Δώδεκα μονάδες η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ, άπατος ο Π. Καμμένος σε ποσοστό αλλά και σε δημοτικότητα. Στον αστερισμό της απογοήτευσης οι Έλληνες, θυμωμένοι και οργισμένοι.
«Οι Τάσεις» της ΜRB του Ιουνίου του 2017 δείχνουν ότι παραμένει η απογοήτευση της ελληνικής κοινωνίας ιδίως όσον αφορά στην οικονομία και τις προοπτικές για το μέλλον, ωστόσο ταυτόχρονα καταγράφει σαφώς ότι δε βλέπουν εναλλακτική πολιτική και οικονομική πρόταση.
Είναι εξάλλου χαρακτηριστικό ότι παρόλο που το αντιμνημόνιο παραμένει ένας σημαντικός όρος για την πλειοψηφία των πολιτών (και συγκεκριμένα για επτά στους δέκα), το 37% δηλώνει φιλοευρωπαϊκή στάση και ένα εξίσου υψηλό ποσοστό νιώθει ουσιαστικά εγκλωβισμένο στην Ευρωζώνη (καθώς απαντά ότι η χώρα πρέπει να παραμείνει στο ευρώ χωρίς όμως να είναι υπέρ το ίδιο). Έξι στους δέκα θεωρούν πιο σημαντική την παράδοση, 64% πιστεύει στη συλλογική προσπάθεια και επτά στους δέκα απαντούν ότι προτιμούν τον ωμό ρεαλισμό από τις φρούδες ελπίδες.
Είναι σαφές όμως ταυτόχρονα ότι η πλειοψηφία των πολιτών δεν έχει ελπίδες και προσδοκίες για το μέλλον και ενώ αξιολογούν σε υψηλά ποσοστά αρνητικά την κυβέρνηση και τα δύο κυβερνώντα κόμματα ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ, ταυτόχρονα δε θεωρούν ότι θα άλλαζε η κατάσταση της χώρας εάν τη διακυβέρνηση αναλάμβανε η ΝΔ (32% πιστεύει ότι η κατάσταση θα παρέμενε όσο κακή είναι σήμερα και 60,1% θεωρεί ότι δεν αποτελεί αξιόπιστη εναλλακτική).
Αντίστοιχα, οι πολίτες αξιολογούν αυστηρά τη συμφωνία του Eurogroup της 22ας Μαϊου και θεωρούν ότι η κυβέρνηση έφερε απόφαση κατώτερη των προσδοκιών, δε θεωρούν όμως σε μεγάλο ποσοστό ότι μία άλλη κυβέρνηση θα έφερνε καλύτερο αποτέλεσμα.
Δε θεωρούν όμως και ότι η Ελλάδα θα επιτύχει το στόχο της εξόδου στις αγορές, καθώς εξάλλου σε άλλο ερώτημα επτά στους δέκα αμφισβητούν ότι η χώρα θα βγει στις αγορές μέχρι το 2018. Πάνω από επτά στους δέκα δεν θεωρούν ότι εξαλείφθηκε ο κίνδυνος ενός ακόμη μνημονίου.
Άκρως ενδεικτικό είναι και το στοιχείο πως εκτός του ότι αξιολογούν την ανεργία ως το σημαντικότερο πρόβλημα της χώρας, από τους εργαζόμενους ένας στους δύο θεωρεί ότι θα διατηρήσει την εργασία του αλλά θα μειωθεί ο μισθός του.
Σε σημαντικό ποσοστό δε θεωρούν εξάλλου οτι οι θυσίες τους θα πιάσουν τόπο. Μάλιστα 26,9% δεν πιστεύει ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί ποτέ.
Η πλειοψηφία των πολιτών όχι μόνο θεωρεί την ΕΕ ουσιαστικά “αναγκαίο κακό”, αλλά επιρρίπτει στους εταίρους σε συντριπτικό ποσοστό την ευθύνη για την πορεία της χώρας. Καταγράφεται μικρή εμπιστοσύνη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τη Γερμανία. Αντίθετα, θετική εικόνα έχει η πλειοψηφία των πολιτών για τη Γαλλία από τις ευρωπαϊκές χώρες και για τον Εμμανουέλ Μακρόν, καθώς και για την Κομισιόν και τον Ζαν Κλοντ Γιουνκερ.
Σταθερά θετική παραμένει η εικόνα της ελληνικής κοινής γνώμης για τη Ρωσία και την Κίνα.
Ο θεσμός που εμπιστεύονται λιγότερο οι Ελληνες πολίτες είναι το ΔΝΤ, ενώ ο θεσμός που εμπιστεύονται περισσότερο είναι τα πανεπιστήμια (69,8%), οι Ενοπλες Δυνάμεις (68,7%), η Εκκλησία (64,9%) και ο… εαυτός τους (εμπιστοσύνη στον Ελληνα πολίτη εκφράζει το 62% των ερωτηθέντων).
