Γιατί σε περίπτωση Brexit θα επιταχυνθεί το διαζύγιο ΕΕ με Βρετανία; – Οι επιπτώσεις για κάθε χώρα

Έρευνα για τις επιπτώσεις που θα έχει ένα Brexit στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες δημοσιεύει το Politico.

Οι επιπτώσεις πέρα από πολιτικές είναι και στενά οικονομικές καθώς ανατρέπεται ένα καθεστώς δεκαετιών. Πολύ περισσότερο αν ισχύσει η δήλωση Γιούνκερ ότι «το έξω είναι έξω». Άλλωστε και οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν ένα γρήγορο διαζύγιο γνωρίζοντας ότι η παράταση της εκκρεμότητας μόνο αρνητικές συνέπειες μπορεί να έχει και σε πολιτικό και σε οικονομικό επίπεδο.

Σε πολιτικό γιατί θα επηρεάσει πολλές δυνάμεις που θέλουν την έξοδο της χώρας τους από την ΕΕ, όπως η Γάλλοι εθνικιστές και σε οικονομικό γιατί αν μετά το σοκ του Brexit υπάρξει αδράνεια από την ΕΕ οι αρνητικές επιπτώσεις θα εκτιμάται ότι θα σουν πολλαπλασιαστικά.

Στην έρευνα του περιοδικού Politico αποτυπώνονται οι επιπτώσεις για κάθε χώρα της ΕΕ ξεχωριστά:

Ελλάδα

Η Ελλάδα ήταν από τις χώρες που επωφελήθηκε εμμέσως από το Brexit αφού κατάφερε και πήρε μια ταχεία πρώτη έγκριση από τους πιστωτές της, συμπεριλαμβανομένων και μελών του ευρώ, για την επέκταση αποπληρωμής των δανείων της. Ωστόσο, μετά το Brexit, διπλωμάτες προειδοποιούν ότι τα υπόλοιπα μέλη της Ευρωζώνης μπορεί να μην είναι πρόθυμα να δείξουν μεγάλη ευελιξία όσον αφορά το ελληνικό χρέος.

Ιρλανδία: Οικονομικές επιπτώσεις

Ως το μόνο μέλος της ΕΕ, εκτός από το Γιβραλτάρ, που μοιράζεται χερσαία σύνορα με το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία είναι η χώρα που θα χάσει τα περισσότερα από ενδεχόμενο Brexit. Οι εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών ανέρχονται σε 1,2 δισ. ευρώ την εβδομάδα, ενώ υποστηρίζουν θα χαθούν επί του παρόντος περίπου 400.000 θέσεις εργασίας και στις δύο χώρες. Σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πολλές άλλες κυβερνήσεις της ΕΕ, το Δουβλίνο έχει προετοιμαστεί ανοιχτά για το ενδεχόμενο Brexit.

Γαλλία: Η άνοδος του ευρωσκεπτισκιμού

Η αντιπάθεια προς τις Βρυξέλλες είναι υψηλή στη Γαλλία – μια δημοσκόπηση από το Pew Research Center που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα έδειξε ότι οι Γάλλοι είχαν χαμηλότερη εκτίμηση για την ΕΕ, ακόμη και από τους Βρετανούς. Εάν συμβεί το Brexit, η Γαλλία είναι έτοιμη να κινηθεί γρήγορα για να σταματήσει η εξάπλωση του αντιευρωπαϊκού συναισθήματος. Αυτό σημαίνει ότι θα πιέσει για ένα γρήγορο διαζύγιο με το Ηνωμένο Βασίλειο – χωρίς προνόμια ή αναδιαπραγμάτευση.

Αλλά υπάρχουν και άλλες ανησυχίες για τη Γαλλία. Η χώρα έχει σημαντικές οικονομικές επενδύσεις στη Βρετανία και πάνω από 160.000 Γάλλοι πολίτες ζουν σήμερα στη Βρετανία. Υπολογίζεται ότι 400.000 Βρετανοί πολίτες ζουν στη Γαλλία και θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν την απώλεια των δικαιωμάτων τους στην ΕΕ. Σε πολιτικό επίπεδο, η Γαλλία μπορεί να μην έχει άλλη επιλογή από το να προσπαθήσει να πάρει το προβάδισμα με τη Γερμανία και άλλες χώρες του πυρήνα της Ευρώπης, σε μια προσπάθεια να προχωρήσει στην μετα-Brexit ΕΕ. Υπάρχουν ήδη συζητήσεις μεταξύ της Επιτροπής και κορυφαίων Γάλλων και Γερμανών διπλωματών για το θέμα, με μια να κλίνει προς περισσότερη Ευρώπη σε ορισμένους τομείς, όπως η ασφάλεια και λιγότερη Ευρώπη όταν πρόκειται για τη νομοθεσία της ΕΕ που επηρεάζει την καθημερινή ζωή, σύμφωνα με τις πηγές.

