Το «Τελευταίο σημείωμα» του Π. Βούλγαρη στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Τη Θεσσαλονίκη και την «οθόνη» του Φεστιβάλ Κινηματογράφου επέλεξε ο Παντελής Βούλγαρης -52 χρόνια «μουσαφίρης» του- (προβάλλει τις ταινίες του στο Φεστιβάλ από το 1965, όπως θυμήθηκε χθες το βράδυ στο «Ολύμπιον») για να προβάλει το «Τελευταίο σημείωμα» της τριλογίας του για τη θεματική τής κατοχής και της αντίστασης που «κουβαλάει» στο σκηνοθετικό, αλλά και το βιολογικό του κύτταρο …

«Ήταν η πρώτη φορά που η επίσημη πρεμιέρα μιας ελληνικής ταινίας πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, προεγκαινιάζοντας το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου που ανοίγει τις πύλες του στις 2 Νοεμβρίου» σημείωνε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Ορέστης Ανδρεαδάκης, προλογίζοντας την προβολή της ταινίας.

«Άραγε θα μας ξεχάσουν;» είναι ο… κινηματογραφικός υπότιτλος της ταινίας και μέρος του… τελευταίου σημειώματος του 34χρονου Ναπολέοντα Σουκατζίδη -Κρητικού μικρασιατικής καταγωγής- αγωνιστή του λαϊκού κινήματος και κρατούμενου στις φυλακές Χαϊδαρίου το διάστημα πριν από την πρωτομαγιά του 1944 και την εκτέλεσή του, μαζί με συνολικά 200 συγκρατουμένούς του στην Καισαριανή… Ο Σουκατζίδης που γνώριζε ξένες γλώσσες, εκτελούσε χρέη διερμηνέα του Γερμανού διοικητή του στρατοπέδου Καρλ Φίσερ. Την ημέρα της εκτέλεσης -που έγινε ως αντίποινα για τον θάνατο τεσσάρων Γερμανών- ο πρωταγωνιστής βρίσκεται μπροστά σε ένα δίλημμα ζωής: O Φίσερ του δίνει τη δυνατότητα να εξαιρεθεί βάζοντας στη θέση του έναν άλλο…

Η ταινία ξεκινά ασπρόμαυρη, μ΄ενα σημείωμα, το τελευταίο, που ανασύρει μια γυναίκα από το σακάκι του εκτελεσθέντα πάνω από τον τάφο του… και εξελίσσεται έγχρωμη με τη δραματοποιημένη -πραγματική ιστορία- των 200 της Καισαριανής…

Πρόσωπα, χαρακτήρες που αναδύονται στην εξέλιξη της μυθοπλασίας, είναι… κυρίως η ίδια η εν πολλοίς -και ειδικά στους νεότερους- άγνωστη ιστορία της μαζικής εκτέλεσης, ο «συγγραφέας» του «τελευταίου σημειώματος» Ναπολέων Σουκατζίδης (Ανδρέας Κωνσταντίνου), ο σκληρός διοικητής του στρατοπέδου Καρλ Φίσερ (Αντρέ Χένικε) και η αρραβωνιαστικιά του Ναπολέοντα, Χαρά Λιουδάκη (Μελίνα Κράιλινγκ), που κλείνει με το πλάνο της (κρατά τη βαλίτσα του εκτελεσθέντα και… πορεύεται προς το μέλλον) την ταινία.

«Στην εποχή μας όλα γίνονται γρήγορα… Δεν έμαθα να καταφεύγω στις βιβλιοθήκες, “γκουγκλάρω” για να βρω πληροφορίες… Στη συνεργασία μου με τον Παντελή Βούλγαρη θυμήθηκα ξανά πως…υπάρχουν και τα βιβλία. Είναι συναρπαστικό να ξαναερωτεύεσαι τη γνώση και τους ανθρώπους. Ήταν μια υπενθύμιση πως… μπορεί να υπάρχει ανθρωπιά και στη δουλειά» ελεγε η νεαρή Ελληνο-αμερικανίδα ηθοποιός Μελίνα Κράιλινγκ, συμπληρώνοντας τον συμπρωταγωνιστή της Ανδρέα Κωνσταντίνου που σχολίαζε: «Δεν εχω ξανακάνει τέτοιο σινεμά… Εγώ, που δεν διαβάζω ιστορία, διάβασα… Έμαθα πως η ιστορία δεν είναι … εξυπνη εφαρμογή στο κινητό…»

«Ο Παντελής έχει σταματήσει εδώ και χρόνια να διαβάζει ποίηση η λογοτεχνία. Διαβάζει μόνο ιστορία…» ανέλαβε να απαντήσει για λογαριασμό του συντρόφου της η συν-σεναριογράφος της ταινίας Ιωάννα Καρυστιάνη συμπληρώνοντας πως «η ιστορία είναι πάντα πάνω από μας… και το σενάριο είναι απλώς μια… υποσχετική, ένα προσύμφωνο κινηματογραφικού έργου…».