Ο Μεγάλος Θυμός

14/04/2019

Μπορεί να καταστρέψει τις σχέσεις μας με τους αγαπημένους μας ανθρώπους, μπορεί να οδηγήσει σε αδιέξοδα, μπορεί να δηλητηριάσει και μας τους ίδιους. Ένα από τα πιο έντονα και στις μέρες μας πιο συχνά συναισθήματα είναι ο θυμός. Τι τον προκαλεί, πως τον διαχειριζόμαστε; Όσο δύσκολο κι αν φαίνεται, μπορούμε τελικά να τον αποφύγουμε;

Ο θυμός είναι μία συναισθηματική κατάσταση που ποικίλλει σε ένταση από την ήπια ενόχληση έως την μανία και την οργή. Υπάρχουν 5 βασικοί τομείς από όπου πηγάζει ο θυμός:

Ο θυμός για τους άλλους
Ο θυμός των άλλων για εμάς
Ο θυμός προς τον εαυτό μας
Υπολείμματα θυμού από το παρελθόν
Θυμός που δεν συνδέεται με συγκεκριμένη πηγή

Υπάρχουν φορές που μπορείς να χρησιμοποιήσεις το θυμό σου δημιουργικά και άλλες που απλά χάνεις τον έλεγχο. Ο ενστικτώδης τρόπος έκφρασης του θυμού είναι η επιθετικότητα. Η επιθετικότητα αφορά σε συμπεριφορές που στοχεύουν στην πρόκληση τραύματος σε τρίτους. Αντιθέτως, η εχθρικότητα είναι μια αρνητική στάση απέναντι σε ένα ή περισσότερα άτομα.

Συνήθως όταν κάποιος θυμώνει, εκτονώνει το θυμό του επιθετικά, με παθητικά επιθετικούς τρόπους ή σπανιότερα παραδέχεται ότι είναι θυμωμένος / η και προσπαθεί να διορθώσει την κατάσταση. Η επιθετική έκφραση του θυμού ναι μεν οδηγεί σε πλήρη εκτόνωση αλλά πάντα υπάρχει ο κίνδυνος αυτοτραυματισμού ή τραυματισμού κάποιου τρίτου. Επιπλέον κατά την εκτόνωση, πολλές φορές λέμε πράγματα που δεν εννοούμε ή τα λέμε με λάθος τρόπο, καταλήγοντας να πληγώσουμε τους άλλους. Το μήνυμα που στέλνουμε στους άλλους είναι ότι ο θυμός μας κάνει να νιώθουμε άβολα και χρειαζόμαστε επειγόντως κάποιον να του φορτώσουμε την ευθύνη: ‘‘Με βγάζεις από τα ρούχα μου!’’. Η παθητικά επιθετική στάση είναι ουσιαστικά η καταπίεση του θυμού που νιώθουμε και η άρνηση: ‘‘ Όχι σου λέω δεν είμαι θυμωμένη, λάθος κατάλαβες!’’. Σ’ αυτή την περίπτωση ο θυμός εκτονώνεται με ανώριμες συμπεριφορές όπως το να αγνοείς τον άλλο, να παίρνεις αμέτρητα τηλεφωνήματα από απόκρυψη και να μη μιλάς ή να χαράζεις το αμάξι του με τα κλειδιά σου. Η συνεχής καταπίεση και άρνηση του θυμού δε, συχνά οδηγεί σε κατάθλιψη. Το μήνυμα που στέλνουμε στους άλλους είναι ότι ο θυμός μας κάνει να νιώθουμε άβολα και γι’ αυτό αρνούμαστε την ύπαρξή του. Η παραδοχή του θυμού είναι η πιο υγιής αντίδραση. Ναι λοιπόν, είναι επιτρεπτό να λες ότι είσαι θυμωμένος / η με κάποιον και να ζητάς λίγο χρόνο για να ηρεμήσεις. Αφού αποστασιοποιηθείς και ανακτήσεις την ψυχραιμία σου, συζήτησε αυτό που σε ενοχλεί και βρες μία κοινώς αποδεκτή λύση προς αποφυγή μελλοντικών παρεξηγήσεων. Το μήνυμα που στέλνουμε στους άλλους είναι ότι αναγνωρίζουμε ότι έχουμε θυμώσει αλλά είμαστε έτοιμοι να εξομαλύνουμε την κατάσταση.

Θυμός και εργασιακό περιβάλλον

Τα ξεσπάσματα εντός του χώρου εργασίας δυσχεραίνουν τις σχέσεις με τους συναδέλφους. Επιπλέον οι φωνές, οι χειρονομίες και οι ύβρεις τραυματίζουν το προφίλ και το κύρος σας. Δυστυχώς ο εργασιακός χώρος για πολλούς ανθρώπους είναι η κύρια πηγή έντασης και άγχους στη ζωή τους. Δεδομένου, ότι κάποιοι άνθρωπο είναι πιο ευάλωτοι στις συμπεριφορές των άλλων και παίρνουν τον θυμό του συναδέλφου / προϊσταμένου / πελάτη ως αντανάκλαση στην αξιοπρέπεια και την αξία τους αντιδρούν υπερβολικά. Γενικά, όσο πιο ευάλωτοι είστε τόσο οι άνθρωποι γύρω σας τείνουν να διοχετεύουν τον θυμό τους σε εσάς. Αν θυμώσεις:

Πρώτο στάδιο:

Αναγνώρισε την κακοβουλία και μην την παίρνεις προσωπικά.
Υπενθύμιζε στον εαυτό σου ότι αξίζεις παρά τις ατέλειές σου.
Αγνόησε τα θυμωμένα σχόλια.
Μην δικαιολογείς τον θυμό και την κακοβουλία των άλλων. Δεν την έχεις προκαλέσει εσύ.
Μην το αγνοήσεις και μην αρνηθείς ότι συμβαίνει. Απλά αποστασιοποιήσου.

