά της με τρόπο εποικοδομητικό. Ο πολιτικός, όμως, δεν πρέπει να προτάσσει τα προσωπικά του συμφέροντα. Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει ότι όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες.

Erol User