Βέλγιο: Ο οικονομικός αντίκτυπος

Το Βέλγιο δεν είναι μόνο η έδρα των σημαντικών θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι επίσης ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους του. Μια μελέτη της ING Bank από τον Ιανουάριο του 2016 έδειξε ότι το Βέλγιο θα είναι από τις πιο ευάλωτες χώρες αν συμβεί το Brexit όσον αφορά τις επιπτώσεις στο εμπορικό ισοζύγιο, μαζί με την Ιρλανδία, τη Γερμανία και την Ολλανδία

Λουξεμβούργο: Πλήγμα για το ηθικό της ΕΕ

Ως ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Μεγάλο Δουκάτο είναι πιθανό να δεχθεί ένα πλήγμα για το σχέδιο της ΕΕ, ακόμη και αν το Brexit αποδειχθεί καλό για τις επιχειρήσεις, καθώς βρετανικές χρηματοοικονομικές εταιρείες θα αποφασίσουν να ανοίξουν επιχειρήσεις σε έναν από τους περιβόητους φορολογικούς παραδείσους στην Ευρώπη. Ο πρωθυπουργός Xavier Bettel έχει εκφράσει ανησυχίες ότι η ΕΕ έκανε πάρα πολλές παραχωρήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο για να προσπαθήσει να αποφύγει το Brexit, σε βάρος των αρχών της Ένωσης που εγγυάται την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και της εργασίας. Αλλά είναι απίθανο το Λουξεμβούργο να πιέσει για κατασταλτικά μέτρα εναντίον της Βρετανίας, εάν ψηφίσει να φύγει.

Ολλανδία: Η αύξηση του ευρωσκεπτικισμού

Οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις στην Ολλανδία ήδη έκαναν σαφή την παρουσία τους τον Απρίλιο, όταν βοήθησαν στο προβάδισμα της αντιπολίτευσης σε ένα δημοψήφισμα για μια συμφωνία της ΕΕ με την Ουκρανία, η οποία θεωρήθηκε κυρίως ως μήνυμα κατά της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η πιθανότητα Brexit θα ενδυναμώσει περαιτέρω τους ευρωσκεπτικιστές στη χώρα και θα δώσει στο δεξιό Κόμμα της Ελευθερίας -που έχει την υποστήριξη του 18 τοις εκατό του εκλογικού σώματος στις δημοσκοπήσεις- την ώθηση που χρειάζεται για να ζητήσει ένα δημοψήφισμα για την ένταξη. Η Ολλανδία γενικά θεωρείται σύμμαχος του Ηνωμένου Βασιλείου, ψηφίζοντας μαζί τις φιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές. Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Mark Rutte συνέδεσε τις δύο χώρες σε μια εκδήλωση στη Χάγη την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας: “Η Βρετανία είναι μια ελεύθερη οικονομία της αγοράς προς τα έξω, όπως ακριβώς και η Ολλανδία. Είμαστε και οι δύο ναυτικά έθνη, που έχουμε μάθει να κάνουμε εμπόριο και να εργαζόμαστε με ανοιχτά σύνορα. Είναι σημαντικό μια χώρα με αυτό το υπόβαθρο να παραμένει”

Γερμανία: Πλήγμα στο ηθικό της ΕΕ

Παρά το γεγονός ότι θα υπάρξει ένα ισχυρό πλήγμα στο ηθικό και ίσως ακόμη και στην πίστη στο όνειρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Γερμανία δεν είναι πιθανό να χάσει χρόνο στην κακή είδηση του Brexit. Ανώτεροι διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν ότι το Βερολίνο θα επιδιώξει να διατηρήσει την ισχυρή οικονομική σχέση του με το Ηνωμένο Βασίλειο, μια σημαντική εξαγωγική αγορά και έδρα πολλών γερμανικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Παρά τη σημαντική υποστήριξη στο λαϊκιστικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία στις δημοσκοπήσεις, υπάρχει μικρός κίνδυνος το δημοψήφισμα να επηρεάσει αρνητικά τους περισσότερους Γερμανούς, οι οποίοι εξακολουθούν να υποστηρίζουν την Ευρώπη.

