Ολες οι αλλαγές στις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων
Βέβαιες πλέον από τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας οι αισθητές περικοπές, στις συντάξεις, που χορηγούνται από το Δημόσιο, που οδηγούν τους νέους συνταξιούχους σε απώλειες 5%-30%(γήρατος, χηρείας, τέκνων, αναπηρικές, θανάτου) και επιπλέον μπαίνει οριστικό τέλος σε νέες συντάξεις άγαμων θυγατέρων, αξιωματικών, αστυνομικών, λιμενικών, γιατρών, δικηγόρων και άλλες κατηγορίες.
Πρώτοι μεγάλοι χαμένοι από το 3ο Μνημόνιο και τις νομοθετικές ρυθμίσεις Κατρούγκαλου είναι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι αποχωρούν με 35ετίες και άνω, ειδικά αν εισέπρατταν υψηλούς μισθούς τα τελευταία 15 χρόνια.
Σύμφωνα με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης, όσοι συνταξιοδοτηθούν από 13/5/2016 και μετά θα δουν την προσδοκώμενη σύνταξή τους να «ψαλιδίζεται» μεσοσταθμικά κατά 15%-18%. Με πρώτους τους υψηλόμισθους με 35 χρόνια θητείας και μάλιστα σε ανώτερες θέσεις των υπουργείων, των ΔΕΚΟ, των Ένοπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, των Τραπεζών, της Δικαιοσύνης κλπ. Αυτή, ωστόσο, η κατηγορία, υπογραμμίζει το ΕΘΝΟΣ, μπορεί να περιορίσει τις μεγάλες απώλειες αποχωρώντας φέτος ή του χρόνου, ώστε να κερδίσει πίσω ως «προσωπική διαφορά» ένα μέρος της απώλειας. Οσοι χάνουν πάνω από 20% στο καθαρό προ φόρου ποσό, θα πάρουν αν φύγουν φέτος το 1/3 και του χρόνου το 1/4.
Οι τρεις ΚΥΑ
Ήδη δημοσιεύθηκαν τρεις Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, οι οποίες καθιερώνουν το νέο δυσμενές καθεστώς στο Δημόσιο και ειδικότερα το πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων για εθνική σύνταξη, ανταποδοτική και συντάξεις χηρείας. Πρόκειται για επανάληψη των οδηγιών που είχαν εκδοθεί παραμονές Χριστουγέννων και αφορούσαν τον ιδιωτικό τομέα. Ακόμη αναμένεται από την ΕΛΣΤΑΤ ο δείκτης της ετήσιας μεταβολής μισθών από το 2002 και εφεξής, ο οποίος θα επηρεάσει σημαντικά το ύψος των νέων συντάξεων. Επειδή μάλιστα δεν έχει εκδοθεί ακόμη, στοιβάζονται στην ουρά χιλιάδες αιτήσεις με το νέο καθεστώς, 10 μήνες μετά την ψήφιση του νόμου.
«Για τους δημοσίους υπαλλήλους ο νέος τρόπος υπολογισμού οδηγεί κατά κανόνα σε απώλειες, καθώς πλέον χρησιμοποιείται ο μέσος όρος αποδοχών από το 2002 και μετά, και όχι το μισθολογικό κλιμάκιο τερματισμού της υπηρεσίας ή έστω του 2011» διευκρινίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης, και εξηγεί πως απώλειες θα έχουν:
• Οσοι συνταξιοδοτούνται με 30 έτη και πλέον (35ετία, 37ετία, γονείς, εκπαιδευτικοί κ.λπ.).
• Οι ΠΕ με αποδοχές υψηλότερες προς το τέλος της υπαλληλικής σταδιοδρομίας τους, ειδικά στα τελικά κλιμάκια.
• Οι ΤΕ με υψηλές αποδοχές, καλύτερες προς το τέλος της σταδιοδρομίας, ειδικά στα τελικά κλιμάκια.
