Ένα κομβικό οκτάμηνο

Η τρίτη αξιολόγηση του τρίτου προγράμματος ήταν η πιο γρήγορη και πιο αναίμακτη όλων των αξιολογήσεων, με εξαίρεση ίσως την 1η αξιολόγηση του 1ου προγράμματος, τον Ιούλιο του μακρινού έτους 2010.

Με βάση τον προγραμματισμό, θα ολοκληρωθεί στις 22 Ιανουαρίου, αφού στο μεταξύ θα έχουν ψηφιστεί όλα τα προαπαιτούμενα, που απαιτούν νόμο και αμέσως μετά αρχίζουν τα πολύ δύσκολα.

Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η κυβέρνηση ξεκινά μια οκτάμηνη περίοδος δοκιμασίας, στη διάρκεια της οποίας θα κριθούν πολλά για το μέλλον της χώρας.

Αρχικά, η επίδραση του κλεισίματος της γ’ αξιολόγησης θα κριθεί από τις αγορές. Από σήμερα, μετά και την τυπική έγκριση από το Eurogroup θα πρέπει να υπάρξει το αποτύπωμα βασικά στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, τόσο στη δευτερογενή όσο και στις νέες εκδόσεις, αλλά και στο Χρηματιστήριο αν και το Χ.Α. έχει δικούς του κανόνες.

Κατόπιν, από τον Ιανουάριο και ατύπως στις επόμενες μέρες, ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις και τα σενάρια για την απομείωση του δημοσίου χρέους. Η κατάληξή τους θα είναι καθοριστική για το δημοσιονομικό μέλλον της χώρας, αφού θα προσδιορίσει σε βάθος άνω των 50 ετών τον ρυθμό αποπληρωμής χρεολυσίων, καθώς και (σε μεγάλο βαθμό) τους τόκους που θα βαραίνουν κάθε έτος τον κρατικό προϋπολογισμό.

Ακολουθεί ο προσδιορισμός των παραμέτρων και του πλαισίου των stress tests των τραπεζών, που θα ανακοινωθούν τον Απρίλιο, με τις προσδοκίες κυβέρνησης και τραπεζιτών να μην προκύψουν νέες κεφαλαιακές ανάγκες.

Έπεται το άλλο μεγάλο θέμα, που είναι η μορφή που θα λάβει η έξοδος από το μνημόνιο την 21η Αυγούστου 2018, καθώς απομένει να προσδιοριστεί το αποθεματικό ασφαλείας που θα σχηματιστεί από πόρους του ESM και από τις νέες εκδόσεις ομολόγων, όπως και το είδος της εποπτείας.

Όσο για τη φιλολογία που αναπτύσσεται, εσχάτως, εάν μας συμφέρει να δανειζόμαστε από τις αγορές ή από τον ESM, μόνο ως ιντερνετικό αστείο μπορεί να εκληφθεί. Το επιτόκιο δανεισμού του ESM είναι 0,8% – 0,9% και για διάρκειες 15 – 40 ετών. Για ομόλογο αντίστοιχης διάρκειας η Ελλάδα θα πλήρωνε πάνω από 5%, ή ακόμη και για μικρότερες διάρκειες, που είναι πιο βέβαιο ότι θα εκδώσει, θα πληρώσει επιτόκιο 3% και 4%.

Η διαφορά είναι τεράστια, αλλά υπάρχει ένα «αλλά»… Τα χαμηλά επιτόκια του ESM συνοδεύονται απαραιτήτως και από μνημόνια και από τα μνημόνια θέλουμε να απαλλαγούμε. Εκτός και αν κάποιοι τα έχουν συνηθίσει.