Στις απομαγνητοφωνήσεις των συνομιλιών μέσω ασυρμάτων κατά το κρίσιμο διάστημα εκδήλωσης και εξάπλωσης της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι κρύβονται πιθανότατα οι απαντήσεις για τα λάθη και τις παραλείψεις των αρμοδίων φορέων, που κόστισαν δεκάδες ανθρώπινες ζωές, χιλιάδες στρέμματα γης και περιουσίες.
Οι διάλογοι των αξιωματικών της πυροσβεστικής έχουν αποτυπωθεί στο καταγραφικό σύστημα που λειτουργεί στο Ε.Σ.Κ.Ε. (Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων) της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, στο Χαλάνδρι, κι αναμένεται να ρίξουν φως στη μεγαλύτερη σε ανθρώπινα θύματα φυσική καταστροφή που βίωσε ποτέ η χώρα. Εκεί, για παράδειγμα, θα φανεί πότε-αν ενημερώθηκε έγκαιρα το Συντονιστικό για τη φωτιά και κυρίως αν, πότε και ποιος έδωσε ή δεν έδωσε εντολή εκκένωσης της φλεγόμενης περιοχής, ως όφειλε και προβλεπόταν βάσει της νομοθεσίας (η οποία για τη συγκεκριμένη φωτιά-περιοχή ορίζει ότι την εκκένωση εισηγείται η πυροσβεστική κι αποφασίζει η ΓΓΠΠ).
Ήδη σήμερα δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί οικογένειες θυμάτων κατέθεσε αίτηση στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, με την οποία ζητεί να του παραδοθούν αντίγραφα των αποσπασμάτων που «έγραψε» το «μαύρο κουτί» του Συντονιστικού της πυροσβεστικής, καθώς και άλλα κρίσιμα έγγραφα και στοιχεία. Ενδεικτικά, ζητείται έως και το ψηφιακό στίγμα-το ιστορικό κίνησης των υπηρεσιακών οχημάτων της ηγεσίας του Πυροσβεστικού Σώματος, προκειμένου να διαπιστωθεί αν τελικά αρχηγός και υπαρχηγοί βρέθηκαν, και ποια ακριβώς ώρα, στο μέτωπο της πύρινης λαίλαπας στην ανατολική Αττική, για να συντονίσουν επιτόπου την κατάσβεση.
Μεταξύ άλλων, από το ίδιο δικηγορικό γραφείο ζητείται και ενημέρωση και για το εάν, πριν την εκδήλωση της φωτιάς, από το πρωί της 23ης Ιουλίου, πετούσε προληπτικά στην Αττική εναέριο μέσο της πυροσβεστικής, όπως προβλέπει το επιχειρησιακό σχέδιο του Σώματος, σε περιπτώσεις σήματος για πολύ αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς (κατηγορία κινδύνου 4), όπως εν προκειμένω ήταν γνωστό από την παραμονή.
«Απ’ ό,τι φαίνεται η ηγεσία της πυροσβεστικής έριξε εκείνη τη μέρα το βάρος στη μεγάλη πυρκαγιά της Κινέτας που ήταν από νωρίς σε εξέλιξη, με αποτέλεσμα να υποεκτιμήσει την κατάσταση στην ανατολική Αττική» υποστηρίζει, ο τεχνικός σύμβουλος αρκετών οικογενειών θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς, Ανδριανός Γκουρμπάτσης, αντιστράτηγος-υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος ε.α., νομικός και ειδικός ερευνητής-δικαστικός πραγματογνώμονας διερεύνησης εγκλημάτων εμπρησμού. Όπως ξεκαθαρίζει, «η έρευνά μας θα στραφεί προς πάσα κατεύθυνση. Αναζητούμε κάθε έγγραφο ή άλλη καθοριστική πληροφορία, ώστε να λάμψει πλήρως η αλήθεια και να αναδειχθούν οι υπαίτιοι. Το πόρισμά μας, που θα είναι έτοιμο σε λίγες μέρες, θα το παραδώσουμε στην Εισαγγελία, για να το συμπεριλάβει στη δικογραφία» σημειώνει ο απόστρατος αξιωματικός της πυροσβεστικής.
