Το ρεκόρ στις καισαρικές τομές συνεχίζει να «σπάει» η Ελλάδα. Στη χώρα μας η μειοψηφία των γυναικών γεννά με φυσιολογικό τοκετό, αφού το ποσοστό των καισαρικών τομών εκτιμάται ότι ανέρχεται στο 50-65%.
Οι βασικότεροι λόγοι είναι οι αναίτιες προκλήσεις τοκετών και οι προηγηθείσες γέννες με τη μέθοδο της καισαρικής τομής. Να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 30%, ο μέσος ευρωπαϊκός όρος βρίσκεται στο 25%, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτηρίζει επιτρεπτό ποσοστό το 15%.
Η ολοένα συχνότερη γέννηση παιδιών με καισαρική σε όλο τον κόσμο πιθανώς έχει επίπτωση στην ανθρώπινη εξέλιξη και δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τους φυσικούς τοκετούς, καθώς εξαιτίας της σταδιακά μεγαλώνει η «ψαλίδα» ανάμεσα στο μέγεθος των μωρών που γεννιούνται και στη διάσταση της λεκάνης των γυναικών.
Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας αυστριακής επιστημονικής έρευνας, σύμφωνα με την οποία η τακτική επιλογή της καισαρικής έχει οδηγήσει σε αύξηση 10% έως 20% της απόκλισης ανάμεσα στο μέγεθος του μέσου μωρού και στο μέγεθος της μέσης γυναικείας λεκάνης. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι φυσιολογικοί τοκετοί γίνονται όλο και πιο δύσκολοι.
Τα ευρήματα
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Φίλιπ Μιτερέκερ του Τμήματος Θεωρητικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Βιέννης μελέτησαν στοιχεία για τις καισαρικές και κατέληξαν σε ένα μαθηματικό βιολογικό μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο η εξέλιξη ευνοεί τα πιο μεγαλόσωμα μωρά, επειδή αυτά αρρωσταίνουν πιο σπάνια και έτσι επιβιώνουν πιο εύκολα.
Ομως, από την άλλη, όσο συχνότερες είναι οι καισαρικές, τόσο η γυναικεία λεκάνη παραμένει στενή. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι περιπτώσεις που το μωρό δεν χωράει να περάσει κατά τον τοκετό, έχουν αυξηθεί από 30 ανά 1.000 γεννήσεις (3%) στη δεκαετία του 1960 σε 36 ανά 1.000 σήμερα (3,6%).
Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχισθεί, αν και όχι σε βαθμό που οι φυσικοί τοκετοί θα εξαφανισθούν. «Δεν νομίζω ότι μια μέρα σχεδόν όλα τα μωρά θα πρέπει να γεννιούνται με καισαρική», δήλωσε ο Μιτερέκερ. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PNAS».
Η λεκάνη
Στο όλο ζήτημα υπάρχει και μια γενετική διάσταση, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Πριν από 100 χρόνια μια γυναίκα με πολύ στενή λεκάνη, μπορεί να είχε πεθάνει πάνω στη γέννα, όπως και το μωρό της, αλλά σήμερα ζει χάρη στις ιατρικές επεμβάσεις και έτσι θα περάσει στη κόρη της τα γονίδια της στενής λεκάνης. Αυτό μπορεί να εξηγεί εν μέρει γιατί με το πέρασμα του χρόνου δεν μεγαλώνει σταδιακά η γυναικεία λεκάνη προκειμένου να διευκολύνει τη γέννηση των μεγαλύτερων μωρών.
Από την άλλη, ένας βιολογικός λόγος που η γυναικεία λεκάνη παραμένει στενή, είναι για να αποφεύγονται οι πρόωροι τοκετοί. Σήμερα στις ανεπτυγμένες χώρες σχεδόν ένα στα τρία παιδιά γεννιέται πια με καισαρική. Μια αιτία για την αύξηση αυτή, είναι ότι οι γυναίκες αργούν να κάνουν το πρώτο παιδί τους.
Σπάνε τα ρεκόρ οι γεννήσεις με καισαρική στην Ελλάδα
Τις ωφέλειες του φυσιολογικού τοκετού εξηγεί ο καθηγητής Γ. Φαρμακίδης
Σπάνε τα ρεκόρ οι γεννήσεις με καισαρική στην Ελλάδα
Το ρεκόρ στις καισαρικές τομές συνεχίζει να «σπάει» η Ελλάδα. Στη χώρα μας η μειοψηφία των γυναικών γεννά με φυσιολογικό τοκετό, αφού το ποσοστό των καισαρικών τομών εκτιμάται ότι ανέρχεται στο 50-65%. Οι βασικότεροι λόγοι είναι οι αναίτιες προκλήσεις τοκετών και οι προηγηθείσες γέννες με τη μέθοδο της καισαρικής τομής. Να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 30%, ο μέσος ευρωπαϊκός όρος βρίσκεται στο 25%, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτηρίζει επιτρεπτό ποσοστό το 15%.