• Οι ένστολοι που υπολογίζουν τη σύνταξή τους με τον μέσο όρο των αποδοχών σταδιοδρομίας.
• Οσοι εξαγοράζουν αρκετά πλασματικά έτη, καθώς αυτά θα υπολογιστούν σε χαμηλές αποδοχές.
Αντίθετα κερδίζουν ή διασώζονται:
• Οσοι πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν με έως 25 έτη ασφάλισης (στα 67, τρίτεκνοι κ.λπ.).
• Οι ΔΕ και ΥΕ που δεν έχουν μεγάλες διακυμάνσεις στις αποδοχές τους από το 2002 έως σήμερα.
Το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 384 ευρώ για όσους φεύγουν με τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης και 40 χρόνια στην Ελλάδα. Οσοι αποχωρούν με 15-20 έτη θα λάβουν εθνική σύνταξη μειωμένη κατά 2% για κάθε έτος που υπολείπεται της 20ετίας. Για όσους φεύγουν με μειωμένη γήρατος (15ετία στα 62) η εθνική διαμορφώνεται στα 241,92 ευρώ. Ορίζεται ανώτατο πλαφόν μείωσης 30% (ενώ το ποσοστό άγγιζε με το παλαιό σύστημα κατά περιπτώσεις και το 50%) και δεν θα επιβάλλεται η επιπλέον μείωση του 10% που προέβλεψε το τρίτο Μνημόνιο. Δηλαδή το ανώτατο «πέναλτι» είναι 115,2 ευρώ.
Πλασματικοί χρόνοι που έχουν αναγνωριστεί χωρίς εξαγορά συνυπολογίζονται στη διαμόρφωση της εθνικής σύνταξης, όχι όμως και της ανταποδοτικής. Αντίθετα, οι πλασματικοί που εξαγοράζονται συνυπολογίζονται για εθνική και ανταποδοτική. Σε αυτήν την περίπτωση ως συντάξιμες αποδοχές ορίζονται το ποσό που θα αποτελούσε τον ασφαλιστέο μισθό αν εκλαμβανόταν ως μηνιαία εισφορά το ποσό που καταβλήθηκε για την εξαγορά. Τυχόν έκπτωση για εφάπαξ εξαγορά δεν λαμβάνεται υπόψη. Για να υπολογιστούν τα πλασματικά χρόνια στο ποσό της σύνταξης πρέπει η αναγνώριση να έχει γίνει από το 2002 και μετά. Προσοχή: Για αιτήσεις αναγνώρισης χρόνου ως συντάξιμου στο Δημόσιο που έχουν υποβληθεί μέχρι 31.12.2016 καταβάλλεται μόνο η εισφορά ασφαλισμένου (6,67%).
Για αιτήσεις που θα υποβληθούν από 1.1.2017 και μετά, καταβάλλεται η εισφορά ασφαλισμένου και εργοδότη (κράτους), όπως αυτή ισχύει κάθε φορά (συνολικά 10% για φέτος). Στις συντάξιμες αποδοχές συμπεριλαμβάνονται δώρα και επιδόματα. Για παράδειγμα: Υπάλληλος έχει αναγνωρίσει 12 μήνες το 2014 από χρόνο σπουδών, με 55 ευρώ τον μήνα.
Οι αποδοχές επί των οποίων θεωρούμε ότι κατεβλήθησαν εισφορές υπολογίζονται: 55/6,67% = 824,59 ευρώ τον μήνα. Οι 12 πλασματικοί μήνες ισοδυναμούν με 9.895 μισθό. Επί της εθνικής «χτίζεται» η ανταποδοτική σύνταξη με ποσοστά αναπλήρωσης που υπολογίζονται με μαθηματική ακρίβεια ημέρας ασφάλισης. Για 40 χρόνια η αναπλήρωση φτάνει στο 42,8% του μισθού, ενώ για 35ετία στο 34,5%.