«Πυρετώδεις» οι εισαγγελικές έρευνες
Την ίδια ώρα, με αμείωτη ένταση συνεχίζεται και η προκαταρκτική έρευνα για τις συνθήκες της τραγωδίας. Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, Ηλίας Ζαγοραίος, και η εισαγγελέας Βάρβαρα Γνεσούλη, που ανέλαβε από την αρχή τη διερεύνηση της υπόθεσης, λαμβάνουν καθημερινά μαρτυρικές καταθέσεις. Ήδη, μεταξύ άλλων, έχουν καταθέσει ο αρχηγός της πυροσβεστικής τη μοιραία βραδιά, αντιστράτηγος Σωτήριος Τερζούδης (που απομακρύνθηκε την περασμένη Κυριακή), καθώς και οι δήμαρχοι Ραφήνας-Πικερμίου, Βαγγέλης Μπουρνούς, και Μαραθώνα, Ηλίας Ψινάκης, ενώ και άλλοι υπηρεσιακοί παράγοντες αναμένεται να περάσουν το κατώφλι της πρώην Σχολής Ευελπίδων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εισαγγελικές έρευνες δεν εστιάζουν μόνο στην αναζήτηση ευθυνών για τον τρόπο εκδήλωσης και κατάσβεσης της φωτιάς, αλλά και στη διαδικασία εκκένωσης που δεν ακολουθήθηκε ή και στη διάσωση από τη θάλασσα (πχ ερευνητέο πότε ενημερώθηκε το Λιμενικό). Στο επίκεντρο των ερευνών είναι και οι ενέργειες-διάλογοι μεταξύ και των υπολοίπων εμπλεκομένων φορέων για την αντιμετώπιση της όλης κατάστασης (αστυνομία-τροχαία, λιμενικό, Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, δήμοι, περιφέρεια κλπ) και οι εντολές-διαβιβάσεις που δόθηκαν (ή δεν δόθηκαν) κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Ενδεικτικά, στο «μικροσκόπιο» της εισαγγελικής έρευνας θα μπουν και οι καταγγελίες πολιτών ότι η Τροχαία είχε κακώς αποκλείσει τη Λ. Μαραθώνος και δεν απομάκρυνε με ασφάλεια τα οχήματα.
Πηγές της Εισαγγελίας αναφέρουν ότι η έρευνά της, με τη συνδρομή και του ανεξάρτητου πραγματογνώμονα που ορίστηκε, θα είναι πολυεπίπεδη, το «μαχαίρι θα φθάσει στο κόκκαλο», προκειμένου να αναζητηθούν και να διαπιστωθούν λάθη και παραλείψεις, για να αποδοθούν ευθύνες, όπου υπάρχουν. Δεν αποκλείεται οι αρμόδιοι εισαγγελείς να ζητήσουν και την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου όλων των εμπλεκομένων υπηρεσιακών παραγόντων. Σε κάθε περίπτωση, θα βασιστούν και στα στοιχεία που συγκέντρωσαν από την πρόσφατη εξάωρη επιτόπια αυτοψία τους στην πυρόπληκτη περιοχή, παρουσία και της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, Ξένης Δημητρίου.
Στο μεταξύ, συνεχίζουν να δίνουν μάχη για τη ζωή οι έξι εγκαυματίες που παραμένουν διασωληνωμένοι σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας νοσοκομείων της Αττικής, κι ενώ τέσσερα θύματα που υπέκυψαν από την Παρασκευή έως και την Κυριακή σε Μ.Ε.Θ. έχουν ανεβάσει τους νεκρούς σε 91. Μεταξύ αυτών, στα «αζήτητα» είναι για άλλη μία ημέρα οι δύο μη αναγνωρίσιμες σοροί (με διαθέσιμο DNA), καθώς δεν έχει εμφανιστεί συγγενής για να ταυτοποιηθούν. Αγνοούμενο θεωρείται ένα άτομο, με βάση επίσημη δήλωση φιλικού προσώπου του. Άλλα 36 άτομα παραμένουν νοσηλευόμενα, ανάμεσά τους κι ένα παιδί, που είναι σε καλή κατάσταση στο «Αγία Σοφία».