Η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει όμως με φοβικό τρόπο το προσφυγικό, καθώς οκτώ στους δέκα θεωρούν ότι οι πρόσφυγες και μετανάστες θα αυξήσουν την εγκληματικότητα. Πάντως μόνο το 13% θεωρεί βασικό πρόβλημα της χώρας το προσφυγικό/μεταναστευτικό.
Σταθερή η απαισιοδοξία- Ανησυχία για ανεργία και μισθούς
Οι πέντε βασικοί δείκτες αισιοδοξίας που προκύπτουν από την αφαίρεση των θετικών από τις αρνητικές απαντήσεις και καταγράφουν διαχρονικά το κλίμα που επικρατεί στην χώρα κινούνται σε ιδιαίτερα υψηλά αρνητικά επίπεδα. Ως προς την εξέλιξη τους, σε σχέση με την μέτρηση του Δεκεμβρίου 2016, οι δείκτες αξιολόγησης της χώρας που αφορούν στο σήμερα εμφανίζουν σταθερότητα και μικρή βελτίωση οι δείκτες της προσωπικής οικονομικής κατάστασης αλλά και των προσδοκιών τόσο για την πορεία της Ελληνικής Οικονομίας όσο και την Προσωπική τους. Αναλυτικά:
Ι) Γενική κατάσταση της χώρας -> -91 (Δεκ. -92%)
ΙΙ) Οικονομία της χώρας -> -93% (Δεκ. -93%)
ΙΙΙ) Προσωπική οικονομική κατάσταση -> -70% (Δεκ. -73%)
- IV) Εξέλιξη της οικονομικής κατάστασης της χώρας στους επομένους 12 μήνες -> -73% (Δεκ. -79%)
- V) Εξέλιξη της προσωπικής τους οικονομικής κατάστασης τους επομένους 12 μήνες -> -70% (Δεκ. -76%)
Τα επτά βασικότερα προβλήματα της χώρας βάσει των απαντήσεων των πολιτών στην ερώτηση «Ποια είναι τα τρία σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Χώρα σήμερα;» είναι:
Ανεργία -> 68,4%
Φορολογικές Επιβαρύνσεις και Φορολογικό -> 41,6%
Σύστημα υγείας/ Περίθαλψης -> 35,9%
Έλλειψη Οικονομικής Ανάπτυξης -> 31%
Πληθωρισμός / Ακρίβεια -> 23,1%
Παιδεία και Εκπαίδευση -> 15,7%
Μεταναστευτικό / Προσφυγικό -> 13,3%
Ασφαλιστικό -> 11,9%
Η ανεργία παραμένει με διαφορά το σοβαρότερο πρόβλημα της χώρας. Μείωση εμφανίζουν οι φορολογικές επιβαρύνσεις καθώς και το μεταναστευτικό / προσφυγικό. Ωστόσο εμφανίζεται αντίστοιχη αύξηση στα ποσοστά της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους / δανειστές και της υποστήριξης των οικονομικά ασθενέστερων ομάδων πληθυσμού με το πρώτο να αφορά στην επικαιρότητα και το δεύτερο στην ουσία των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες. Τα ποσοστά των υπόλοιπων σοβαρών προβλημάτων που συμπληρώνουν την οχτάδα δεν εμφανίζουν αξιοσημείωτες μεταβολές σε σχέση με την μέτρηση του Δεκεμβρίου.
Ως προς τις θυσίες που έχουν κληθεί να κάνουν, ναι μεν η πλειοψηφία εμφανίζει υψηλά ποσοστά απαισιοδοξίας, 76,1% των πολιτών πιστεύουν ότι οι θυσίες δεν θα πιάσουν τόπο ώστε να υπάρξει ανάκαμψη της Ελληνικής Οικονομίας (Δεκ. 2106 82,5%), από την άλλη μεριά αυξάνεται το ποσοστό αυτών που δηλώνουν ότι θα υπάρξει θετική εξέλιξη και η οικονομία θα ανάκαμψη 20,2% (Δεκ. 2016 15,1%).
Ως προς το εάν προσδοκούν βελτίωση και ανακούφιση της προσωπικής τους οικονομικής κατάστασης τα ποσοστά των θετικών προσδοκιών είναι 18,3% βελτιωμένα ως προς την μέτρηση του Δεκεμβρίου 2016 (14,7%), ενώ τα αρνητικά κυμαίνονται στο 76,6% (Δεκ. 2016 81,9%).
Σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο, το 12,2% των ερωτώμενων δηλώνει ότι αδυνατεί πλήρως ή σχεδόν πλήρως να ανταποκριθεί στις βασικές προσωπικές / οικογενειακές οικονομικές υποχρεώσεις, ενώ το 72,4% δηλώνει ότι ανταποκρίνεται με Πολύ Μεγάλη Δυσκολία. Το 13% των πολιτών δηλώνει ότι δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα ως προς τις οικονομικές υποχρεώσεις. Σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2016 βελτίωση εμφανίζει το ποσοστό των ερωτώμενων που δηλώνουν πλήρη αδυναμία να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις (από 14,7% στο 12,2%). Μικρή βελτίωση εμφανίζουν και αυτοί που δηλώνουν ότι δεν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα στις οικονομικές τους υποχρεώσεις (13% έναντι 11,3% της προηγούμενης μέτρησης. Ενδεχομένως τα τελευταία να οφείλονται όχι απόλυτα στην βελτίωση των εσόδων τους αλλά στην αναγκαστική περισσότερο προσεκτική διαχείριση των εξόδων τους.
Η δυναμική των συναισθημάτων που διακατέχουν τους Έλληνες σχετικά με την κατάσταση της Ελληνικής οικονομίας έχουν ως εξής:
ΟΡΓΗ -> 62,3% (από 61,9%)
ΝΤΡΟΠΗ -> 56% (από 48,4%)
ΦΟΒΟΣ -> 38% (από 48,9%)
ΕΛΠΙΔΑ -> 16,2% (από 11,7%)
ΠΕΡΗΦΑΝΙΑ -> 7,7% (από 3%)
ΣΙΓΟΥΡΙΑ -> 2,1% (από 1,4%)
Συνολικά κάποιο θετικό συναίσθημα εκφράζει το 21% (Δεκ. 2016 14%). Την ίδια στιγμή το 90,6% εκφράζει κάποιο αρνητικό συναίσθημα (Δεκ. 2016 92,5%).
Ως προς τα αρνητικά συναισθήματα υποχωρεί ο Φόβος και αυξάνεται η Ντροπή. Αύξηση εμφανίζει και το συναίσθημα της Ελπίδας.
Πώς αξιολογούν οι πολίτες το Eurogroup: Απογοήτευση, αλλά χωρίς εναλλακτική
Όπως σε κάθε Αξιολόγηση και συμφωνία της χώρας με τους Θεσμούς οι πολίτες εκφράζουν, στην πλειοψηφία τους, επιφυλακτικότητα και μερίδα αυτών συγκρατημένη αισιοδοξία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πρώτο εντελώς αυθόρμητο επίπεδο το 16,7% αξιολογεί θετικά το αποτέλεσμα του Eurogroup της 15ης Ιουνίου και το 68% αρνητικά. Όταν εκτίθενται στα βασικά σημεία της συμφωνίας το ποσοστό των θετικών αξιολογήσεων αυξάνεται στο 18,5% και των Αρνητικών στο 70,3% γεγονός που πιθανά δείχνει ότι η λεπτομερέστερη γνώση του περιεχομένου της συμφωνίας έχει την τάση να πολώνει. Επίσης 5,6% πιστεύουν ότι η συμφωνία ήταν η καλύτερη δυνατή και 18,6% μέτρια στα πλαίσια του εφικτού ενώ το 60,3% πιστεύει ότι πρόκειται για μια κακή συμφωνία με βάση το τι θα μπορούσε να επιτευχθεί.
Όταν αξιολογούν τα βασικά σημεία της συμφωνίας ο μέσος όρος των θετικών αξιολογήσεων διαμορφώνεται στο 28,8% ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος των αρνητικών βρίσκεται στο ύψος του 57,4%
Από τα στοιχεία της συμφωνίας αυτά με τις υψηλότερες θετικές αξιολογήσεις είναι:
Η εκταμίευση της δόσης (33,2%)
Η δέσμευση για πακέτο αναπτυξιακών δράσεων από τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2018-2022 (32,5%)
Η δέσμευση για υποστήριξη της χώρας στην προσπάθεια εξόδου στις αγορές 32%.
Το χαμηλότερο ποσοστό θετικών αξιολογήσεων εμφανίζεται στη δέσμευση της χώρας για το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων έως το 2060 (15,4% θετικών κρίσεων).
Μελετώντας δε την επίδραση της συμφωνίας στις προοπτικές της Χώρας προκύπτουν τα εξής.
Το 29,9% πιστεύει ότι το κλείσιμο της αξιολόγησης δημιουργεί συνθήκες πολιτικής σταθερότητας ενώ το 24,9% πιστεύει ότι η συμφωνία δίνει ώθηση στην Ελληνική οικονομία και στέλνει στις αγορές θετικό σήμα για επενδύσεις.
