Οι 80 εκατομμύρια σιίτες Ιρανοί, παλαιότερα υποστηρικτές άλλων τρομοκρατών αποτελούν από καιρό διακηρυγμένο στόχο των φανατικών σουνιτών του ISIS
Μέλη των ιρανικών αρχών ασφαλείας έξω από το κοινοβούλιο στην Τεχεράνητην ώρα της τρομοκρατικής επίθεσης της Τετάρτης
Ένοπλοι και βομβιστές αυτοκτονίας, πυροβολισμοί και εκρήξεις, τρόμος και πανικός, νεκροί (τουλάχιστον 12), τραυματίες και όμηροι, και όλα αυτά στην καρδιά του Ιράν, στο Κοινοβούλιο της Ισλαμικής Δημοκρατίας και στο μαυσωλείο του Αγιατολάχ Χομεϊνί στην Τεχεράνη.
Αποτελεί πλέον γεγονός, και μάλιστα αιματηρό, ότι στο στόχαστρο των σουνιτών μαχητών και υποστηρικτών του Ισλαμικού Κράτους βρίσκονται και οι σχεδόν 80 εκατομμύρια – σιίτες στην πλειονότητά τους – Ιρανοί οι οποίοι έως σήμερα δεν είχαν δεχθεί κάποια επίθεση στις πόλεις τους από τους «υπηκόους» του Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι. Αλλά λόγοι ανησυχίας υπήρχαν και ήταν πολλοί και κάθε άλλο παρά αμελητέοι.
Πόλεμος κατά της κυριαρχίας των σιιτών
Στα τέλη Μαρτίου κυκλοφόρησε ένα βίντεο στα περσικά με το οποίο οι τζιχαντιστές απηύθυναν έκκληση στα μέλη της σουνιτικής μειονότητας που ζουν κυρίως στα νοτιοδυτικά της χώρας να εξεγερθούν κατά της σιιτικής κυριαρχίας, προειδοποιώντας ταυτόχρονα «για την κατάκτηση του Ιράν και την επιστροφή του στο σουνιτικό έθνος όπως συνέβαινε στο παρελθόν». Στο Ιράν η σημασία του εν λόγω μηνύματος υποβαθμίστηκε καθώς πολλοί έκαναν λόγο για μια απόπειρα του ISIS να αποσπάσει την παγκόσμια προσοχή από τα πεδία των μαχών του Ιράκ και της Συρίας, όπου η τρομοκρατική οργάνωση χάνει διαρκώς εδάφη.
Το Ισλαμικό Κράτος, ωστόσο, συνέχισε να κοινοποιεί προπαγανδιστικά μηνύματα στην περσική γλώσσα στο διαδικτυακό περιοδικό Rumiyah («Ρώμη» στα αραβικά και ξεκάθαρη παραπομπή στην προφητεία περί της κατάκτησης της Δύσης από τους μουσουλμάνους), παρότι το τελευταίο διάστημα ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης της χώρας Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ είχε δηλώσει περισσότερες από μία φορές ότι η Ισλαμική Δημοκρατία θα κάνει τα πάντα ώστε να αποτρέψει την είσοδο τζιχαντιστών του ISIS στην ιρανική επικράτεια ενώ η κυβέρνηση είχε προειδοποιήσει ότι θα λάβει «αποφασιστικά» μέτρα στην περίπτωση που οι εξτρεμιστές μαχητές έφθαναν σε απόσταση 40 χιλιομέτρων από τα ιρανικά σύνορα.
Αλλά τόσο η ειδησεογραφία των ημερών πριν από τις πρόσφατες εκλογές της 19ης Μαΐου στις οποίες επικράτησε ο μετριοπαθής Χασάν Ρουχανί όσο και οι διαρκείς προειδοποιήσεις των Αρχών αφήνουν να εννοηθεί ότι προπαγανδιστές του Ισλαμικού Κράτους είχαν καταφέρει ήδη να εισέλθουν στην ιρανική επικράτεια και να στρατολογήσουν μαχητές.
