Του Νίκου Αθηναίου, 11-5-2016
Το Αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης – όπως μεταδίδει το AP – χωρίς να δώσει εξηγήσεις για τους λόγους της απόφασής του δεν θα ζητήσει τελικά την καταδίκη σε θάνατο του Λίβυου Αχμέτ Αμπού Κατάλα ο οποίος θεωρείτο ως ο αρχηγός των τρομοκρατικών επιθέσεων κατά του Αμερικανικού Προξενείου στη Βεγγάζη, την 11η Σεπτεμβρίου, 2012, κατά τη διάρκεια των οποίων βρήκαν τραγικό θάνατο ο Αμερικανός Πρέσβης στη Λιβύη Κρις Στήβενς, ο Υπεύθυνος των Συστημάτων Ηλεκτρονικής Επικοινωνίας Σιν Πάτρικ, και δύο κομάντος της CIA που ήταν υπεύθυνοι για την προστασία της διπλωματικής αποστολής.
Τον Κατάλα συνέλαβαν πριν από δύο χρόνια στη Λιβύη κομάντος των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων και πράκτορες του FBI και τον μετέφεραν με πλοίο του Αμερικανικού Ναυτικού στις ΗΠΑ. Αναμένει δίκη από ομοσπονδιακό δικαστήριο των ΗΠΑ έχοντας στην πλάτη του 18 συνολικά κατηγορίες που αφορούν δολοφονία ατόμων που προστατεύονται από το διεθνή νόμο, την παροχή υλικής υποστήριξης σε τρομοκράτες, και την καταστροφή ακίνητης περιουσίας των ΗΠΑ στη διάρκεια της οποίας προκάλεσε το θάνατο ατόμων. Ο ίδιος όχι μόνο δεν παραδέχεται την ενοχή του, αλλά ζητάει να παύσει η δίωξη και να του επιτραπεί να επιστρέψει σπίτι του στη Λιβύη.
Η περίπτωση Κατάλα αποτελεί ισχυρή δοκιμασία για τη Κυβέρνηση Ομπάμα, και πιο συγκεκριμένα σε σχέση με τη δέσμευσή της για διώξεις υπόπτων για τρομοκρατικές ενέργειες οι οποίοι συλλαμβάνονται στο εξωτερικό προκειμένου να δικαστούν από πολιτικά δικαστήρια στις ΗΠΑ.
Στην προκειμένη περίπτωση η απόφαση για τη μη επιβολή της θανατικής καταδίκης ανακοινώθηκε εν μέσω δικαστικής διαμάχης σε πολιτειακό και ομοσπονδιακό επίπεδο για το αν θα πρέπει να επιβάλλεται η θανατική ποινή.
Οι θανατικές ποινές από ομοσπονδιακό δικαστήριο είναι σπάνιες. Η τελευταία φορά που επιβλήθηκε εκτέλεση κρατουμένου ήταν το 2003. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει δηλώσει ότι επανεξετάζει την πολιτική των θανατικών ποινών.
Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής ακρόασης τον Ιανουάριο του 2015 η Γενική Εισαγγελέας κ. Λορέτα Λιντς δήλωσε ότι κατά τη γνώμη της η θανατική ποινή μπορεί να είναι μια αποτελεσματική τιμωρία. Η θέση της βρίσκει αντίθετο τον ίδιο τον Αμερικανό Πρόεδρο κ. Μπαράκ Ομπάμα που έχει δηλώσει ότι «ανησυχεί βαθιά» από την επιβολή της θανατικής ποινής από τα αμερικανικά δικαστήρια.
Η ποινή του Κατάλα ύστερα από τη σημερινή απόφαση του Υπουργείου Δικαιοσύνης θα είναι μέχρι ισόβια, αν βρεθεί ένοχος με βάση το κατηγορητήριο.
Πάντως, είναι μια δίκη στη διάρκεια της οποίας – όταν γίνει – δύσκολα δεν θα υπάρξουν αναφορές για το ρόλο του Προξενείου στη διακίνηση οπλισμού προς αντάρτες στη Συρία, κάτι που επισήμως έχει διαψευστεί, στο αν η Αμερικανική Κυβέρνηση παρείχε επαρκή διπλωματική ασφάλεια στους εργαζόμενους εκεί, και κυρίως για το τι ακριβώς γνώριζε και πως χειρίστηκε το θέμα η κ. Χίλαρι Κλίντον – υπουργός Εξωτερικών τότε.
Αρχικά, η επίθεση είχε αποδοθεί από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε ένα αντιμουσουλμανικού περιεχομένου βίντεο που είχε ανέβει στο Ιντερνέτ στο Κάιρο, την 10η Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια οι επιθέσεις είχαν χαρακτηριστεί προϊόν προμελετημένων τρομοκρατικών επιθέσεων. Ο Κατάλα δήλωσε στην ακροαματική ότι οργάνωσε τις επιθέσεις κατά του Προξενείου γιατί είχε επηρεαστεί από το βίντεο.
Με πρωτοβουλία των βετεράνων πρακτόρων που είχαν επιφορτιστεί τη φύλαξη του Αμερικανικού Προξενείου και άλλων παρακείμενων εγκαταστάσεων γυρίστηκε η ταινία «13 Ώρες» που βασίστηκε σε γεγονότα όπως τα βίωσαν οι ίδιοι ενώ προσπαθούσαν να σώσουν τους συναδέλφους τους.
Οι επιθέσεις κατά του Αμερικανικού Προξενείου στη Βεγγάζη το 2012 υπήρξαν αντικείμενο έρευνας από την Ειδική για Θέματα Πληροφοριών Επιτροπή του Αμερικανικού Κογκρέσου που απάλλαξε την κ. Κλίντον από οποιεσδήποτε ευθύνες τον Οκτώβριο του 2015.