Στον αντίποδα το 77,1% πιστεύει ότι η συμφωνία δεν αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το πρόβλημα του δημόσιου χρέους. Επίσης το 76% πιστεύει ότι η συμφωνία ήταν κατώτερη των διακηρυγμένων στόχων της κυβέρνησης.
Στην υποθετική ερώτηση εάν μια κυβέρνηση της ΝΔ θα μπορούσε να πετύχει καλύτερη συμφωνία με τους θεσμούς το 32,7% πιστεύει ότι θα μπορούσε το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να φέρει μια καλύτερη συμφωνία, το 35,3% πιστεύει ότι η συμφωνία θα ήταν παρόμοια (είτε καλή είτε κακή) με αυτή που πέτυχε η κυβέρνηση και το 25,6% ότι θα ήταν χειρότερη.
Εγκλωβισμένοι στο ευρώ. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης φαίνεται ότι αμβλύνει τις αρνητικές τοποθετήσεις των πολιτών ως προς την Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και την συμμετοχή της στη ζώνη του Ευρώ.
Ως προς τους διαχρονικούς δείκτες που παρακολουθεί η MRB HELLAS στην διάρκεια της 8ετούς οικονομικής κρίσης που βίωσε και συνεχίζει να βιώνει η χώρα τα αποτελέσματα έχουν ως εξής:
Η χώρα πρέπει να παραμείνει στη ζώνη του Ευρώ -> 69,6% (Δεκ. 2016 -> 61,3%)
H χώρα θα καταφέρει να παραμείνει στο Ευρώ -> 71,6% (Δεκ. 2016 ->62,7%)
Η απόφαση να μπει η χώρα στη ζώνη του Ευρώ ήταν λάθος 59,5% (Δεκ. 2016-> 60,3%)
Συνδυάζοντας τις απαντήσεις στις ερωτήσεις «Εάν πρέπει να παραμείνει η χώρα στην ζώνη του Ευρώ» σε συνδυασμό με τις απαντήσεις στην ερώτηση «Εάν ήταν σωστή απόφαση να μπει η χώρα στην ζώνη του Ευρώ» προκύπτουν οι εξής φυλές πολιτών :
Πιστοί στο ΕΥΡΩ 31,7% (Δεκ. 2016 -> 27,4%) (Όσοι θέλουν να παραμένει η χώρα και θεωρούν ότι ήταν σωστή απόφαση η είσοδος της)
Εγκλωβισμένοι στη ζώνη του Ευρώ 33,1% (Δεκ. 2016 -> 29,3%) (Όσοι θέλουν να παραμείνει η χώρα αλλά πιστεύουν ότι η αρχική απόφαση συμμετοχής ήταν λάθος)
Εχθρικοί στο Ευρώ 24,4% (Δεκ. 2016-> 28,5%) (Όσοι πιστεύουν ότι η χώρα πρέπει να αποχωρήσει από τη ζώνη του Ευρώ και ήταν λάθος απόφαση η συμμετοχή της εξαρχής)
Μετανιωμένοι ως προς το Ευρώ 1,7% (Δεκ. 2017 4,7%) (Όσοι πιστεύουν ότι η αρχική απόφαση συμμετοχής της χώρας ήταν σωστή, αλλά τώρα πρέπει να αποχωρήσει η χώρα από τη ζώνη)
Η ομάδα των Εχθρικών και των Μετανιωμένων προς το Ευρώ μειώνεται περίπου κατά 4% και αυξάνονται τόσο οι πιστοί όσο και οι εγκλωβισμένοι.
Ο βαθμός εμπιστοσύνης ως προς την ΕΕ παραμένει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα (22,9%) αλλά βελτιώνεται σε σχέση με την μέτρηση του Δεκεμβρίου (17,3%).
Ως προς τους υπόλοιπους Θεσμούς τα ποσοστά εμπιστοσύνης που εκδηλώνουν οι Έλληνες έχουν ως εξής:
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 18,3% (Δεκ. 2016 11,3%)
ΔΝΤ 11,3% (Δεκ. 2016 7,9%).
Τα ποσοστά εμπιστοσύνης προς την Γερμάνια είναι στο ναδίρ. Μόλις το 7% εμπιστεύεται τη συγκεκριμένη χώρα, λίγο υψηλότερα από τα αντίστοιχα ποσοστά εμπιστοσύνης που εκφράζουν για την Τουρκία (2,9%). Οι Έλληνες διάκεινται αρκετά θετικά απέναντι στη Ρωσία (35,1%), τη Γαλλία (31,4%) και την Κίνα (20,6%).
