Η διάσταση απόψεων στο θέμα του αριθμού των Ελληνοκυπρίων προσφύγων που θα επιστρέψουν, σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού, ήταν η τελική αιτία που δεν απέδωσαν οι διαπραγματεύσεις Αναστασιάδη- Ακιντζί στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας.
Όπως επίσης το θέμα των εγγυήσεων πάνω στο νέο Κράτος από Τουρκία, Ελλάδα και Αγγλία και της παραμονής για ορισμένα χρόνια των τουρκικών στρατευμάτων στις κατεχόμενες περιοχές της Βόρειας Κύπρου.
Στις 2 το πρωί, ώρα Ελλάδος, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι, παρά τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών, δεν υπήρξε συγκεκριμένη κατάληξη στο κριτήριο του εδαφικού, που αφορούσε τον αριθμό των προσφύγων οι οποίοι θα επέστρεφαν μετά τη λύση. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρχε ζήτημα αναφορικά με τη δυνατότητα επιστροφής της Μόρφου.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε ότι αν υπήρχε πρόοδος στα κριτήρια για τους χάρτες, η ελληνοκυπριακή πλευρά ήταν έτοιμη, σε συνεννόηση και με την ελληνική κυβέρνηση, για ανακοίνωση ημερομηνίας πολυμερούς διάσκεψης.
Εκφράζοντας λύπη και απογοήτευση για την κατάληξη των προσπαθειών στο Μοντ Πελεράν, ο κ. Χριστοδουλίδης τόνισε ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης, μετά την επιστροφή του σήμερα στην Κύπρο, θα παρουσιάσει όλα όσα έγιναν στην Ελβετία, θα γίνει ανασκόπηση της κατάστασης και θα ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις.
Σε επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι «δεν είναι η ώρα της επίρριψης ευθυνών» και ότι η ελληνική κυπριακή πλευρά παραμένει σταθερά προσηλωμένη στη δημιουργία εκείνων των συνθηκών, που θα οδηγήσουν σε τερματισμό της κατοχής και επανένωση της Κύπρου.
Επισήμανε, ωστόσο, ότι ως αποτέλεσμα της τουρκικής στάσης, δεν κατέστη δυνατό να ολοκληρωθεί μια ιδιαίτερα υποσχόμενη διαδικασία, η οποία μέσα από μια πολύ παραγωγική διαπραγμάτευση οδήγησε σε πολύ θετικές εξελίξεις για το σύνολο του Κυπριακού λαού.
Ο κ. Χριστοδουλίδης αποδοκίμασε την ανακοίνωση του γραφείου του κυρίου Ακιντζί, στην οποία γινόταν αναφορά σε κατάρρευση των συνομιλιών, εξαιτίας μαξιμαλιστικών θέσεων της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Τόνισε ότι είναι «ατυχές και λυπηρό να χρησιμοποιούνται τέτοιου είδους αναφορές λίγη ώρα μετά την αρνητική κατάληξη των συνομιλιών». Επίσης, σημείωσε ότι η κριτική αυτή είναι καταδικαστέα και σε καμιά περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει όσα έγιναν στο τραπέζι των συνομιλιών.
Ευχήθηκε παράλληλα να πραγματοποιηθεί η συνάντηση που επεδίωξε ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.
Με ανακοίνωσή του, ο εκπρόσωπος Τύπου των Ηνωμένων Εθνών δήλωσε ότι «οι δύο ηγέτες, παρά τις πολύ καλές προσπάθειες που κατέβαλαν, δεν κατόρθωσαν να επιτύχουν τις απαραίτητες περαιτέρω συγκλίσεις στα κριτήρια για τις εδαφικές αναπροσαρμογές, που θα άνοιγαν το δρόμο για την τελευταία φάση των συνομιλιών».
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι οι δύο πλευρές αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Κύπρο για να ανασκοπήσουν την περαιτέρω πορεία τους.
Σημειώνεται, ακόμα, ότι ο ειδικός σύμβουλος του γενικού Γραμματέα, Έσπεν Έιντε θα ενημερώσει για τις εξελίξεις τον Μπαν Κι Μουν.
Ο εκπρόσωπος της τουρκοκυπριακής πλευράς Μπαρίς Μπουρτζού, δήλωσε: «Ήρθαν (οι Ελληνοκύπριοι) με μαξιμαλιστικές θέσεις σε όλα. Δεν ήταν καθόλου υποβοηθητική η στάση τους στο εδαφικό. Έβαλαν χωρίς διαπραγμάτευση των αριθμό των 90.000 προσφύγων. Αυτό, 12 χρόνια μετά το σχέδιο Ανάν δεν είναι βοηθητικό. Δεν προσπάθησαν καν να διαπραγματευτούν. Ήρθαν στην Ελβετία για να βάλουν στην τσέπη τους και όχι να βγάλουν». Μίλησε σαφώς για παραχωρήσεις της κυπριακής Κυβέρνησης και της Ελλάδος.