Αγώνας δρόμου των τραπεζών για αναβάθμιση ομολογιών 4 δισ.

Πυρετωδώς προετοιμάζονται οι ελληνικές τράπεζες ώστε να επιτύχουν αναβάθμιση σε επίπεδο investment grade καλυμμένων ομολογιών τους, ύψους τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Moody’s προχώρησε στην αναβάθμιση των προοπτικών του ελληνικού τραπεζικού συστήματος σε θετικές, για πρώτη φορά τα τελευταία 11 χρόνια.

Στόχος το «investment grade»

Τα σχέδια που πυρετωδώς βάζουν μπροστά οι ελληνικές τράπεζες για αναβάθμιση καλυμμένων ομολογιακών εκδόσεών τους σε επίπεδο investment grade αποτελούν την εναλλακτική λύση για άντληση ρευστότητας από τις διεθνείς αγορές, έως ότου υπάρξει διεθνές περιβάλλον κατάλληλο που να επιτρέψει στα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα να προβούν σε νέες εκδόσεις με λελογισμένο κόστος.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, τουλάχιστον δύο συστημικές τράπεζες βρίσκονται ήδη σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με διεθνείς οίκους αξιολόγησης και διεξάγουν due diligence προκειμένου οι οίκοι αυτοί να δώσουν επενδυτική διαβάθμιση (investment grade) σε καλυμμένες ομολογίες των συγκεκριμένων τραπεζών.

Υπενθυμίζεται πως η Εθνική Τράπεζα ΕΤΕ+0,07% ήδη έλαβε για καλυμμένα ομόλογά της ύψους 750 εκατ. ευρώ διαβάθμιση «ΒΒΒ-» από την S&P, ενώ και η Πειραιώς έλαβε αντίστοιχη αξιολόγηση για μια μικρή έκδοση τιτλοποιημένων ομολόγων της (ESTIA I).

Οι τράπεζες, στο πλαίσιο των αναγκών ρευστότητας που έχουν και καθώς επιθυμούν να ξεμπερδεύουν οριστικά με τον ΕLA -ήδη έφυγαν από τον έκτακτο δανεισμό η Παγκρήτια, η Εθνική και η Τρ. Πειραιώς-, επιχειρούν να αποκτήσουν ομόλογα τέτοιας διαβάθμισης που θα γίνονται δεκτά στις διεθνείς αγορές ως ενέχυρα δανεισμού.

Χαμηλό επίπεδο ρευστότητας

Όπως αναφέρουν έγκυρες τραπεζικές πηγές το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών στην παρούσα φάση αντισταθμίζεται από τους κεφαλαιακούς περιορισμούς και γι’ αυτό γίνεται και αποδεκτό από τις ευρωπαϊκές τραπεζικές αρχές. Ωστόσο, η εικόνα αυτή θα πρέπει σταδιακά να αλλάξει και οι ελληνικές τράπεζες να παρακολουθήσουν τους μέσους δείκτες ρευστότητας των υπόλοιπων ευρωπαϊκών τραπεζών ώστε να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσουν και την οικονομία της χώρας επανερχόμενες σε μια κανονικότητα.

Τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας θα αναζητήσουν λοιπόν εργαλεία και λύσεις για τη χαμηλή τους ρευστότητα και όχι για τη διακοπή του waiver, το κόστος της οποίας διακοπής έχει επαρκώς προεξοφληθεί και δεν εκτιμάται να ξεπεράσει τα 60 εκατ. ευρώ για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Σημειώνεται πως ελληνικές τράπεζες αντλούν ήδη κεφάλαια με repos από τη διατραπεζική αγορά.

Τα αναβαθμισμένα ομόλογα των πιστωτικών ιδρυμάτων αποτελούν τα πρώτα ενεργητικά τραπεζών μετά από 11 χρόνια που λαμβάνουν διαβάθμιση «investment grade», δηλαδή αποκτούν αξιολόγηση τέτοια που τα καθιστά υπολογίσιμα ενέχυρα στις διεθνείς αγορές.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως η προσπάθεια αυτή των τραπεζών δεν είναι και ιδιαιτέρως εύκολη καθώς υπάρχουν περιορισμοί από την ίδια την αξιολόγηση της οικονομίας της χώρας. Σύμφωνα δηλαδή με τη μεθοδολογία των διεθνών οίκων, η μέγιστη δυνατή αξιολόγηση για ελληνικές Structured Finance συναλλαγές δεν μπορεί να ξεπερνά τις 4 βαθμίδες αξιολόγησης υψηλότερα από την αξιολόγηση της ελληνικής δημοκρατίας.

Η προσπάθεια των τραπεζών εστιάζει στην επιτυχημένη ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης του προγράμματος στήριξης που παρείχε ο ESM, η οποία με τη σειρά της σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της μνημονιακής περιόδου τον Αύγουστο του 2018. Θεωρείται δε πως μετά την έξοδο από το μνημόνιο το έργο των τραπεζών θα διευκολυνθεί.

Ενεργητικό καλής ποιότητας

Οι αναβαθμίσεις που επιδιώκουν οι τράπεζες καταγράφουν την ύπαρξη ενός ενεργητικού καλής ποιότητας, με το οποίο μπορούν να απευθυνθούν στις διεθνείς αγορές και να αντλήσουν κεφάλαια.

