Το πάθημα που δεν έγινε μάθημα, και πώς η Σαουδική Αραβία που είναι ενεργά αναμειγμένη στη Συρία βρίσκεται μπλεγμένη με τις τρομοκρατικές επιθέσεις κατά των ΗΠΑ την 11 Σεπτεμβρίου 2001.
Του Νίκου Αθηναίου
Ερωτηματικά προκαλεί το αποκαλούμενο Plan B της κυβέρνησης Ομπάμα να αποστείλει δύναμη πυρός στη Συρία, όπως αποκάλυψε η WSJ, και μαζί συμβούλους που θα εκπαιδεύσουν «αντάρτες» για να πολεμήσουν κατά του Ασσάντ.
Το σχέδιο προωθείται από την CIA και τους συμμάχους της στη Συρία και αναμένεται να μπει σε εφαρμογή αν καταρρεύσουν τελικά οι ειρηνευτικές συνομιλίες για τη Συρία. Προς το παρόν, η κατάπαυση πυρός μεταξύ της Συριακής Κυβέρνησης και των ανταρτών δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα.
Το νέο σχέδιο των Αμερικανών για να επιτύχει θα πρέπει να ξεπεράσει προβλήματα που δημιουργούνται από τις ιδιαιτερότητες των προκλήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει. Μεταξύ άλλων, αυτό που γίνεται σαφές όσο περνάει ο καιρός είναι ότι η Τουρκία δεν μπορεί να κερδίσει τους Κούρδους που βοηθούν τον Ασσάντ κάτι που θα της επέτρεπε να τους εξαναγκάσει σε απομάκρυνση από τα εδάφη που θέλει η Τουρκία για λογαριασμό της στη Βόρεια Συρία. Το γεγονός αυτό διατηρεί τις σχέσεις της Τουρκίας σε μόνιμη κρίση με τις ΗΠΑ, εξέλιξη που δυσκολεύει στη συνέχεια τον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους και της αλ Νούσρα στη Βόρειο Συρία περιπλέκοντας τον πόλεμο κατά του Ασσάντ.
Οι ΗΠΑ προσπάθησαν και πέρυσι τον Ιούλιο να πολεμήσουν κατά του Ασσάντ – και των τρομοκρατών – μέσω τρίτων αλλά η προσπάθεια έγινε μπούμερανγκ. Προσπάθησαν να εκπαιδεύσουν δύναμη από ντόπιους πολεμιστές με ένα αμφιλεγόμενο πρόγραμμα που ανέστειλαν σε δύο εβδομάδες από την ημέρα εφαρμογής του, εξαιτίας τόσο της σύγκρουσης συμφερόντων Τουρκίας, Συρίας και διαφόρων μυστικών υπηρεσιών όσο και της εκμετάλλευσης από περιφερειακούς τρομοκράτες που χρησιμοποίησαν τον εξοπλισμό και την πολεμική γνώση που πρόσφεραν οι εκπαιδευτές για να προωθήσουν δικές τους επιδιώξεις.
Για εκείνο το πρόγραμμα οι ΗΠΑ δαπάνησαν περίπου 385 εκατομμύρια δολάρια για την εκπαίδευση 180 μαχητών, από τους οποίους υπολογίζεται ότι 50-90 βρίσκονται ακόμα στη Συρία. Όπως έγραψε χθες το αμερικανικό περιοδικό Foreign Policy περίπου 200 Αμερικανοί ειδικοί πράκτορες ενδέχεται να μεταβούν στη Συρία για να εκπαιδεύσουν τους αντάρτες. Ακόμα, οι ΗΠΑ θα δώσουν ελικόπτερα Apache στο Ιράκ στην προσπάθεια της κυβέρνησης να καταλάβει τη Μοσούλη. Το πάθημα άραγε έγινε μάθημα;
Θορυβημένος από τις εξελίξεις στις ειρηνευτικές συνομιλίες για τη Συρία, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών κ. Τζον Κέρι συναντάται σήμερα, Τρίτη, με τον Ιρανό ομόλογό του Μοχάμεντ Ζαρίφ στη Νέα Υόρκη με θέμα τις διμερείς σχέσεις σε συνάρτηση και με την επιζητούμενη πολιτική λύση στη Συρία. Μεθαύριο Τετάρτη ο κ. Κέρι μεταβαίνει στο Κάιρο για συνομιλίες με τον Πρόεδρο κ. Αμπντέλ αλ-Σίσι και τον υπουργό Εξωτερικών κ. Σάμι Σούκρι, και στη συνέχεια, την Πέμπτη μαζί με τον Πρόεδρο Ομπάμα θα πάνε στο Ριάντ για να συμμετάσχουν στη Διάσκεψη Κορυφής του Συμβουλίου των Αραβικών Χωρών του Κόλπου. Οι συνομιλίες με τους Σαουδάραβες θα έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα.
Η Σαουδική Αραβία έχει συνάψει ιδιαίτερες σχέσεις με την Τουρκία – και λόγω του Σουνίτικου στοιχείου που τις ενώνει – ενώ παράλληλα δεν έχει ακόμα αποφευχθεί η πιθανότητα κοινής τους πολεμικής τους επέμβασης στη Συρία για να διώξουν τον Ασσάντ. Στην περίπτωση αυτή η Σαουδική Αραβία θα έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση με το Ιράν και τη Χεζμπολά, που είναι Σιιίτες και θέλουν την επικράτηση του Ασσάντ στη Συρία.
Το θέμα όμως που έχει επιδεινώσει τις σχέσεις ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας πρόσφατα είναι η διαφαινόμενη προσπάθεια του Κογκρέσου να περάσει νόμο που θα δημοσιοποιεί τις 28 σελίδες που ακόμα και σήμερα παραμένουν απόρρητες από την έρευνα που έκανε το 2002 για τις τρομοκρατικές επιθέσεις κατά των ΗΠΑ την 11 Σεπτεμβρίου, 2001. Συγγενείς των θυμάτων των επιθέσεων στους Δίδυμους Πύργους ισχυρίζονται ότι οι σελίδες αυτές αποδεικνύουν ότι η Σαουδική Αραβία χρηματοδότησε τις επιθέσεις.
Ο Πρόεδρος Ομπάμα κάνει ότι μπορεί να μην αφήσει το νομοσχέδιο να περάσει, ενώ η Σαουδική Αραβία απειλεί ότι αν γίνει κάτι τέτοιο θα ρευστοποιήσει το χαρτοφυλάκιό της στις ΗΠΑ πριν προλάβουν οι Αμερικανικές Αρχές να το παγώσουν. Κάτι που θα έχει αλυσιδωτές παγκόσμιες επιπτώσεις και γενικευμένη αστάθεια.
Δεν έγινε γνωστό τι θα περιλάβουν οι άκρως ενδιαφέρουσες συνομιλίες των ΗΠΑ με τον πολύ σημαντικό τους σύμμαχο στη Μέση Ανατολή, τη Σαουδική Αραβία την προσεχή Πέμπτη.