Βασικές αλλαγές
Το καθεστώς αλλάζει άρδην και για τις συντάξεις λόγω θανάτου σε χήρες και παιδιά, ενώ καταργείται το δικαίωμα για σύνταξη σε άγαμες θυγατέρες όλων των κατηγοριών, που έχουμε προαναφέρει. Οι άλλες δύο βασικές αλλαγές είναι η θέσπιση ορίου ηλικίας στα 55 και η μείωση του ποσοστού της σύνταξης που δικαιούται η χήρα στο 50% από 70%. Ειδικά όσοι συνταξιοδοτηθούν εντός του 2017 και του 2018 θα πάρουν υπό προϋποθέσεις και «προσωπική διαφορά». Το νέο καθεστώς ισχύει για θανάτους από 13/5 και μετά. Αν πεθάνει συνταξιούχος μετά τις 13/5, η σύνταξή του υπολογίζεται εκ νέου με τον νέο τρόπο και αποδίδεται με τα νέα ποσοστά στους δικαιούχους.
ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΗΣΙΑ
-«Κουρεμένες» τουλάχιστον κατά 20% και με «προσωπικές διαφορές», σε όσες περιπτώσεις οι περικοπές είναι πάνω από 20% σε σύγκριση με τα ποσά τα οποία θα ελάμβαναν πριν από τη ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, θα είναι όλες οι νέες συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων που αποχώρησαν από τις 13 Μαΐου του 2016 και των στρατιωτικών, από την 1η Ιουλίου του 2016.
Την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού και τις περικοπές (έως και 30%, χωρίς τις προσωπικές διαφορές) που προκύπτουν με βάση το νέο Ασφαλιστικό, περιγράφουν εγκύκλιοι του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γ. Χουλιαράκη και του υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης Τ. Πετρόπουλου. Για την έκδοση των δεκάδων χιλιάδων -σε αναμονή- νέων μειωμένων συντάξεων, ωστόσο, προαπαιτούμενο είναι να προσδιοριστεί από την Ελληνική Στατιστική Αρχή η ετήσια μεταβολή των μισθών (χωρίς αυτή δεν μπορεί να εκδοθεί καμία οριστική σύνταξη).
Η ανταποδοτική σύνταξη
Το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης υπολογίζεται με βάση το μέσο μηνιαίο μισθό από το έτος 2002 και έως την υποβολή της αίτησης (π.χ για υποβολή αίτησης την 1/12/2018 θα ληφθούν υπόψη οι αποδοχές από 1/1/2002 έως 30/11/2018) – και τα κατ’ έτος ποσοστά αναπλήρωσης που αντιστοιχούν στα έτη ασφάλισης (βλ. πίνακα).
«Κουρεύονται» πάνω από 20% όλες οι νέες συντάξεις
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 40 έτη ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 1.000 ευρώ δικαιούται ανταποδοτική σύνταξη ύψους 428 ευρώ υπολογιζόμενη ως ακολούθως: (15*0,77%)+(3*0,84%)+(3*0,90%)+(3*0,96%)+(3*1,03%)+(3*1,21%)+(3*1,42%)+ (3*1,59%)+(3*1,80%)+(1*2,00%))*1.000 = 42,8%*1.000 = 428 ευρώ.
Να σημειωθεί ότι για τις αποδοχές ισχύει το ανώτατο πλαφόν των 5.860,80 ευρώ, δεν περιλαμβάνονται από τότε που καταργήθηκαν τα δώρα, οι αναγνωρίσεις πλασματικών χρόνων (που έγιναν ακριβότερες) λαμβάνονται υπόψη χωρίς τις εκπτώσεις ενώ όσοι κατέβαλαν μεγαλύτερη εισφορά (από 6,67% + 13,33%) θα υπολογίζεται προσαύξηση 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα επιπλέον εισφοράς.