Ηδη από το καλοκαίρι του 2016 τα ειδησεογραφικά πρακτορεία της χώρας έγραφαν για τη σύλληψη 18 ατόμων που επικοινωνούσαν μεταξύ τους μέσω του Telegram – της πιο δημοφιλούς εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων στη χώρα – με στόχο τη στρατολόγηση νέων μελών στο ISIS. «Δεκαοκτώ κορυφαία στελέχη του Telegram στο Ιράν ταυτοποιήθηκαν ως επικεφαλής του ISIS και συνελήφθησαν. Κάποιοι από αυτούς ηγούνταν ομάδων με εκατοντάδες μέλη» ανέφεραν χαρακτηριστικά επικαλούμενα ανώνυμες πηγές.
Την ίδια περίοδο, ο ιρανός υπουργός Πληροφοριών Μαχμούντ Αλαβί δήλωσε ότι η κυβέρνηση απέτρεψε τη στρατολόγηση 1.500 νέων Ιρανών στο Ισλαμικό Κράτος ενώ τον περασμένο Οκτώβριο ανακοίνωσε τη διάλυση από τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας ενός πυρήνα αλλοδαπών μαχητών του ISIS που σκόπευαν να πλήξουν προσκυνητές την ιερή ημέρα της Ασούρα, κατά την οποία κορυφώνεται το πένθος για το μαρτύριο του ιμάμη Χουσεΐν, εγγονού του προφήτη Μωάμεθ, και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες γιορτές του σιιτικού Ισλάμ. Στην κατοχή τους βρέθηκαν δεκάδες κιλά εκρηκτικών υλών.
Τον περασμένο Απρίλιο, μερικές ημέρες πριν από τις εκλογές, ο Αλαβί αποκάλυψε ότι κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους απετράπησαν 30 τρομοκρατικές επιθέσεις που σχεδίαζαν σουνιτικές οργανώσεις.
Υπό τον φόβο της τρομοκρατίας και οι Ιρανοί
Τα τρομοκρατικά χτυπήματα της Τετάρτης είναι τα χειρότερα που σημειώθηκαν στη χώρα από τα ταραγμένα χρόνια που ακολούθησαν μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, με τους απλούς πολίτες της χώρας να εμφανίζονται σήμερα ιδιαίτερα ανήσυχοι καθώς είχαν συνηθίσει να ζουν σε μια ασφαλή και σταθερή χώρα σε σύγκριση με τα περισσότερα γειτονικά κράτη.
Παρά την ενεργή συμμετοχή ιρανικών δυνάμεων στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους, και στο Ιράκ και στη Συρία, η Ισλαμική Δημοκρατία παρέμενε απυρόβλητη από τους εξτρεμιστές ισλαμιστές. Σήμερα, ωστόσο, οι τζιχαντιστές του ISIS γνωρίζουν και μπορούν να δηλώνουν ότι είναι οι πρώτοι που κατάφεραν ένα σημαντικό πλήγμα κατά ενός παραδοσιακού εχθρού τον οποίο καμία άλλη σουνιτική οργάνωση, περιλαμβανομένης και της Αλ Κάιντα, δεν μπόρεσε ποτέ να πλήξει.
Η ΔΙΕΝΕΞΗ ΚΑΤΑΡ – ΣΑΟΥΔΙΚΗΣ ΑΡΑΒΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΤΡΑΜΠ
Τι προκάλεσε τη διπλωματική διένεξη;
Η αντιπαράθεση αφορά κυρίως -αλλά όχι αποκλειστικά- το Ιράν. Θρυαλλίδα υπήρξε η είδηση ότι ο ηγέτης του Κατάρ, σεΐχης Αλ Θάνι, άσκησε κριτική στην ενίσχυση του αντιιρανικού κλίματος. Παρότι η επίμαχη είδηση διεγράφη από την ιστοσελίδα του κρατικού πρακτορείου, η τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του σεΐχη Αλ Θάνι και του Ιρανού προέδρου Ρουχανί το Σαββατοκύριακο εξόργισε το Ριάντ και τα κράτη του Κόλπου.
Γιατί ξέσπασε τώρα η κρίση;
Η ένταση οξύνθηκε αισθητά μετά την επίσκεψη Τραμπ. Οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ και του Σαουδάραβα βασιλιά Σαλμάν για ιρανική στήριξη της διεθνούς τρομοκρατίας επέτρεψαν σε εφημερίδες, κληρικούς και διασημότητες της Σαουδικής Αραβίας να επιτεθούν κατά του ηγέτη του Κατάρ, με το σαουδαραβικό ειδησεογραφικό δίκτυο να κάνει λόγο για «ιρανική πισώπλατη μαχαιριά» του Κατάρ κατά των γειτόνων του.
