Οι ανασκαφές που γίνονται στον αρχαιολογικό χώρο της Πομπηίας, έξω από την Νάπολη στην Ιταλία, έφεραν στο φως ένα γκράφιτι, που ίσως δώσει τέλος στις διαφωνίες σχετικά με το πότε σημειώθηκε η έκρηξη του Βεζούβιου που αφάνισε τη ζωή στην πόλη.
Ο Πλίνιος ο Νεότερος, αυτόπτης μάρτυρας της ηφαιστειακής έκρηξης, σε επιστολή του προς τον ιστορικό Τάκιτο – 25 χρόνια μετά την έκρηξη – είχε δώσει λεπτομέρειες για το γεγονός. Αναφερόμενος στον χρόνο της καταστροφής, όπως σημειώνει το Forbes, έγραφε πως έγινε εννέα ημέρες προ της 1ης Σεπτεμβρίου, άρα στις 24 Αυγούστου του έτους 79 μ.Χ. – η ημερομηνία προκύπτει σύμφωνα, πάντα, με τις σύγχρονες αναλύσεις.
Για πολλά χρόνια οι ειδικοί διαφωνούσαν σχετικά με την ημερομηνία της καταστροφής καθώς όλες οι «απτές» αποδείξεις, όπως ο ρουχισμός των θυμάτων και οι καρποί των δέντρων έδειχναν πως η έκρηξη σημειώθηκε το φθινόπωρο.
Το γκράφιτι που ανακαλύφθηκε στις ανασκαφές βάζει τέλος στις φήμες σχετικά με το πότε σημειώθηκε η καταστροφή. Σε ένα σπίτι της πόλης, το οποίο ανακαινιζόταν την περίοδο που σημειώθηκε η έκρηξη, αναφέρεται η ημερομηνία 17 Οκτωβρίου.
Δεν αναγράφεται η χρονολογία, αλλά όλα δείχνουν πως το γκράφιτι φτιάχτηκε λίγο πριν την έκρηξη του Βεζούβιου.
Ο Μάσιμο Οσάντα, ο επικεφαλής του αρχαιολογικού χώρου της Πομπηίας, εξήγησε ότι η επιγραφή είναι πολύ πιθανόν να γράφτηκε τον Οκτώβριο του 79 μ.Χ.
