Πώς θα λειτουργεί ο «κόφτης» για τα έκτακτα μέτρα

Η κυβέρνηση πανηγυρίζει ότι γλύτωσε τα έκτακτα μέτρα και ότι πήρε υπόσχεση για το χρέος στο χθεσινό Eurogroup, αλλά εκείνο που αποφεύγει να πει στον ελληνικό λαό είναι ότι οι εταίροι επέβαλαν την άποψή τους σε δύο ζητήματα:

Πρώτον, ότι τα έκτακτα μέτρα θα λαμβάνονται αυτόματα από τον λεγόμενο «κόφτη» και δεν θα περνάνε καν από τη Βουλή αφού θα εκδίδεται Προεδρικό Διάταγμα για την εφαρμογή του, που σημαίνει ότι δεν θα έχουν λόγο οι βουλευτές.

Και δεύτερον για το χρέος η συζήτηση μπορεί μεν να ξεκινήσει αλλά οι αποφάσεις δεν θα αρχίσουν να εφαρμόζονται άμεσα αλλά το 2018, κι εφ’ όσον το πρόγραμμα ολοκληρώνεται επιτυχώς.

Χθες το Eurogroup αποφάσισε την ελάφρυνση του χρέους σε τρεις δόσεις και υπό όρους. Ωστόσο θα πρέπει πρώτα να ψηφιστούν από την ελληνική Βουλή τα μέτρα που ακόμη δεν έχουν περάσει, δηλαδή οι έμμεσοι φόροι, τα «κόκκινα» δάνεια, το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων, αλλά και ο μηχανισμός για τα έκτακτα μέτρα μέχρι το επόμενο Eurogroup που είναι προγραμματισμένο για τις 24 Μαΐου.

Ο επικεφαλής του Εurοgroup, Γ. Ντάισελμπλουμ, τόνισε ότι η ελληνική πλευρά θα πρέπει να νομοθετήσει τις επόμενες μέρες όλα τα προαπαιτούμενα που υπολείπονται, αλλά και τον μηχανισμό για τα έκτακτα μέτρα που παρουσίασε το Εurogroup.

Ο μηχανισμός μπορεί να λειτουργήσει με βάση την ελληνική πρόταση με κάποιες διαφοροποιήσεις κυρίως στο σημείο ότι μέτρα που θεσπίζονται με προσωρινό χαρακτήρα θα πρέπει να αντικαθίστανται την επόμενη χρονιά με μέτρα που θα έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς, μόνιμου και διαρθρωτικού χαρακτήρα.

Από τις αυτόματες περικοπές δεν εξαιρούνται βασικές κρατικές δαπάνες, δηλαδή μισθούς και συντάξεις, αλλά μόνο λίγες κατηγορίες κοινωνικών δαπανών όπως οι τομείς της Άμυνας και της Υγείας.

Πώς θα ενεργοποιείται ο «κόφτης»

Σύμφωνα με την πρόταση που είναι και αυτή που θα συζητηθεί τις επόμενες ημέρες ώστε να υπάρξει η τελική συμφωνία του Eurogroup της 24ης Μαΐου, την 30 Απριλίου κάθε χρόνου με βάση τα στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών θα συντάσσει μια έκθεση η οποία θα δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και στη Βουλή με την οποία θα γίνεται λόγος για την απόκλιση ή μη από τους δημοσιονομικούς στόχους.

Εάν υπάρχει απόκλιση τότε μέσα σε ένα μήνα, δηλαδή ως την 31η Μαϊου, θα πρέπει να έχει εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο θα καθορίζονται τα μέτρα.

Εάν δεν εκδίδεται από τον υπουργό το σχετικό διάταγμα τότε αυτομάτως θα ενεργοποιούνται μέτρα που έχουν προσυμφωνηθεί.

Το κείμενο των αποτελεσμάτων του Eurogroup

Τo Eurogroup καλωσορίζει την ολοκλήρωση ενός πακέτου πολιτικής, το οποίο θα πρέπει να ανοίξει το δρόμο για μία επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος του ESM, εν όψει της υιοθέτησης των συμφωνηθέντων προαπαιτούμενων δράσεων.

Η Ελλάδα θα εφαρμόσει ως μέρος των προαπαιτούμενων δράσεων για την πρώτη αξιολόγηση:

Ένα πρώτο πακέτο δημοσιονομικών μέτρων ύψους εως 3% του ΑΕΠ μέχρι το 2018. Αυτό το πακέτο περιλαμβάνει μία μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, μεταρρύθμιση της ατομικής φορολογίας και πρόσθετους δημοσιονομικούς παράγοντες όπως μεταρρύθμιση του ΦΠΑ και μέτρα για τους μισθούς του δημοσίου τομέα.

Έναν πρόσθετο μηχανισμό επείγουσας επέμβασης, ο οποίος θα νομοθετηθεί ώστε να διασφαλίσει πως ένα πακέτο μέτρων, συμπεριλαμβανομένων μη προαιρετικών μέτρων, θα εφαρμόζεται αυτόματα μόλις υπάρξουν αντικειμενικά στοιχεία απόκλισης από τους τον ετήσιο στόχο του προγράμματος για πρωτογενές πλεόνασμα (3,5% στο μεσοπρόθεσμο μέλλον).

Εφόσον τα μέτρα ενεργοποιηθούν ως προσωρινά όταν ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός, μόνιμα δομικά μέτρα που θα συμφωνηθούν με τους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τα έσοδα, θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ τον επόμενο χρόνο, ως μέρος της κανονικής διαδικασίας προϋπολογισμού, με στόχο να φέρουν τον προϋπολογισμό δομικά και πάλι στο σωστό δρόμο. Εξαιρέσεις στην ενεργοποίηση του μηχανισμού περιορίζονται μόνο σε έκτακτα γεγονότα με μείζονες οικονομικές συνέπειες εκτός ελέγχου της κυβέρνησης. Τέτοιες εξαιρέσεις θα πρέπει να συμφωνηθούν με τους θεσμούς.

Η πρώτη αξιολόγηση περιλαμβάνει επίσης την εφαρμογή της στρατηγικής γαι τα κόκκινα δάνεια, η οποία θα συμβάλλει στην ενδυνάμωση των ισολογισμών των τραπεζών και θα καταστήσει δυνατή την επιστροφή της εσωτερικής πιστωτικής ικανότητας στην ελληνική οικονομία. Ως προαπαιτούμενες δράσεις, μέτρα θα ληφθούν για να ανοίξει άμεσα η αγορά για την πώληση και εξυπηρέτηση των εξυπηρετούμενων και μη εξυπηρετούμενων δανείων, με την προσωρινή εξαίρεση των μικρών δανείων που αφορούν κύρια κατοικία.