Το 2011 ανάμεσα στις μεταρρυθμίσεις που προωθήθηκαν απ’τη κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου ήταν ο νόμος της Άννας Διαμαντοπούλου για τα ΑΕΙ.Πολλές από τις τροποποιήσεις που εμπεριέχονταν ήταν μεταξύ άλλων η τριετής φοίτηση, κατάργηση του ασύλου, δημιουργία επιτροπών αξιολόγησης, κατάργηση του θεσμού της πρυτανείας, αυστηρός έλεγχος του χρόνου φοίτησης κ.α.
Ο ιστορικός όμως Νόμος ψηφίσθηκε με συντριπτική πλειοψηφία στη Βουλή –που δηλώθηκε με ενταση τα τελευταία χρόνια-κάτι που έγινε για πρώτη φορά στα μεταπολιτευτικά χρονικά ενώ βρήκε θετική ανταπόκριση σε μεγάλη μερίδα πολιτών, καθηγητών πανεπιστημίων κ.α. Παράλληλα έντονη κριτική δέχθηκε από τις περισσότερες πρυτανείες των ΑΕΙ και φοιτητές. Αρκετές συζητήσεις στα ΜΜΕ έλαβαν χώρα αμέσως μετά τη ψήφιση του ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι εφαρμόσιμος.[3]. Έντονη κριτική δέχθηκε η πρυτανεία του Αριστοτελείου Θεσ/νίκης για τη στάση του πρύτανη Γιάννη Μυλόπουλου ενώ πολλές φωνές έκαναν λόγο για υποκίνηση των φοιτητικών παρατάξεων., σήμερα προέδρου του ΜΕΤΡΟ και στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ.
Με μία διάταξη που πρόκειται για θλιβερή επανάληψη του 1982, δηλαδή τη «δημοκρατική διάλυση» του ΠΑΣΟΚ τότε στα ΑΕΙ, το υπουργείο Παιδείας επαναφέρει την δήθεν προστασία του πανεπιστημιακού ασύλου και άλλες οπισθοδρομικές διατάξεις. Σύντομα θα οδηγήσουν σε νέε καταστάσεις διάλυσης των σπουδών,συγκρούσεων από φανατικούς, τρομοκρατίας και υποβάθμισης και μεγαλύτερης απαξίωσης των πτυχίων.
Στον νόμο-πλαίσιο του 1982 αρμόδια για την απόφαση επέμβασης δημόσιας δύναμης στο ΑΕΙ ήταν η Σύγκλητός του, τώρα το υπουργείο Παιδείας ορίζει ως αρμόδιο για την κλήση της δημόσιας δύναμης το πρυτανικό συμβούλιο, στο οποίο μετέχει και εκπρόσωπος των φοιτητών. Και δεν είναι η μόνη διάταξη που σηματοδοτεί οπισθοδρόμηση προς τον νόμο-πλαίσιο του 1982. Ενδεικτικά, οι εκπρόσωποι των φοιτητών επανέρχονται στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ, με υπόδειξη των συλλόγων τους, το οποίο πρακτικά σημαίνει των φοιτητικών παρατάξεων. Επίσης, ο υπουργός Παιδείας θα μπορεί να ιδρύει και να διαλύει ΑΕΙ για επιστημονικούς λόγους.
Ειδικότερα, το ν/σ περιλαμβάνει συνολικά 70 άρθρα. Ενδεικτικά, μεταξύ αυτών ορίζονται:
- Για το πανεπιστημιακό άσυλο «επέμβαση δημόσιας δύναμης σε χώρους των ΑΕΙ λαμβάνει χώρα σε περιπτώσεις κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά της ζωής αυτεπαγγέλτως και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση μετά από απόφαση του πρυτανικού συμβουλίου. Οι ως άνω περιορισμοί δεν ισχύουν για το Πυροσβεστικό Σώμα».
- Καταργούνται τα Συμβούλια Ιδρύματος και θεσμοθετούνται τα Ακαδημαϊκά Συμβούλια Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας με συμμετοχή εκπροσώπων της περιφέρειας, υπουργείων κ.ά.
- Ο υπουργός μπορεί να συγχωνεύει και να καταργεί ΑΕΙ όταν «η λειτουργία μεμονωμένων ΑΕΙ δεν δικαιολογείται επιστημονικά και, αντιθέτως, δυσχεραίνει την έρευνα και τη διδασκαλία στα αντίστοιχα γνωστικά πεδία».
- Δημιουργείται υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου του ιδρύματος καθώς και επιτροπή δεοντολογίας.
- Στη Σύγκλητο, ορίζονται έως τέσσερις εκπρόσωποι των φοιτητών, τρεις των προπτυχιακών και ένας των μεταπτυχιακών φοιτητών και των υποψηφίων διδακτόρων. Οι εκπρόσωποι των φοιτητών ορίζονται μετά από απόφαση των νομίμως εκλεγμένων μελών όλων των Διοικητικών Συμβουλίων των Φοιτητικών Συλλόγων.
- Το πρυτανικό συμβούλιο αποτελείται από τον πρύτανη, τους αντιπρυτάνεις, έναν εκπρόσωπο των φοιτητών, και τον εκπρόσωπο των διοικητικών υπαλλήλων.
- Με απόφαση του υπουργού Παιδείας είναι δυνατό να ιδρύεται σε κάθε ΑΕΙ Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης.
- Στα μεταπτυχιακά επιτρέπεται η ύπαρξη τελών φοίτησης, το ύψος των οποίων πρέπει να αιτιολογείται. Απαλλάσσονται των τελών οι φοιτητές, εφόσον το οικογενειακό διαθέσιμο ισοδύναμο εισόδημα δεν υπερβαίνει αυτοτελώς το 70% του εθνικού διάμεσου διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος.
- Η αμοιβή των καθηγητών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% του μισθού τους και εφόσον διδάσκουν σε ένα μεταπτυχιακό αμισθί.
- Τα πτυχία πενταετών σπουδών μετατρέπονται σε master.
- Με απόφαση του υπ. Παιδείας, μπορεί να οργανώνονται στα ΑΕΙ διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων, τα οποία θα παρέχουν σχετικά διπλώματα επιπέδου 5 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων.