Δεύτερο Στάδιο:

Αντί να αντιδράσεις υπερβολικά ως συνήθως κάνε κάτι που δεν το περιμένουν.

Δείξε ότι καταλαβαίνεις πως έχουν θυμώσει και αντιμετώπισέ τους με σεβασμό χωρίς όμως να αποδεχτείς την ενοχή.
Δώσε τους την επιλογή είτε να σου μιλήσουν όταν έχουν ηρεμίσει ή να σου γράψουν ένα σημείωμα.
Συμφώνησε μαζί τους ότι θα ήταν καλό να κάνεις αυτό που θέλουν αλλά δυστυχώς δεν μπορείς να ικανοποιείς πάντα την επιθυμία τους.

Θυμός και σχέσεις

Η συμβίωση με έναν θυμωμένο άνθρωπο είναι αφόρητη. Ακόμα και αν οι καταστάσεις δεν είναι ακραίες (άσκηση σωματικής και ψυχολογικής βίας), η διαβίωση σε ένα μονίμως τεταμένο περιβάλλον είναι ψυχοφθόρα. Η βελτίωση της κατάστασης είναι θέμα απλών χειρισμών.

Βήμα πρώτο: Αποφάσισε αν θέλεις να συνεχίσεις να συμβιώνεις με αυτό τον άνθρωπο.

Βήμα δεύτερο: Αντιμετωπίστε τα προβλήματα στο περιβάλλον τους. Αν τα προβλήματα του εργασιακού περιβάλλοντος, της οικογένειας ή των φίλων του συντρόφου σας δηλητηριάζουν την ατμόσφαιρα του σπιτιού σας, τότε κρατήστε τα έξω από αυτό. Συζητήστε ένα πρόβλημα τη φορά σε ανύποπτο χρόνο και χώρο, εκφράστε την άποψή σας χωρίς να την επιβάλλετε και μην υποτιμάτε την άποψη της άλλης πλευράς ακόμα και αν πιστεύετε ακράδαντα ότι κάνει λάθος.

Βήμα τρίτο: Περιοριστείτε στο θέμα χωρίς να …κρατάτε σκορ (Πάλι το δικό σου γίνεται!) και αποφύγετε ιστορικές αναδρομές του τύπου ποιος είχε δίκιο το δεκαπενταύγουστο.

Εκτόνωσε το Θυμό σου

Άκουσε μουσική.
Χόρεψε για 15 λεπτά με δυνατή μουσική, πήγαινε μια βόλτα ή γυμνάσου.
Μουτζούρωσε ένα χαρτί και σκίσε το.
Ζωγράφισε μία καρικατούρα του ατόμου που σε θύμωσε και σκίσε το χαρτί.

Δες TV , DVD ή παίξε ηλεκτρονικό παιχνίδι.
Μέτρα αργά μέχρι το 10. Μετά πάρε μία βαθειά εισπνοή, κράτησε τον αέρα για λίγα δευτερόλεπτα και εξέπνευσε. Επανέλαβε τη διαδικασία 5 φορές.
Άδειασε το μυαλό σου και σκέψου ένα αστείο καρτούν. Μην σταματήσεις την προσπάθεια έως ότου μπορέσεις να το δεις με τη φαντασία σου.
Χτύπα ένα μαξιλάρι πάνω στο στρώμα του κρεβατιού.
Φούσκωσε μπαλόνια και μετά σπάστα.

Don’t

Μην εκτονώνεις το θυμό σου πάνω σε σκληρές επιφάνειες (π.χ. τοίχους). Μπορεί να τραυματιστείς.
Μην επιτίθεσαι σε τρίτους για κανένα λόγο. Μπορεί να προκαλέσεις σοβαρό τραυματισμό.
Απέφυγε τους διαπληκτισμούς.
Μη βρίζεις.
Μη λες πράγματα, για τα οποία μπορεί να μετανιώσεις, όταν ηρεμήσεις.
Μην σπας αντικείμενα. Μπορεί να προκαλέσεις φθορά σε ξένη περιουσία.
Μην πίνεις αλκοόλ και μην κάνεις χρήση ουσιών ή παίρνεις φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή.
Μην κοιμηθείς με άδειο στομάχι.

Θυμήσου

Αν τα πράγματα ξεφεύγουν από τον έλεγχό σου μπορείς να ζητήσεις τη βοήθεια κάποιου ειδικού. Δεν είναι ντροπή και σε καμία περίπτωση δεν υποδηλώνει αδυναμία. Αντιθέτως το να αναγνωρίζεις πότε χρειάζεσαι βοήθεια είναι δείγμα ευφυΐας.