Η «χρήσιμη ψήφος» και η ανάγκη σχηματισμού κυβέρνησης είναι το στοιχείο που κυριάρχησε στη λογική των Ισπανών προσφέροντας ενισχυμένη πρωτιά στο Λαϊκό Κόμμα ενώ άφησαν –παρά τα αναμενόμενα- στην τρίτη θέση τους Podemos.
Η επομένη των εκλογών βρίσκει την Ισπανία με πλήθος σεναρίων, καθώς η νίκη του Ραχόι δεν μπορεί να του εξασφαλίσει αυτοδυναμία.
Με το σύνολο των ψήφων πλέον καταμετρημένο, το Λαϊκό Κόμμα αποσπά 137 από τις 350 έδρες στη Βουλή, αυξάνοντας σημαντικά τις δυνάμεις του σε σχέση με τις ατελέσφορες κάλπες του Δεκεμβρίου, όταν η κεντροδεξιά είχε περιοριστεί σε 123 βουλευτές.
Λαϊκό Κόμμα 137 (123 τον Δεκέμβριο)
Σοσιαλιστικό Κόμμα 85 (90)
Unidos Podemos 71 (69)
Ciudadanos 32 (40)
Υπόλοιποι 25
Παρά το θετικό αποτέλεσμα πάντως, η παράταξη του Μαριάνο Ραχόι απέχει από τις 176 έδρες που απαιτούνται για την αυτοδυναμία κι έτσι καλείται να αναζητήσει τουλάχιστον έναν εταίρο ώστε να σχηματίσει κυβέρνηση που θα έχει τη δεδηλωμένη.
Μιλώντας σε υποστηρικτές των Podemos, ο αρχηγός της παράταξης Πάμπλο Ιγκλέσιας παραδέχτηκε ότι το αποτέλεσμα «δεν είναι ικανοποιητικό», διότι οι προσδοκίες ήταν μεγαλύτερες. Στον αντίποδα, ο κ. Ραχόι δήλωσε ότι το Λαϊκό Κόμμα αξιώνει το δικαίωμα να κυβερνήσει.
Πλήγμα, αλλά μικρότερο από ό,τι έδειχναν τα πρώτα αποτελέσματα, δέχονται οι φιλελεύθεροι Ciudadanos, πιθανοί σύμμαχοι του Λαϊκού Κόμματος, οι οποίοι υποχωρούν στις 32 έδρες, αντί για 40 που είχαν λάβει στις κάλπες του Δεκεμβρίου.
Τα επικρατέστερα σενάρια
Αυτό σημαίνει πως μαθηματικά, και με δεδομένο ότι ουδείς θέλει τρίτες εκλογές σε διάστημα ενός έτους, υπάρχουν τέσσερα κύρια σενάρια και πολλά δευτερεύοντα που απορρέουν από αυτά.
Το πρώτο προβλέπει συμμαχία του Λαϊκού Κόμματος με τους Σοσιαλιστές, για πρώτη φορά στα χρονικά, αν και μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου οι Σοσιαλιστές είχαν καταστήσει σαφές ότι δεν ήταν διατεθειμένοι να εξετάσουν τέτοιο ενδεχόμενο, ειδικά εάν ο Μαριάνο Ραχόι παρέμενε στην πρωθυπουργία.
Δεύτερον, το Λαϊκό Κόμμα θα μπορούσε να συμμαχήσει με τους Ciudadanos και να επιζητήσουν τη βοήθεια μικρών κομμάτων για να συμπληρώσουν την «παλέτα» των 176 εδρών, καθώς θα υπολείπονται μόλις επτά έδρες από την πλειοψηφία. Σε αυτό το σενάριο δεν μπορεί να αποκλειστεί η άσκηση πίεσης στους Σοσιαλιστές για ψήφο ανοχής.
Τρίτο σενάριο θέλει προσπάθεια αναβίωσης της σύμπραξης Σοσιαλιστών, Podemos και Ciudadanos, συμμαχία που είχαν επιχειρήσει να πετύχουν οι Σοσιαλιστές όταν έλαβαν διερευνητική εντολή το χειμώνα. Το εγχείρημα ωστόσο απέτυχε εξαιτίας της άρνησης των Podemos να συνεργαστούν με τους Ciudadanos.
Τέταρτον, ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο συμμαχίας μεταξύ των Unidos Podemos και των Σοσιαλιστών σε μία προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης της αριστεράς, αν και οι δύο δυνάμεις θα χρειαστούν τη στήριξη τοπικών κομμάτων της περιφέρειας, καθώς μεταξύ τους μετά βίας δεν φτάνουν καν τις 160 έδρες.
Όλα τα εν λόγω σενάρια περιπλέκονται από το ισπανικό Σύνταγμα, το οποίο προβλέπει ότι κυβέρνηση μπορεί να σχηματιστεί αφού λάβει τουλάχιστον 176 ψήφους στην πρώτη ψηφοφορία εμπιστοσύνης, όμως μόνο αν λάβει πλειοψηφία επί των ψηφισάντων σε δεύτερη ψηφοφορία.
Συνεπώς, αν οιοδήποτε κόμμα είναι διατεθειμένο να δώσει ψήφο ανοχής σε μειοψηφική κυβέρνηση που προκύπτει από οποιοδήποτε σενάριο, θα έχει την ευκαιρία να το κάνει.
Με δεδομένο ότι, όπως και στις εκλογές του Δεκεμβρίου, κανένα κόμμα δεν μπορεί να συγκεντρώσει μόνο του τουλάχιστον 176 έδρες που απαιτεί η αυτοδυναμία, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν δύσκολες και μακρές διαπραγματεύσεις.
Αν και υπήρχαν φόβοι για αποχή των ψηφοφόρων λόγω των επαναληπτικών εκλογών, η συμμετοχή αγγίζει το 70%.
