27 ΙΟΥΛΙΟΥ (Τετάρτη)

Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος (του ιαματικού), Ανθούσης (ομολογήτριας), Μανουήλ, των εν Θράκη εκατόν πενήντα τριών μαρτύρων.

Ο Άγιος Παντελεήμονας έζησε την εποχή του Μαξιμιανού (286-305) και καταγόταν από τη Νικομήδεια, ονομαζόταν δε Παντολέων (το όνομα Παντελεήμων του το έδωσε ο ίδιος ο Θεός την ώρα του μαρτυρίου του για τις ελεημοσύνες που έκανε). Διδάχθηκε τη χριστιανική πίστη και την ιατρική τέχνη από τον ιερέα Ερμόλαο. Με τη δύναμη της προσευχής και τις ιατρικές του γνώσεις θεράπευσε πολλούς ασθενείς, μεταξύ αυτών και έναν τυφλό, γεγονός το οποίο οδήγησε στη σύλληψή του. Όταν ρωτήθηκε με ποιο τρόπο θεράπευσε τον τυφλό, ο άγιος απάντησε με τη δύναμη της πίστης του. Ο ιαθείς τυφλός αποκεφαλίστηκε και ο άγιος συνελήφθη. Παρά τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε, δεν απαρνήθηκε την πίστη του. Τελικά αποκεφαλίστηκε το 304. Οι στρατιώτες που είχαν λάβει την εντολή του αποκεφαλισμού του δεν ήθελαν να την εκτελέσουν, αφού ο άγιος, με το μαρτύριό του, τους είχε κάνει να πιστέψουν. Όταν αποκεφαλίστηκε, αντί για αίμα εξήλθε γάλα, η δε ξερή ελιά στην οποία ήταν δεμένο το σώμα του αμέσως καρποφόρησε.

  • Ο Άγιος Παντελεήμων είναι πολιούχος της Φλώρινας. Ο άγιος θεωρείται καταρχήν προστάτης των αναπήρων (είναι γνωστή η παροιμία «κουτσοί στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα»), των ιατρών, αλλά και των αρτοποιών, γιατί διέθεσε την περιουσία του και έδωσε «ψωμί» στο λαό. Στη Μονή Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιο Όρος υπάρχει η κάρα του αγίου. Στα Μετέωρα στις μονές Αγίου Στεφάνου και Βαρλαάμ υπάρχουν τμήματα των ιερών του λειψάνων και στη Μονή Μεταμορφώσεως το δεξί του χέρι. Λείψανά του βρίσκονται στη Μονή Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους.

Η Αγία Ανθούσα έζησε επί Κωνσταντίνου Κοπρώνυμου. Παρά τις προτάσεις γάμου που είχε, προτίμησε να μείνει παρθένος και, όταν πέθαναν οι γονείς της, αφιέρωσε την περιουσία της σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Ίδρυσε μάλιστα και τη Μονή Μαντινέου. Κατά την Εικονομαχία το μοναστήρι της υπήρξε κέντρο αγώνων και γι’ αυτό η αγία στην αρχή βασανίστηκε. Όταν όμως προέβλεψε ότι η άρρωστη βασίλισσα θα γινόταν καλά, και μάλιστα ότι θα γεννούσε δίδυμα, τότε η βασίλισσα την υποστήριξε ποικιλοτρόπως τόσο την ίδια όσο και το μοναστήρι της. Τελικά πέθανε ειρηνικά.

ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ Αγίου Όρους (ρωσική)

Ιδρύθηκε τον 11ο αι. Από τα τέλη του 15ου αι. εικάζεται ότι επικράτησαν οι Ρώσοι. Στη συνέχεια η μονή ερήμωσε Το 19ο αι. ανοικοδομήθηκε από τον ηγεμόνα της Μολδαβίας Σκαρλάτο Καλλιμάχη και κυριαρχούσαν οι Έλληνες μοναχοί. Από το 1840 άρχισαν να έρχονται και πάλι Ρώσοι και το 1875 εξελέγη Ρώσος ηγούμενος. Το 1903 η μονή είχε χίλιους πεντακόσιους μοναχούς.

Το καθολικό χτίστηκε το 1820 και τιμάται επ’ ονόματι του Αγίου Παντελεήμονος. Οι ακολουθίες ψάλλονται στα ρώσικα και στα ελληνικά. Η μονή διαθέτει τριάντα πέντε παρεκκλήσια, που όλα είναι μεγαλοπρεπείς ναοί. Υπάρχει και μέγας κώδων (14,3 τόνοι). Η βιβλιοθήκη της διαθέτει περί τα χίλια χειρόγραφα, ελληνικά και σλάβικα. Μεταξύ των ιερών λειψάνων περιλαμβάνονται τμήμα του Τιμίου Ξύλου, οι κάρες των Αγίων Παντελεήμονα, Στεφάνου, Παρασκευής και αίμα του Αγίου Δημητρίου. Κειμήλια αποτελούν οι εικόνες της Θεοτόκου της «Ιεροσολυμίτιδος», του Προδρόμου, του Αγίου Παντελεήμονος, καθώς και η ψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι.

*Τα στοιχεία είναι από το βιβλίο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ εκδόσεις PLS