Εκτίμηση πάντως των διεθνών οίκων αποτελεί πως αυτές οι αναβαθμίσεις σταδιακά θα αυξήσουν και τις καταθέσεις στα ταμεία των τραπεζών.

Η βελτίωση του κλίματος αποδίδεται και στη χαλάρωση των capital controls. Αναμένεται μάλιστα περαιτέρω χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών μετά την αποχώρηση όλων των τραπεζών από τον ELA. Ωστόσο, δεν αναμένεται σύντομα η άρση των κεφαλαιακών περιορισμών και πάντως όχι πριν οι τράπεζες αποκαταστήσουν επαρκώς τα προβληματικά επίπεδα ρευστότητας.

H βελτίωση της εμπιστοσύνης, σε συνδυασμό με τη σταθερή οικονομική ανάπτυξη, θα μεταφραστεί σε ευνοϊκότερες συνθήκες για τις τράπεζες ώστε αυτές να επιδιώξουν τελικώς ακόμη πιο φιλόδοξες μειώσεις των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPEs), καταλήγουν τραπεζικές πηγές.

Η έκθεση του διεθνούς οίκου

Για πρώτη φορά μετά το 2007 ο διεθνής οίκος Moody’s αναβαθμίζει σε θετικές τις προοπτικές των ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Η έκθεση του οίκου με χθεσινή ημερομηνία βλέπει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα στο σύνολό του και διενεργεί ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις για το μέλλον των ελληνικών τραπεζών.

Σε θετικές αναβαθμίζει τις προοπτικές του ελληνικού τραπεζικού συστήματος ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, εκτιμώντας πως τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας θα παραμείνουν κερδοφόρα μέχρι το 2019.

Ειδικότερα, στη χθεσινή του έκθεση, υπό τον τίτλο «Προοπτικές του τραπεζικού συστήματος – Ελλάδα: Η βελτίωση της χρηματοδότησης και του κινδύνου των περιουσιακών στοιχείων, καθώς και η μείωση των επισφαλών δανείων, οδηγούν σε θετικές προοπτικές», η Moody’s επισημαίνει ότι το outlook των ελληνικών τραπεζών μεταβλήθηκε σε θετικό από σταθερό καθώς υπάρχει η εκτίμηση πως η χρηματοδότηση των τραπεζών και ο κίνδυνος των ενεργητικών τους θα βελτιωθούν τους επόμενους 12 έως 18 μήνες.

Ο οίκος θεωρεί πως η ελληνική οικονομία θα διατηρήσει μια θετική δυναμική το ερχόμενο χρονικό διάστημα, αν και η ανάκαμψη δεν θα πάψει να εξαρτάται από την προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις που θα προσελκύσουν διεθνείς επενδύσεις. Επίσης η Moody’s βλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 2% φέτος και 2,2% το 2019, λόγω ενίσχυσης των εξαγωγών και των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού.

Λιγότερα προβληματικά δάνεια

«Τα προβληματικά δάνεια θα μειωθούν σταδιακά από τα πολύ υψηλά επίπεδα, καθώς οι ελληνικές τράπεζες επωφελούνται από βελτιωμένους νόμους για την ανάκτησή τους» δήλωσε ο κ. Νώντας Νικολαΐδης, αντιπρόεδρος και Senior Credit Officer της Moody’s. Ωστόσο, αναμένεται τα προβληματικά δάνεια να παραμείνουν αυξημένα, κι ας εκπληρώνουν οι τράπεζες τους στόχους για τους οποίους έχουν δεσμευτεί. Υπενθυμίζεται εδώ ότι οι τράπεζες έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs) σε περίπου 35% των ακαθάριστων δανείων μέχρι το τέλος του 2019.

Κεφαλαιακή επάρκεια

Ο οίκος χαρακτηρίζει άνετα τα επίπεδα κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών τραπεζών με δείκτη Tier 1 (CET1) περίπου 15,8% τον Μάρτιο του 2018, αν και επισημαίνει τις σημαντικές αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις που υπονομεύουν την ποιότητα των κεφαλαίων. Ο ELA ενδέχεται να εξαλειφθεί τους επόμενους μήνες, καθώς οι τράπεζες ανακτούν την πρόσβαση στις διατραπεζικές αγορές repos και τις αγορές καλυμμένων ομολόγων, ενώ και οι καταθέσεις αυξάνονται σταδιακά. Παρά την εκτιμώμενη κερδοφορία για τις ελληνικές τράπεζες ο οίκος δεν παραβλέπει πως τα καθαρά περιθώρια επιτοκίων θα παραμείνουν υπό πίεση, αφού οι τράπεζες συνεχίζουν να απορροφούν και να μειώνουν τα υπόλοιπα δανείων τους μέσω διαγραφών και πωλήσεων NPEs. Σε προηγούμενη έκθεση η Moody’s αναφερόταν στα capital controls, σημειώνοντας πως θα παραμείνουν στην Ελλάδα για άλλους 18 μήνες τουλάχιστον, δηλαδή μέχρι το τέλος του 2019.