Tου Νίκου Αθηναίου
Με τίτλο, «Η επόμενη μάχη για τη διάσωση της Ελλάδας», το έγκυρο αμερικανικό περιοδικό Foreign Affairs δημοσιεύει κύριο άρθρο του κ. Στάθη Ν. Καλύβα, ο οποίος περιγράφει τη ζοφερή κατάσταση στην οποία έχει οδηγηθεί η χώρα εξαιτίας της ιδεοληπτικής οικονομικής πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση, σε σύγκριση με το 2014, που υπήρχε «περιορισμένη οικονομική ανάκαμψη» και η Ελλάδα «επέστρεφε στην ανάπτυξη ύστερα από χρόνια σε ύφεση, ενώ είχε καταφέρει με επιτυχία να προσεγγίσει τις διεθνείς οικονομικές αγορές με για την άντληση κεφαλαίων».
Σήμερα, η Νέα Δημοκρατία είναι ακόμα ισχυρότερη με τον νέο ηγέτη της κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, γράφει το περιοδικό.
Κάνοντας μια σύντομη αναδρομή σε όσα έγιναν από το 2009 που «ξεκίνησε» η εγχώρια κρίση που ακόμα καθορίζει το «οικονομικό και πολιτικό δράμα στην Ελλάδα», ο συγγραφέας παρατηρεί ότι «παραλίγο να καταρρεύσει η Ελλάδα μεταξύ Ιουνίου-Ιουλίου 2015, και στο «πολύ περίεργο δημοψήφισμα» [της 5ης Ιουλίου] ο «πρωταγωνιστής» κατά των μέτρων λιτότητας Πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας παρότρυνε τους Έλληνες να καταψηφίσουν το πακέτο διάσωσης που μόλις πριν από λίγο είχε διαπραγματευτεί για λογαριασμό της χώρας με τους πιστωτές της. Τελικά, το Grexit δεν έγινε, αλλά έγιναν γενικές εκλογές το Σεπτέμβριο του 2015, στις οποίες ο κ. Τσίπρας νίκησε και πάλι αλλά αυτή τη φορά έχοντας εντελώς αντίθετη εντολή από τις προηγούμενες εκλογές: «αντί να καταργήσει τη λιτότητα, τώρα υποσχέθηκε να την εφαρμόσει. Πέρασε ο καιρός, και η Ελλάδα δεν έκανε πια πρωτοσέλιδα στον παγκόσμιο τύπο».
«Αν όμως το παρελθόν αποτελεί οδηγό, η περίοδος ηρεμίας μπορεί κάλλιστα να αποδειχθεί προσωρινή. Στην πραγματικότητα, ένας νέος γύρος αναταραχής – ο τέταρτος και ίσως η αποκορύφωση – είναι πιθανός».
Ο κ. Καλύβας υπογραμμίζει ότι ο λόγος για τον οποίο δεν ολοκληρώθηκε ακόμα η πρώτη αξιολόγηση που έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί στις 15 Νοεμβρίου πέρυσι είναι γιατί η κυβέρνηση «προχωράει πολύ αργά γιατί δεν θέλει να την κάνει. Δίνει προτεραιότητα σε δημοσιονομικά μέτρα που αποφέρουν χαμηλότερα έσοδα από αυτά που περίμενε να εισπράξει, και είναι εξαιρετικά αργή στο να εφαρμόσει μέτρα ζωτικής ανάγκης , όπως είναι οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις και οι ιδιωτικοποιήσεις. Ουδεμία ενέργεια έγινε στα θέματα στις μεταρρυθμίσεις των συντάξεων και τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια. Ακόμα χειρότερα, ο κ. Τσίπρας δήλωσε επισήμως ότι δεν πιστεύει στις πολιτικές που συμφώνησε να εφαρμόσει. Η δημοτικότητά του μειώνεται ραγδαία καθώς απέτυχε να τηρήσει τις υποσχέσεις τους να βελτιώσει την οικονομία. Έγινε ακριβώς το αντίθετο με αυτόν στην εξουσία, η χώρα επέστρεψε στην ύφεση. Καθόλου ανάπτυξη δεν προβλέπεται ούτε για εφέτος».
Ο κ. Καλύβας συγκρίνει το σήμερα με το 2014 όταν τα πράγματα ήταν καλύτερα και η Ελλάδα «είχε πετύχει περιορισμένη ανάπτυξη», αναφέρεται στη Νέα Δημοκρατία «που γίνεται ισχυρότερη υπό τον νέο αρχηγό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη», και πιστεύει ότι «τα πολεμοφόδια του κ. Τσίπρα τελειώνουν».
Στη συνέχεια, ο κ. Καλύβας ισχυρίζεται ότι ένας άλλος λόγος για τον οποίο η αξιολόγηση δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί είναι η διαφωνία μεταξύ ΔΝΤ και ΕΕ, αφού το πρώτο θεωρεί το ελληνικό χρέος μη-βιώσιμο και ζητάει γενναία ελάφρυνση του χρέους. Επιμένει δε για «λιγότερο τιμωρητικά μέτρα και περισσότερο ρεαλιστικούς δημοσιονομικούς στόχους». Σύμφωνα με τους όρους διάσωσης, η Ελλάδα υποτίθεται ότι θα περάσει μέτρα για τη δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος 3.5 τα εκατό για το 2018, κάτι το οποίο το ΔΝΤ δε θεωρεί ρεαλιστικό. Αλλά, «οποιαδήποτε κουβέντα για την ελάφρυνση χρέους αποτελεί αλεξικέραυνο για τη Γερμανία και τις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης».