«Κουρεύονται» πάνω από 20% όλες οι νέες συντάξεις
Εως 360 ευρώ
Οι 6 στους 10 δημόσιοι υπάλληλοι θα έχουν, μετά το νέο τρόπο υπολογισμού (της ανταποδοτικής + της εθνικής σύνταξης) μειωμένα ποσά γήρατος ή αναπηρίας άνω του 20% και θα είναι οι πρώτοι που θα «δουν» προσωπικές διαφορές έως και 360 ευρώ τον μήνα, ενώ 4 στους 10 εκτιμάται ότι θα έχουν μειώσεις έως 20% που δεν θα αναπληρωθούν…
? Οσοι αποχώρησαν έως το τέλος του 2016 θα λαμβάνουν το ήμισυ της διαφοράς ως προσωπική διαφορά. Για όσους αποχωρούν εντός του 2017, θα καταβάλλεται ως προσωπική διαφορά το 1/3 της διαφοράς ενώ για όσους αποχωρούν από το 2018 το 1/4.
«Κουρεύονται» πάνω από 20% όλες οι νέες συντάξεις
Παράδειγμα: Υπάλληλος του Δημοσίου που αποχωρεί μέχρι την 31/7/2017 με 40 πραγματικά έτη ασφάλισης θα λάμβανε με βάση το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο 1.200 ευρώ και – καθαρό προ φόρου ποσό σύνταξης με βάση το ν. 4387/2016 (εθνική και ανταποδοτική) 840 ευρώ. Διαφορά των δύο ποσών σύνταξης : 360 ευρώ. Ποσοστιαία διαφορά των δύο συντάξεων 360/1200 = 30% . Επειδή η διαφορά είναι μεγαλύτερη του 20% θα καταβληθεί ως προσωπική διαφορά το εξής ποσό: 360/3=120 ευρώ. Τελικό ποσό σύνταξης: 840+120=960 ευρώ. Το επιπλέον ποσό της προσωπικής διαφοράς των 120 ευρώ θα συμψηφίζεται κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.
Μειωμένη εθνική σύνταξη
Το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης (384 ευρώ) θα προστίθεται στην ανταποδοτική σύνταξη μόνο εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης, 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα, αναπηρία 80% (προβλέπονται μειώσεις ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας) και δεν υπάρχει πρόωρη συνταξιοδότηση γήρατος, με μειωμένη σύνταξη. Για 15 έτη ασφάλισης, το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 345,60 ευρώ, για 16 έτη ασφάλισης, 353,28 ευρώ, για 17 έτη ασφάλισης, 360,96 ευρώ, για 18 έτη ασφάλισης, 368,64 ευρώ, για 19 έτη ασφάλισης, 376,32 ευρώ.
Επιπλέον για δικαιούχους 2 συντάξεων υπάρχουν περιορισμοί: Σε περίπτωση δικαιούχου δύο πλήρων κύριων συντάξεων, χορηγείται το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης.
Σε περίπτωση δικαιούχου μίας πλήρους και μίας μειωμένης κύριας σύνταξης, χορηγείται το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης, αλλά, σε περίπτωση δικαιούχου δύο μειωμένων κύριων συντάξεων, χορηγείται το ποσό της εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί σε κάθε μία, χωρίς το άθροισμα του να υπερβαίνει το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης.
Παράδειγμα διπλής μείωσης της εθνικής σύνταξης
Ασφαλισμένος με 25 έτη διαμονής στην Ελλάδα, με θεμελιωμένο δικαίωμα σε μειωμένη σύνταξη γήρατος (15 έτη ασφάλισης και συμπληρωμένο το 62ο έτος της ηλικίας) θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 151,20 ευρώ.