Το θέμα του αυξημένου αριθμού καισαρικών απασχόλησε μέσα στην εβδομάδα την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, καθώς αναμένει τη Δευτέρα κλιμάκιο του ΠΟΥ. Οι αρμόδιοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας θα επισκεφθούν την Αθήνα στις 7-11 Νοεμβρίου με σκοπό τη συνάντηση με φορείς, τη μελέτη στοιχείων, την καταγραφή δεδομένων και την ανάλυση πτυχών του φαινομένου των καισαρικών.
Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Φαρμακίδη, καθηγητή Μαιευτικής – Γυναικολογίας και Εμβρυομητρικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Stony-Brook των ΗΠΑ, οι προγραμματισμένες καισαρικές αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό καισαρικών τομών στη χώρα μας.
Τα νεογνά που γεννιούνται με προγραμματισμένη καισαρική πριν από την 39η εβδομάδα έχουν πιθανότητα να εμφανίσουν το σύνδρομο της αναπνευστικής δυσχέρειας και να χρειαστεί εισαγωγή στη νεογνική μονάδα. Επίσης τα νεογνά που γεννιούνται με προγραμματισμένη καισαρική έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν νοσήματα του ανοσοποιητικού, άσθμα ή δυσανεξία στη λακτόζη.
Το νεογνό, αναφέρει ο κ. Φαρμακίδης, όταν περνά από τον κόλπο της μητέρας του λαμβάνει τα καλά μικρόβια του κόλπου. Αυτά ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε αργότερα να μπορεί να αντιμετωπίσει τα νοσήματα του ανοσοποιητικού. Τα μικρόβια αυτά μπορούν να «περάσουν» στο μωρό κατά την καισαρική τομή με άλλους τρόπους.
Πότε είναι απαραίτητη η καισαρική
Η εγκυμοσύνη διαρκεί 42 εβδομάδες. Ένα ποσοστό γυναικών θα ξεπεράσει τις 41 εβδομάδες. Ειδικά τότε, η παρακολούθηση πρέπει να είναι εντατική και να γίνεται από έμπειρο ιατρό.
Κατά τη διάρκεια του τοκετού, ο ιατρός καταλαβαίνει ότι δεν σημειώνεται πρόοδος όταν η διαστολή είναι στα 6 εκατοστά για 4 ώρες και το έμβρυο δεν «κατεβαίνει» επί 3 ώρες. Η καισαρική είναι απαραίτητη εάν υπάρχει δυσχέρεια του εμβρύου ή αν η μητέρα πάσχει από διαβήτη και το παιδί είναι μεγαλύτερο από 4.500 γραμμάρια.
Αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότερες γυναίκες είναι ότι όσες γέννησαν το πρώτο τους παιδί με τη μέθοδο της καισαρικής τομής μπορούν να γεννήσουν το επόμενο φυσιολογικά. Η μέθοδος ονομάζεται VBAC.
Τι είναι ο φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική (VBAC);
Αν έχετε στο ιστορικό σας προηγούμενη καισαρική τομή θα πρέπει να γνωρίζετε πως έχετε δύο επιλογές:
* Μπορείτε να επιλέξετε να γεννήσετε φυσιολογικά. Ο τοκετός αυτός λέγεται φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική ή Vaginal Birth After Cesarean (VBAC).
* Μπορείτε να προγραμματίσετε, μαζί με τους επαγγελματίες υγείας που σας παρέχουν φροντίδα στην εγκυμοσύνη, μια επαναληπτική καισαρική τομή, ιδανικά μετά τις 39 εβδομάδες της κύησης.
Ποια είναι μερικά από τα πλεονεκτήματα του VBAC;
Συγκριτικά με την προγραμματισμένη επαναληπτική καισαρική τομή, ο φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική έχει τα εξής πλεονεκτήματα:
* Δεν είναι χειρουργείο.
* Μικρότερος χρόνος ανάρρωσης.
* Χαμηλότερος κίνδυνος λοίμωξης.
* Μικρότερη απώλεια αίματος.
* Μικρότερη πιθανότητα του νεογνού για αναπνευστικά προβλήματα.
* Μικρότερη πιθανότητα του νεογνού για αυτοάνοσα προβλήματα στην παιδική και ενήλικη ζωή του.
* Μικρότερη πιθανότητα ανάγκης για παραμονή στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών.
Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι κίνδυνοι που προκύπτουν κατά την προσπάθεια για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική;
Ο σημαντικότερος φόβος κατά την προσπάθεια για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική είναι η πιθανότητα ρήξης της τομής της μήτρας. Αν και η επιπλοκή αυτή είναι πάρα πολύ σπάνια είναι πολύ σοβαρή και χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση από κάποιον εξειδικευμένο μαιευτήρα.
Η πραγματική πιθανότητα μια γυναίκα να υποστεί ρήξη της μήτρας είναι 0,7% και προσεγγίζει αρκετά την πιθανότητα που έχει μια πρωτοτόκος (δηλαδή χωρίς ιστορικό φυσιολογικού τοκετού ή καισαρικής τομής) να υποστεί την συγκεκριμένη επιπλοκή, η οποία είναι 0,3%. Το τελευταίο ποσοστό αφορά τις πρωτοτόκες γυναίκες στις οποίες γίνεται πρόκληση τοκετού, δηλαδή είναι κίνδυνος πολύ περιορισμένος και άλλοθι για καισαρικές.