«Οι Ευρωπαίοι πιστωτές της Ελλάδας θα μπορούσαν να προχωρήσουν χωρίς το ΔΝΤ. Εντούτοις, επιμένουν να κρατούν το ΔΝΤ εντός της διαδικασίας ως αξιόπιστο ‘κακό αστυνομικό’ για την απρόθυμη κυβέρνηση της Ελλάδας».
“Αυτό που κάνει τα πράγματα πιο πολύπλοκα (αν όχι πιο παράδοξα) είναι ότι η Ελληνική Κυβέρνηση επιτίθεται κατά του ΔΝΤ, παρά τις πιο γενναιόδωρες πολιτικές θέσεις του. Με απλά λόγια, η Αθήνα προτιμάει τη δυνητικά χαλαρή εφαρμογή των αυστηρών ευρωπαϊκών στόχων λιτότητας από την αυστηρή εφαρμογή περισσότερο επιεικών στόχων του ΔΝΤ».
Στο πλαίσιο αυτό, σχολιάζει ο κ. Καλύβας, η Αθήνα προσπάθησε να εκμεταλλευτεί μια υποκλαπείσα τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ δύο κορυφαίων επισήμων του ΔΝΤ με αναφορά στη Γερμανίδα Καγκελάριο κ. Μέρκελ. «Αν το σχέδιο της Αθήνας ήταν να διαιρέσει και να κατακτήσει τους πιστωτές της Ελλάδας, τότε αυτό αποδείχτηκε γρήγορα ότι ήταν ακόμα ένας κακός υπολογισμός από πλευράς της Κυβέρνησης Τσίπρα. Το αποτέλεσμα της υποκλαπείσας συνομιλίας ήταν να φέρει τις θέσεις των πιστωτών κοντύτερα μεταξύ τους».
“Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδος και του Κουαρτέτου είναι πολύπλοκες, αδιαφανείς, και αργές. Τρία θέματα, ουσιαστικά, κυριαρχούν στον παρόντα γύρο διαπραγματεύσεων: Οι φόροι, οι συντάξεις, και τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια. Παρά τις αρκετές μεταρρυθμίσεις, το ελληνικό φορολογικό σύστημα παραμένει θολό και αναποτελεσματικό. Η Αθήνα επιμένει να διατηρεί πολύ ευρείες φορολογικές απαλλαγές που στην πράξη δεν υποχρεώνει 55 τα εκατό των ελληνικών νοικοκυριών να υποβάλλουν προσωπικές φορολογικές δηλώσεις. Το όριο φοροαπαλλαγών της Ελλάδας είναι σήμερα υψηλότερο όχι μόνο από το αντίστοιχο της Γερμανίας, αλλά και από οποιαδήποτε χώρας στην Ευρωζώνη, και ενώ αποτελεί σημείο τριβής με τους πιστωτές της, η ελληνική Κυβέρνηση παραμένει απρόθυμη να το θέσει επί τάπητος».
Και καταλήγει ο κ. Καλύβας: «Ακόμα και αν η αξιολόγηση γίνει εντός του Μαΐου, η αναταραχή μπορεί να μην αποφευχθεί. Η ελληνική Κυβέρνηση έχει πολύ ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία [διαθέτει 153 βουλευτές επί συνόλου 300]. Αρκούν μόλις λίγοι αποστάτες για να τη ρίξουν και να οδηγήσουν τη χώρα σε πολιτική κρίση. Ο κ. Τσίπρας μπορεί επίσης να επιλέξει το ξαναενεργοποιήσει τα πιστοποιητικά του κατά της λιτότητας και να ξεκινήσει εκστρατεία κατά των πιστωτών της χώρας, αν και μια τέτοια κίνηση θα έχανε σε αξιοπιστία εξαιτίας της πρόσφατης συνθηκολόγησής του.
«Γενικότερα, η συνεχιζόμενη θολή απόδοση της ελληνικής οικονομίας ενισχύει τη κόπωση από τα συναισθήματα λιτότητας και διάσωσης τόσο μεταξύ των πιστωτών όσο και των οφειλετών.
«Σε τέτοιες συνθήκες, δεν είναι απίθανο να φανταστεί κανείς ένα σενάριο όπου το Grexit θα μπορούσε να αποτελεί διέξοδο από το λαβύρινθο.
«Προκειμένου να αποφύγει αυτήν την προοπτική, η ελληνική οικονομία πρέπει να επιστρέψει στην ανάπτυξη. Τούτο προϋποθέτει ότι και οι δύο πλευρές θα δουν με ειλικρίνεια τα λάθη που έκαναν στο παρελθόν. Οι πιστωτές πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις μεταρρυθμίσεις και την ελάφρυνση του χρέους παρά στα δημοσιονομικά μέτρα, και η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει σε πλήρη ιδιοκτησία του προγράμματος αντί να διεξάγει έναν πόλεμο φθοράς που επιδεινώνει αντί να λύνει τα προβλήματα».