Και τούτο γιατί 345,60 ευρώ είναι το ποσό της εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί στα 15 έτη ασφάλισης και δεδομένου ότι ο ασφαλισμένος είχε 25 έτη διαμονής στην Ελλάδα το ποσό θα μειωθεί κατά 15/40 (-216 ευρώ) και κατόπιν 30% περαιτέρω μείωση (5 έτη νωρίτερα συνταξιοδότηση από το πλήρες όριο ηλικίας), δηλαδή 151,20 ευρώ.
Παράδειγμα 2ο (για αναπηρικές)*
Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό 80% και 6 έτη ασφάλισης, θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 345,60 ευρώ.
Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό 80% και 25 χρόνια ασφάλισης, θα λάβει το ποσό των 384 ευρώ.
Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό 70% και 6 έτη ασφάλισης, θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 259,2 ευρώ, (345,60X75%)
Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό 70% και 25 έτη ασφάλισης, θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 288 ευρώ (384X75%)
Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό 55% και 6 έτη ασφάλισης, θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 172,9 ευρώ (345,60X50%).
Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό 55% και 25 έτη ασφάλισης, θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 192 ευρώ (384Χ50%).
Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό 67% και 18 έτη ασφάλισης, θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 276,48 ευρώ (368,64 Χ75%).
* Σε περίπτωση νέας κρίσης από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές, το ύψος της εθνικής σύνταξης θα αναπροσαρμόζεται.
Κλειδί το ΑΕΠ + ο πληθωρισμός
Εως τα τέλη του 2017 η εθνική σύνταξη προβλέπεται να αναπροσαρμοστεί με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Μείωση έως 17% στην καλύτερη περίπτωση
Εως 17% χαμηλότερη σύνταξη θα λαμβάνουν, εφόσον διατηρηθεί η προσωπική διαφορά και στο μέλλον, όσοι συνταξιοδοτούνται φέτος και έχουν μείωση άνω του 20% αν «έβγαιναν» με το προηγούμενο ασφαλιστικό νόμο. Σύμφωνα με τα παραδείγματα του δικηγόρου Διον. Ρίζου για την «Ημερησία»:
1. Δημόσιος υπάλληλος ΠΕ που αποχωρεί με 35 έτη ασφάλισης με τον παλιό τρόπο υπολογισμού της σύνταξης θα ελάμβανε κύρια σύνταξη 1.075 ευρώ προ φόρου. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού το ποσό της σύνταξής του θα διαμορφωθεί στα 831 ευρώ προ φόρου. Το 2017 με την προσωπική διαφορά στο 33% θα λάβει 911 ευρώ.
2. Δημόσια υπάλληλος ΤΕ σήμερα 56 ετών που μπορεί να αποχωρήσει το 2017 ως μητέρα εάν αποχωρούσε με τον παλιό τρόπο υπολογισμού θα ελάμβανε κύρια σύνταξη 918 ευρώ προ φόρου. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού το ποσό της σύνταξης της θα είναι 695 ευρώ προ φόρου. Το 2017 με την προσωπική διαφορά στο 33% θα λάβει 769 ευρώ.
3. Γυναίκα υπάλληλος με 28 έτη μητέρα 3 παιδιών είχε «κλειδώσει» δικαίωμα για να συνταξιοδοτηθεί από τα 52 με πλήρη σύνταξη. Με τον παλιό τρόπο υπολογισμού θα έπαιρνε κύρια σύνταξη 826 ευρώ (προ φόρου). Με τον νέο τρόπο υπολογισμού το ποσό της σύνταξης της θα διαμορφωθεί στα 608 ευρώ καθαρά. Το 2017 με την προσωπική διαφορά στο 33% θα λάβει 680 ευρώ.
Είναι φανερό ότι αντίθετα με τις ψευδείς διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ πως οι συνέπειες του τρίτου Μνημονίου και των νομοθετημάτων Κατρούγκαλου που ψήφισαν οι βουλευτές της συγκυβέρνησης είναι βαρύτατες σε περικοπές και μειώσεις με μεγάλα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους και τις οικογένειές τους.