Αλλά το Brexit θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στο ρόλο της Γερμανίας ως κινητήρια δύναμη του μπλοκ. Θα καταργούσε το Ηνωμένο Βασίλειο ως παραδοσιακό αντίβαρο – ή, μερικές φορές, ενδιάμεσο- μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας σχετικά με βασικά ευρωπαϊκά ζητήματα. Ναι, ένα Brexit θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω την ήδη ισχυρή φωνή του Βερολίνου στο τραπέζι του Συμβουλίου της ΕΕ, όπου το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν η χώρα με τις λιγότερες πιθανότητες να ψηφίσει ό,τι και η Γερμανία, σύμφωνα με το VoteWatch Europe. Αλλά υπάρχει μια πιθανότητα που θα μπορούσε να προκαλέσει μια σπασμωδική κίνηση.Ο κίνδυνος είναι ότι η Γερμανία θα είναι πολύ ισχυρή και οι άλλες χώρες θα παραταχθούν πίσω από τη Γαλλία, κατά της Γερμανίας, δήλωσε ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ. Η Γερμανία δεν θέλει να είναι πάρα πολύ ισχυρή, θέλει να συνεργάζεται με ισχυρές χώρες και εάν η Γαλλία είναι οικονομικά αδύναμη αυτό είναι ένα πρόβλημα.

Δημοκρατία της Τσεχίας: Ο οικονομικός αντίκτυπος

Μια ακόμα χώρα όπου ο χειρισμός των Βρυξελλών στη μεταναστευτική κρίση τροφοδοτεί τον ευρωσκεπτικισμό (το κομμουνιστικό κόμμα KSCM είχε την υποστήριξη του 14 τοις εκατό του εκλογικού σώματος σε μια δημοσκόπηση αυτή την άνοιξη) και όπου οι δυνάμεις για την πολιτική Αριστερά και Δεξιά πιέζουν για ένα δημοψήφισμα για την ένταξη στην ΕΕ. Η Τσεχική Δημοκρατία γενικά συμφωνεί με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με οικονομικά θέματα και φαίνεται διατεθειμένη να προσπαθήσει να κάνει τη διάσπαση φιλική.

Πολωνία: Οι πολίτες στη Βρετανία

Το Brexit θα μπορούσε να έχει τεράστιο αντίκτυπο στην πολωνική πολιτική και την οικονομία της: Περίπου 1 εκατομμύριο Πολωνοί ζουν και εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και ορισμένοι φοβούνται ότι θα πρέπει να επιστρέψουν στην πατρίδα τους αναζητώντας απασχόληση. Μια έρευνα που έγινε την περασμένη εβδομάδα από την πολωνική εταιρεία IBRiS διαπίστωσε ότι αν συμβεί το Brexit, το 47% των Πολωνών που ζουν στη Βρετανία θα θέλουν να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, αν και 26% θα επιστρέψει στην Πολωνία αν οι προσπάθειές τους για να μείνουν αποτύχουν.

Σλοβακία: Οι πολίτες στη Βρετανία

Μια πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου έδειξε ότι το 75% των Σλοβάκων είναι ευχαριστημένοι με τη θέση τους στην ΕΕ, έτσι ώστε να μην υπάρχει μεγάλη ανησυχία για αυξανόμενο ευρωσκεπτικισμό μετά από ένα Brexit. Αλλά η χώρα θα πιέσει για να βεβαιωθεί ότι οι 90.000 πολίτες της που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα πρέπει να εγκαταλειφθεί αν η Βρετανία φύγει από την ΕΕ.

Ουγγαρία: Η απώλεια ενός συμμάχου

Το Brexit θα μπορούσε να αποθρασύνει τον ούγγρο ηγέτη Βίκτορ Ορμπάν, ο οποίος έχει επικρίνει τις πολιτικές της ΕΕ – ιδίως τις προτάσεις της για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης. Ο Ορμπάν χρησιμοποίησε ακόμη και το δημοψήφισμα για το Brexit ως ένα άνοιγμα για να προωθήσει τη θέση τους στις εκλογές της χώρας σχετικά με το αν θα δεχτεί αιτούντες άσυλο. Αλλά η αποχώρηση της Βρετανίας θα κόστιζε επίσης έναν σύμμαχο στο τραπέζι της συνόδου κορυφής. Ο ίδιος και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον συχνά έχουν φέρει αντιρρήσεις στις προτάσεις της ΕΕ και ήταν οι μόνοι ηγέτες που απέρριψαν τον διορισμό του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ως Προέδρου της Επιτροπής. Ο Ορμπαν έχει ήδη δώσει ένα σαφές μήνυμα ότι δεν θέλει να χάσει το Ηνωμένο Βασίλειο, λέγοντας την περασμένη εβδομάδα ότι θα αγωνιστεί προσωπικά εναντίον του Brexit.