Οι διαφωνίες με το Κατάρ είναι νέο φαινόμενο;
Το 2014, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Μπαχρέιν ανακάλεσαν προσωρινά τους πρεσβευτές τους από το Κατάρ. Η διένεξη αφορούσε την Αίγυπτο και τη στήριξη του Κατάρ προς την κυβέρνηση της αιγυπτιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας, με το Ριάντ και τα ΗΑΕ να στηρίζουν οικονομικά την ανατροπή της Αδελφότητας από το στρατιωτικό πραξικόπημα του στρατηγού Σίσι. Το Κατάρ φιλοξενεί επίσης την εξόριστη ηγεσία της Χαμάς, καθώς και στελέχη των Αφγανών Ταλιμπάν.
Το Κατάρ επιδιώκει να αποκτήσει διπλωματική επιρροή δυσανάλογη με το μέγεθός του;
Η Ντόχα έχει περιορίσει τα τελευταία χρόνια τις διπλωματικές της φιλοδοξίες. Κατά τη διάρκεια των εξεγέρσεων της Αραβικής Ανοιξης το 2011, το Κατάρ υπήρξε η μόνη χώρα της Μέσης Ανατολής, η οποία στήριξε τις ομάδες των εξεγερμένων, εφόσον αυτές δεν δρούσαν εντός του Περσικού Κόλπου. Το 2014, το Κατάρ περιέστειλε τη στήριξή του προς τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, υποκύπτοντας στις διπλωματικές πιέσεις των γειτόνων του. Το Κατάρ φιλοδοξεί να καταστεί σημαντικός διαπραγματευτικός εταίρος. Οι ηγέτες του διατηρούν διασυνδέσεις με κάθε πλευρά των συρράξεων σε Μέση Ανατολή και νότια Ασία, όπως με τις αντιμαχόμενες φατρίες της Λιβύης, καθώς και με τις ΗΠΑ και τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.
Σε τι διαφέρει η σημερινή κρίση;
«Οι εσωτερικές διαφορές και διαφωνίες δεν είναι τίποτα το νέο, αλλά το ενδιαφέρον στην παρούσα συγκυρία εστιάζεται στα πρωτοφανή επίπεδα πίεσης», λέει ο Μεχράν Καμραβά, επικεφαλής του ινστιτούτου CIRS του Πανεπιστημίου Τζόρτζταουν στο Κατάρ. «Η επίσκεψη Τραμπ δείχνει ότι Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα απαιτούν την πλήρη υποταγή του Κατάρ. Αν η Ντόχα αντισταθεί, η περιοχή απειλείται με νέα αποσταθεροποίηση με απρόβλεπτες συνέπειες», λέει ο κ. Καμραβά στο πρακτορείο Bloomberg.
Υπό ευρεία κυβερνοεπίθεση το Αl Jazeera
Το παναραβικό δορυφορικό τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazeera ανακοίνωσε με κοινοποίηση του στο Twitter πως δέχεται μία ευρεία κυβερνοεπίθεση εναντίον όλων των συστημάτων του, των ιστοσελίδων του και των πλατφόρμων του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το Al Jazeera αποτελεί τη «ναυαρχίδα» της ενημέρωσης για το εμιράτο του Κατάρ, το οποίο βρίσκεται απομονωμένο από οκτώ αραβικές χώρες, οι οποίες το κατηγορούν για χρηματοδότηση και υποστήριξη της τρομοκρατίας, έχοντας δημιουργήσει μία πρωτοφανή διπλωματική κρίση στην περιοχή.
«Υπήρξαν απόπειρες εναντίον της κυβερνοασφάλειας του Al Jazeera, τις οποίες όμως αντιμετωπίζουμε και αυτή τη στιγμή όλες μας οι οντότητες είναι λειτουργικές», δήλωσε ένας ανώτατος υπάλληλος του δικτύου, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί λόγω του ευαίσθητου χαρακτήρα του ζητήματος.
«Το Αl Jazeera βρίσκεται υπό κυβερνοεπίθεση εναντίον όλων των συστημάτων του, των ιστοσελίδων του και των πλατφόρμων του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», ανέφερε συγκεκριμένα η ανακοίνωση του δικτύου στο Twitter.