Αυστρία: Η αύξηση του ευρωσκεπτικισμού

Η δεξιά πτέρυγα του Κόμματος της Ελευθερίας της Αυστρίας έφτασε πολύ κοντά στο να κερδίσει την αυστριακή προεδρία τον περασμένο μήνα, ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι η χώρα εξακολουθεί να είναι ευαίσθητη στον λαϊκισμό, μετά από ένα Brexit. Ο αρχηγός του κόμματος Χαραλντ Βιλίμσκι έχει ήδη ζητήσει από την Αυστρία να κάνει το δικό της δημοψήφισμα για την ένταξη στην ΕΕ.

Λιθουανία: Οι πολίτες στη Βρετανία

Η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα για τη χώρα της Βαλτικής σε μία μετα-Brexit ΕΕ είναι η τύχη των 200.000 πολιτών της που ζουν σήμερα στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ρουμανία: Οι πολίτες στη Βρετανία

Το Βουκουρέστι θα πιέσει οι Ρουμάνοι εργάτες να έχουν το δικαίωμα να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά από ένα Brexit.

Φινλανδία: Η αύξηση του ευρωσκεπτικισμού

Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ανησυχούν ότι το δεξιό Κόμμα των Φινλανδών θα ενθαρρυνθεί από ένα Brexit.

Σουηδία: Η απώλεια ενός συμμάχου

Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ο νούμερο ένα σύμμαχος της Σουηδίας στο Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ, ψηφίζοντας τα ίδια σχεδόν στο 89% των περιπτώσεων, σύμφωνα με τα στοιχεία του VoteWatch Europe.

Δανία: Η αύξηση του ευρωσκεπτικισμού

Μια άλλη χώρα που συμφωνεί στις ψηφοφορίες συχνά με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με τις φιλελεύθερες αρχές της οικονομίας, έχει να αντιμετωπίσει ευρωσκεπτικιστικά κινήματα. Το Δανικό Λαϊκό Κόμμα πιέζει για δημοψήφισμα για την ένταξη στην ΕΕ, το οποίο θα μπορούσε να τροφοδοτηθεί από ένα Brexit. Έχει ήδη αυξηθεί και είναι το μεγαλύτερο κόμμα στο κοινοβούλιο της Δανίας. Όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία έχει πολλές βασικές εξαιρέσεις από τις πολιτικές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του ενιαίου νομίσματος και των θεμάτων Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων.

Ιταλία: Η αύξηση του ευρωσκεπτικισμού

Ενώ το Brexit δεν θα προκαλέσει συγκεκριμένες βλάβες στην Ιταλία, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σοβαρή συζήτηση για το ευρώ, δεδομένης της αντιδημοτικότητας του μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση. Η Ιταλία έχει δεξιά ευρωσκεπτικιστικά κόμματα (Λίγκα του Βορρά) και αριστερά (το Κίνημα των 5 Αστέρων).
Μάλτα: Ο οικονομικός αντίκτυπος

Το μικρό νησιωτικό έθνος, μια πρώην βρετανική αποικία, ανησυχεί ότι η τουριστική βιομηχανία του θα μπορούσε να δεχθεί σημαντικό πλήγμα από ένα Brexit, αν αυξηθούν τα αεροπορικά ναύλα σε όλη την ΕΕ.

Ισπανία: Η πολιτική αναταραχή

Υπάρχει φόβος το Brexit να δώσει ώθηση στην περιφέρεια της Καταλονίας, στην προσπάθειά της να διασπαστεί από την Ισπανία – ειδικά αν μια ψήφος υπέρ της αποχώρησης οδηγήσει τη Σκωτία να διεξάγει κι άλλο δημοψήφισμα σχετικά με την απόσχισή της από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ένα άλλο ζήτημα για την Ισπανία είναι τα σύνορά της με το Ηνωμένο Βασίλειο, στο νότιο άκρο της Ιβηρικής χερσονήσου: Στα εδάφη του Γιβραλτάρ. Αυτή είναι μια γωνία του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου οι άνθρωποι σαφώς υποστηρίζουν την παραμονή στην ΕΕ, από το φόβο ότι το Brexit θα οδηγούσε την Ισπανία να ενισχύσει τους ελέγχους στα σύνορα και ότι θα χάσουν την διαπραγμάτευση με την ΕΕ για ευνοϊκούς φορολογικούς συντελεστές. Χιλιάδες Ισπανοί διασχίζουν τα σύνορα καθημερινά για να εργαστούν. Η Ισπανία έχει δηλώσει ότι σε περίπτωση Brexit θα επιτρέψει την πρόσβαση στην αγορά, αν η Βρετανία προσφέρει κοινή κυριαρχία επί του Βράχου – κάτι που δεν είναι πιθανό να συμβεί.